Heima er bezt - 01.04.1988, Blaðsíða 13

Þegar upp kom vorum við það jafnir að við hittumst þar
svo jafnt að lá við slysi. Ég var aðeins á undan og sem fyrr
segir var hryggur mjór á milli okkar og nú hittist svo á, að
það eru 2 rjúpur mín megin á hryggnum og er ég að fá þær
i sigti þegar Jens rekur hausinn upp yfir hrygginn. Þegar
hann sér að ég er búinn að setja byssuna í sigti snarar hann
sér það fljótasta niður fyrir hrygginn og skaut ég þá rjúp-
umar. Síðan kemur Jens til mín og spyr mig hvort ég hafi
ætlað að drepa sig! Ég svaraði því neitandi, enda vissi hann,
að slíkt hafði aldrei í minn hug komið. Við settumst svo
þarna niður á barð eða stein og fórum að tala saman. Þegar
við vorum búnir að sitja þarna í 10 mínútur eða kortér
heyrum við högg og barsmíðar niður í klettunum og það
svo greinilega að það var líkast því að verið væri að smíða
þar niðri. Við urðum steinhissa. En enga skýringu gátum
við fundið á þessum höggum og enn í dag veit ég ekki af
hverju þau hafa stafað. Nema ef það er til huldufólk, þá
mætti ímynda sér að það hefði þarna verið að verki. Við
Jens fórum svo dálítið lengra upp á heiðina og héldum
síðan heim á leið og bar ekki fleira til tíðinda í okkar ferð.“
Grasaferðin
(Hver kallaði í móður mína?)
„Þegar ég var krakki fyrir innan fermingu átti ég heima í
Tungugröf við Steingrímsfjörð. Þá var þar tvíbýli, bjuggu
þar hjón á móti pabba mínum og voru þau í torfbæ. Og er
mér það hugljúf bernskuminning, því samkomulagið var
svo gott og skemmtilegt, og gæti ég því margt sagt frá þeim
samverustundum, en sleppi því nú, þar sem það kemur
ekki þessari sögu við, ef sögu skyldi kalla, en ég ætla að
segja frá smáatviki er skeði í sambandi við grasaferð er þær
fóru í, móðir mín sem hét Kristin og Sigríður sambýliskona
hennar, sér til gagns og gamans eitt vorkvöld. Veðri var
þannig háttað að hægviðri var en fjallaþoka byrgði fjöllin
allt að rótum, en á láglendi var þokulaust, dumbungur og
vorhlýja, fuglasöngurinn ómaði svo undurblítt í góðviðr-
inu.
Þær konurnar stóðust ekki freistinguna og komu sér
saman um að fara til fjalla og afla sér grasa til matardrýg-
inda fyrir heimilið því fjallagrös þóttu og þykja holl og
kjarngóð fæða. Ég held að þær hafi farið gangandi í þessa
ferð, en þó fullyrði ég það ekki. En leiðin eða vegalengdin,
sem þær þurftu að fara var á að giska tveggja tíma gangur
svo það hefur ekki verið neitt þrekvirki fyrir ungar konur,
sem þær voru þá, þegar þetta gerðist. En síðan eru nú liðin
mörg ár, því nú þegar ég festi þetta á blað er ártalið 1968 og
eru þær nú búnar að liggja í gröf sinni um 40 ár.
