Æskan - 01.02.1971, Blaðsíða 32

HALVOR FLODEN:
SigurBur Gunnarsson isienzkaði
„Gerðu ]ietta ekki, — gerðu ]>etta ckki! Taktu matinn aftur!“
Hann sneri sér undan og grét. Skógstad féllust hendur. Hann
lcit á drenginn og ]>vi næst á körfuna og vissi ekki, hvað hann
átti að gcra.
„hetta er svo fjarska litið,“ reyndi hann að segja.
En Óli grét sáran.
„Nei, hlustaðu nú á niig, Óli! Pabhi ]>inn hjálpaði mér oft,
og ég fékk ekki að greiða honuin fyrir ]>að. Leyfðu mér nu að
senda hörnum hans ]>essa litlu gjöf. Vertu nú vænn drengur og
taktu á móti lienni." — IJá lét Óli undan og tók við körfunni.
Svo rétti hann fram höndina, horfði til hans gegnum tárin og
sagði: „Þökk fyrir."
„l’akka ]>ér fyrir, að ]>ú vildir taka við licnni! Ég hef áreiðan-
lega ]>örf fyrir fleiri rjúpur seinna. Gjörðu svo vel að gleyma
]>vi ekki.“
Þegar Óli var farinn, tók Skógstad að hökta fram og aftur um
gólfið og harði stafnum niður við hvert skref, eins og venjulega,
]>egar hann var í þungum þönkum. Að lokum nam hann staðar
við talsimatólið og liringdi til Péturs á Hóli:
„Heyrðu, Pétur, — ert ]>ú ekki formaður framfærslunefndar?
I>á ertu vafalaust fús til að hjálpa vesalings foreldralausu hörn-
unum i Fögruhlíð. Hvað segirðu? Ætlarðu ekki að gera ]>að?
Aldrei hef ég nú lieyrt annað cins! I’etta eru fjögur börn, —
algjörir einstæðingar! — Þurfa enga hjálp! Nei, heyrðu nú,
Pétur: Hjálp skulu ]>au fá, •— ekki seinna en á morgun. I>að
skal ég ]>á sjá um. En ]>að má ekki segja ]>eim, að hjálpin komi
frá hreppnum. I>eim mundi þykja ]>að mjög ]eitt.“
☆
Telpurnar í Fögruhlið urðu innilega glaðar, þegar Óli kom
heim með allt ]>að, sem hann hafði fengið hjá Skógstad. En I>ór
fannst ]>að alltof mikið. Hann hefði miklu fremur kosið, að
Skógstad liefði getað látið ]>á fá einhverja góða atvinnu, svo
að þeir liefðu sjálfir getað unnið fyrir ]>vi, scm ]>au þurftu.
Daginn eftir kom Pétur á Hóli upp i Fögruhlið. Hann kom
áður en Sigga hafði lagað til i stofunni, og ]>að þótti henni
fjarska lcitt. Hann hélt vafalaust, að hún væri mesta subba. —
Drengirnir voru á rjúpnaveiðum.
Pétur ætlaði hara að kynnast þvi, hvernig þeim liði, sagði
liann. En hann var nú samt með nefið niðri i öllu, sem lionum
kom alls ekkert við. Hann fór t. d. inn i fjósið, þreifaði á Bú-
kollu og sagði, að hún væri góð kýr. En það vissi nú Sigga fyrir!
Og svo fór hann inn i hlöðu og inn í húr og horfði meira að
segja inn í matarskápinn, þessi forvitni karl!
Þvi næst tók hann að ræða við telpurnar og spurði, hvort þær
langaði ekki til að flytja niður í sveitina, til dæmis á Hól. Þar
mundi þeim liða fjarska vel. Þær skyldu fá að koma oft í
stóra fjósið lians og leika sér við lömb, kiðlinga og hænur.
Þá datt Evu i hug, að hún skyldi ráða sig sem vinnustúlku að
Hóli. En Sigga sagðist ekki fara frá Fögruhlið, jafnvel þótt
hana langaði til ]>css. Og þá skildi Eva, að lnin hefði átt að
segja það sama. Þá hló Pétur hátt og sagði: „Já, ]>ú ert líklega
heldur fljót á ]>ér, Eva litla! Hvað dundarðu annars á daginn?“
„Eg her inn eldivið og sópa gólfið, ég flysja kartöflur og bý
um rúmin, og ... já, ég gcri allt, sem til fellst."
„Þá máttu til mcð að koma með mér. Ég þarf einmitt á svona
stúlku að halda."
í rauninni langaði Evu til að fara, ef hún hefði getað það.
Hún hugsaði sig lengi um og sagði að lokum: „Ætli ég fari þá
ekki með þér, — ef til vill. En þá verður ]>ú að vera hér eftir
og hjálpa Siggu —.“
Þá hló Pétur hátt og lengi, svo að Evu varð ljóst, að hun
hafði sagt einhverja vitleysu. Hún varð fjarska feimin, fald'
sig aftan við rúmið og ]>agði eins og steinn.
