Heima er bezt - 01.01.1995, Page 38
dýrgripinn svo ég get nú aldrei látið sjá
mig með hann framar á mannfundum
eða við kirkju."
Jana lagði nú af stað með skjöldinn til
prestsins til að láta hann þýða nafnið
sem á honum stóð. Prestur leit á skjöld-
inn en kastaði honum undrandi frá sér.
„Idiot“ þýðir fábjáni eða aulabárður,"
sagði hann, „og svo er þetta jámskjöld-
ur. Það er meira heiðursmerkið þetta.
Orðið „idiot“ grafið á járnskjöld, það er
eins og skjöldurinn minni mann á að fá-
bjánaháttur Áma fymist seint,“ bætti
prestur við brosandi.
Jana vildi nú ekki heyra meira. Hún
hljóp af stað án þess að kveðja prest.
Jana var bólgin af reiði þegar hún kom
heim.
„Hvað sagði prestur?“ spurði Ámi.
„Sagði, hvað heldurðu hann hafi sagt
annað en að þú værir sá argasti aula-
bárður, sem skriði á guðsgrænni jörð.
En nú verður þú að fela skjöldinn, svo
að hann finnist aldrei framar.“
Ámi lofaði góðu um það. Tók hann
við skildinum og geymdi hann vand-
lega um hríð. Skoðaði hann skjöldinn á
hverjum morgni áður en hann gekk til
vinnu sinnar og hengdi hann á sig. En
þegar öll gylling var farin af honum
gróf hann hann ofan í hundaþúfu mikla
er var fyrir sunnan túnið í Klömbrum.
Þau Ámi og Jana bjuggu búi sínu í
Klömbrum langa ævi eftir þetta og áttu
börn nokkur, sem vér ekki kunnum að
nefna. Aldrei reyndi hann að vasast í
opinberunt málum framar, enda harð-
bannaði Jana honum það. Leyfði hún
honunt aldrei að koma á mannafundi,
nema hún væri sjálf með honunt.
Það finnst skráð að einu sinni þegar
Árni var orðinn gamall hafi hann orðið
sóttdauður í rúmi sínu, rétt sem aðrir
menn. En ekkert finnst ritað hvað af
Jönu hefur orðið en miklar líkur eru til
þess að hún hafi dáið að lokum.
Það er af þúfu þeirri að segja er
skjöldurinn var grafinn í að löngu síðar
myndaðist sú þjóðsaga um hana að í
henni væri fólgið fé mikið. Fékk hún þá
það nafn að vera kölluð féþúfan í
Klömbrum. Loks varð maður einn til að
grafa í haug en þegar hann var nýbyrj-
aður sýndist honum Klambrabærinn
standa í Ijósum loga. Hætti hann þá við.
Fór svo oftar er menn grófu í þúfu
þessa.
Barst fregnin víða um hinn hulda
fjársjóð og loks kontu fornfræðingar.
Rifu þeir þúfuna upp með rótum, fundu
skjöldinn og varðveittu.
En löngu seinna þegar orður og
krossar komust í móð voru ýmis heið-
ursmerki smíðuð úr skildinum og útbýtt
eftir verðleikum. Voru það helstu
sæmdarmerkin er smíðuð voru úr jám-
skildinum og hefur þannig eflaust ein-
hverjum af afkomendum Árna í
Klömbrum auðnast að bera á brjóstinu
nokkum hluta af minjagrip Áma for-
föður síns, sem átti að verða honum til
spotts og búinn var að Iiggja í hunda-
þúfu í marga mannsaldra.
Og Ijúkum vér hér sögunni af Árna í
Klömbrum.
Endir.
Hlaðvarpinn,
framhald af bls. 4
smærri þjófnaðarmál er að það er
næstum sama hvar og hvenær við-
komandi er staddur í fjölmenninu
þegar honum verður á að líta af eig-
um sínum, nánast alltaf virðist vera
einhver á næstu grösum setn er tilbú-
inn að láta greipar sópa.
Annan heyrði ég uin sem staddur
var við afgreiðslu fatahengis á
skemmtistað og hélt Itann á peninga-
veski sínu. Þegar honum var rétt yfir-
höfnin sín lagði hann veski sitt fram á
skenkinn um leið og hann tók við
flíkinni. Sú andartaksstund sem það
tók hann að sveifla frakkanum yfir
skenkinn nægði einhverjum sem af
tilviljun, skyldi maður ætla, næst var
staddur, til að þrífa veskið og hverfa
á braut.
Sá er fyrir þessu varð tjáði mér að
þjófutinn hefði reyndar náðst nokkr-
unt dögum síðar eftir að hafa reynt að
nýta sér það sem í veskinu var en þar
sem það voru aðallega plastkort varð
tjónið minna en ella fyrir eigandann.
Segja má náttúrlega að skemmti-
staðir séu með varasömustu stöðum
hvað þetta varðar og þar sé aldrei of
varlega farið ineð verðmæti. En sið-
ferðið og framkvæmd þess sem stelur
er sú sama.
Þjófnaðir eru auðvitað engin ný
bóla og hafa plagað mannkynið allt
frá upphafi þess. En samt virðist það
staðreynd að með vaxandi velmegun
og almennum allsnægtum er eins og
þjófnaðir alls konar fari vaxandi. Og
það er líka staðreynd að það eru síður
en svo alltaf þeir sem mest eru þurf-
andi sem stela. Þjófnaðir tíðkast upp í
gegnum allt þjóðfélagið, jafnt af svo
kölluðum lægra settum sem og þeim
hærri. Því miður virðist freistingin of
oft bera siðferðið ofurliði þegar við-
komandi stendur frammi fyrir því að
velja þar á tnilli. Til eru þeir sem vilja
kalla þetta eðlislæga sjálfsbjargarvið-
leitni og þetta sé bara hluti þess að
nýta sér tækifærin þegar þau bjóðast.
Vandamálið sé þess sem ekki passar
betur upp á sitt. Slfkt álit og siðferði
dæmir sig auðvitað sjálft og á ekki
heima í þjóðfélagi sem vill kalla sig
siðað.
En það undarlega er að að manni
læðist stundum sá grunur að svona
hugsunarháttur sé kannski bara alls
ekki svo ýkja óaigengur innst inni.
Varla hygg ég reyndar að nokkur
myndi vilja viðurkenna slíkan þanka-
gang eða siðferðiskennd en merkin
sýna stundum verkin.
Þjófnaður er til í svo margvíslegri
mynd og á svo mörgum sviðum að
ekki er alltaf víst að hann verði
greindur í fljótu bragði. Samviskan er
því kannski oft eina vitnið og dómar-
inn þegar þar að kentur.
En ekki dugir annað en að vera
bjartsýnn á lífið og tilveruna, vonandi
mun hið nýja ár færa þjóðinni allri
heiðarleika og farsæld. Og með þá
ósk undir penna t'ærum við hér hjá
Heima er bezt öllum lesendum okkar
bestu óskir um gleðilegt nýtt ár.
Guðjón Baldvinsson.
34 Heima er best