Leiðin sem konurnar fóru til grasa lá skáhalt frá Tungu-
gröf vestur yfir Hrófá sem aðskilur lönd Tungugrafar og
Hrófár, en í Hrófárlandi var sá staður er þær ætluðu til á
svokölluðum Tóttardal. Þar höfðu þær fengið grasaleyfi
hjá bóndanum á Hrófá. Þær fóru því sem leið lá yfir Hrófá
og upp með læk er Ásendalækur heitir. Kemur hann frá seli
er Hrófársel heitir. Þegar að selinu kemur, þá er stuttur
spölur þaðan upp hallandi hlíð skógivaxna. Þar við tekur
Álftaskarð, sem sker í sundur klettabelti er liggur alla leið
suður á Bæjardalsheiði og heita þar Hrófáreggjar. Um
þetta skarð voru alltaf reknar kvíaærnar og setið hjá þeim
fram á Tóttardal og svo var líka farið með heybandslestir
um þetta skarð, Álftaskarð, sem ég tel að hafi heitið að réttu
lagi Álfaskarð, kennt við fornar álfabyggðir. Skammt frá
því er annað skarð í snarbrattri klettaurð. Heitir það Ýlu-
skarð. Þar voru borin út börnin hans Keralíns, sem bjó við
Kerasteininn við Tungudal.
Þegar þær konurnar komu í Álfaskarð (þ.e. Álftaskarð)
héldu þær vestur með klettabeltinu í um 15 mínútur. Voru
þær þá komnar í grasalandið beint niður af Ýluskarði.
Þegar þangað kom fóru þær að tína grösin, sem nóg var af.
Voru þær fljótar að fylla sinn pokann hvor. Og er þær voru
búnar að því settust þær niður og fengu sér nestisbita er þær
höfðu með sér.
Eins og fyrr segir, þá var sótsvört þoka alveg niður að
fjallarótum. Á meðan þær konurnar voru að borða bitann
þá heyra þær að kallað er á mömmu mína tvisvar. Sagt
skýrt Kristín með svo dimmri og ferlegri röddu að þær
hrukku í kút. Þær sögðu báðar að um mennska rödd hefði
ekki verið að ræða. Það hefði enginn mennskur maður haft
slíka rödd. Enda ekki nokkrar líkur til að venjulegur maður
væri þarna á ferð uppi í brúnum um þetta leyti vors. Hefði
einhver farið lágdalinn þá hefðu þær séð hann og hitt hann
en ofan frá hefði enginn séð þær sökum þokunnar. Hvorug
þeirra ansaði köllunum, þær flýttu sér af stað heim sömu
leið og þær komu og urðu einskis varar á þeirri leið. Lýkur
þar með þessari stuttu sögn. Hún segir frá einu því fyrir-
bæri, sem við vitum ekki skýringu á.“
Þannig lauk Guðmundur á Ingunnarstöðum sögu sinni.
Hver var fimmti maðurinn?
„Það var síðla hausts, að það fóru fjórir Kollfirðingar til
Hólmavíkur á sjó. Það hvessti þegar leið á daginn svo að
þeir töldu ófært að halda lengra til baka en að Tungugröf
enda lífhöfn þar í hverju sem á gengur. Lentu þeir þar og
settu upp bátinn í naust og gengu vel frá honum. Ætluðu
þeir svo að ganga heim til sín þaðan, enda ekki um annað
að ræða.
Það hagar svo til, þegar maður er heima í bæ í Tungugröf
og lítur til sjávar, að þá sést öll leiðin til sjávar nema lítill
spotti, sem fjárhúsin taka úr. Sökum þess hvað veður fór
mikið versnandi þennan dag, þá var allt fólkið inni í bæ og
flest uppi á lofti. Þá verður mér litið út um norðurgluggann,
en hann veit að sjónum. Sé ég þá hvar koma 5 menn heim
frá sjónum og hef ég orð á því við hitt fólkið. Kemur það
allt út að glugganum og sáu það allir jafnt að 5 menn komu
heim undir fjárhúsin, en þegar mennirnir komu út undan
húsunum aftur, þá voru þeir bara fjórir eins og til stóð.
Þegar mennirnir voru komnir inn í bæ voru þeir spurðir um
fimmta manninn. En þeir sögðust aldrei hafa verið nema
fjórir, en þó gat einn þeirra upp á því, að sá fimmti hefði
verið Ennismóri, enda var sagt að hann fylgdi einum
þeirra. Mennirnir stoppuðu dálitla stund og drukku kaffi
og héldu síðan heim til sín.
Heima er bezt 121