Pétur skildi eftir pappírsmiða og sagði við Siggu, að þaU
þyrftu ekki annað en að sýna hann niðri í verzluninni, l>a
fengju ]>au allt, sem þau þörfnuðust fyrst um sinn. Og ef !>aU
þyrftu meira, |>á skyldu ]>au hara koma lieim i Hól og segja fra
þvi. — Sigga þakkaði fyrir og varð fjarska glöð.
Drengirnir komu aftur með margar rjúpur, og þeir voru lika
glaðir og ánægðir. Sigga ætlaði að gleðja ]>á meira og sagði ]>ein>
þvi frá ummælum Péturs á Hóli og sýndi þeim miðann. Þá hlóð-
roðnaði Þór samstundis. Og innan skamms gekk hann út, an
þess að mæla orð, enda að því kominn að gráta.
— Hreppurinn! Pétur á Hóli vildi koma þeim „á hreppinn •
Koma þeim ölluin fjórum „á hreppinn", án nokkurrar miskunn-
ar! O, hvilik skömm, sem ]>að mundi verða! Já, það var fra'
munaleg skömm að fara „á hreppinn", það vissi liann vel. t"
hvers vegna, — það hafði hann aldrei heyrt.Ængu að síður var
skönun alltaf skömm! Þá var gagnslaust að strita og striða. Þo
var alveg eins hægt að gefast upp strax. Þ\ú að þeir, sem fórU
„á hreppinn", eins og það var nefnt, urðu aldrei hjargálna fólk,
aðeins vesalingar alla sina ævi. Það hafði liann oft heyrt hæði
mömmu og aðra segja. Þess vegna hafði lika mamma unnið
látlaust haki brotnu, svo að ]>au losnuðu við að lenda ]>angað-
Og þau liöfðu hjálpað henni eftir fremsta megni. Og nú hlaut
mamina að sitja þarna uppi á himnum og horfa á óhamingJu
þeirra. — Vesalings mamma! Og vesalings litlu börnin, sei"
urðu að mæta sliku mótlæti, hugsaði hann. — Flf til vill urðu
]>au að fara hurt frá Fögrulilið, — fara niður i sveit, sitt i hvcrjn
áttina — „á hreppinn!" Hann grúfði andlitið i höndum sér, ]>ar
sein liann sat á tröppunum, og andvarpaði: „Nei, nei, nei!“
Þá sá hann allt i einu, að Óli stóð við hlið hans. Hann hafð*
ekki veitt þvi athygli, þegar hann kom. Engu að siður var
hann nú staddur þar.
„Heyrðu, Þór,“ sagði liann fjarska liægt og hljóðlega, „ók
held, að við tökum ekki við neinu frá — frá — hreppnum-
Eða livað finnst þér?“
„Ég vcit ]>að ekki, —“ hvíslaði Þór og reyndi að fela andlitið-
„Ég held, að okkur takist að sjá um okkur sjálfir.“
„Já, ]>ú og ég. En það verður verst fyrir Evu, ef lítið yrði un*
matinn í kotinu.“
„Já, ]>að verður vcrst fyrir telpurnar. Þær eru svo lit!ar.“
„Bara að við hefðum getað fengið einhverja vinnu, •— reglU'
lega atvinnu,“ sagði Þór.
„Já, — skógarhögg.“
„En innan skamms ]>urfum við i skóla, og ]>á vandast málið-
„En við fáurn mikla peninga fvrir rjúpurnar okkar, Þór. Og
svo veiðum við enn þá fleiri!“
Þór þagði um stund.
„Það hefur ]>ó liklega ckki verið frá hreppnum, — ]>etta, sen>
við fcngum frá Skógstad?"
„Það er, svei mér, ekki gott að segja um ]>að!“ sagði Óli.
Nokkrum dögum seinna héldu háðir drengirnir niður í sveit-
Þeir |>urftu að reka ýmis erindi. Óli fór fvrst til kaupmannsins>
seldi honum rjúpur og keypti sitt af hverju matarkvns. Sv°
leit liann aðeins inn i eldhúsið hjá Skógstad og skilaði aftur
skónum, sem hann liafði fengið ]>ar. Og liann sagði, að þeir
pössuðu ekki. Annars var leitt að þurfa að láta þá frá sér, ]>v*
að það var alveg eins og ]>eir væru sniðnir á fætur Óla. Og
svo voru ]>eir svo fallegir. — En þcir voru vafalaust frá hrepp"'
um, og það gat hann ekki þolað. Hann hlaut að geta fcngið skn
á annan liátt, þegar timar liðu.
Þór gekk heim að Hóli og náði tali af Pétri einslega. Han"
rétti lionum aftur pappirsmiðann og sagði, að ]>au vildu enga
hjálp þiggja af lireppnum. Framhald.