Æskan - 01.05.1989, Page 7

FRA Y M S U M HLIÐUM
Guðsteinn Þengilsson læknir skrifar:
Um heilbrigði og hamingju,
æsku og elli
ýrmætasta eign hvers manns er gott
eilsufar, að vera hraustur bæði á sál og
airia) laus við veikindi og kvilla. Sá
SCrn er sjúkur eða fatlaður á einn eða
fnnan hátt á oftast erfítt með að njóta
^eirra gæða sem lífíð á annars svo mikið
ef vel er að gáð. Þess vegna er afar
^ikilvægt að notfæra sér frá fyrstu tíð
a þekkingu sem við eigum til að efla
ubrigði og koma í veg fyrir þá sjúk-
sem við eigum tök á að verjast,
j einhverju móti.
rauninni byrjar heilsuvernd strax
egar barnið fæðist og heldur síðan
arn rneðan móðirin mætir með það
8 ulega á barnadeildinni til skoðunar
g ónæmisaðgerða. Og loks tekur við
ei brigðiseftirlit skólalæknisins. Á
æskn
n' °g unglingsárunum verðum við
e8a mörg fremur sinnulítil eða
okfSUnar^aus um heilsuna. Þá finnst
Ur að hreystin og vellíðanin sé sjálf-
gt mál sem muni endast um ótiltekinn
af a SVo að ekki taki að hafa áhyggjur
ell' ' erum svo auðug að árum og
n ln SVo órafjarri ef við veitum henni þá
v nra umhugsun. Hrörnun og önnur
°kf ^ Cr 3^s umhugsunar hvað
ga S'a^ snertir- Við sjáum að vísu
bieð ^ ^^1^’ hvernig það staulast áfram
erfiðismunum. En okkur finnst
a svo eðlilegt, gamalmennin eru
hv fi°g ^luti af umhverfínu og það
kan 3r að okkur að við eigum
sltl eftir að verða svona farlama
É
Un 8 . ^ t5® að þetta sé hollt umhugs-
getare^ni °g geti minnt okkur á að allir
sin -®ert ýmislegt til að viðhalda heilsu
nnni ^ram á efri ár. Heilbrigður öld-
ðásUf gelUr eirmig lifað lífinu og notið
^^emda þess. Besta ráðið til að svo
$sk* Vefða er heilsusamlegt líferni
$skn.
Slhlkur
K°min
°g fullorðinsárunum. Piltar og
> sem nú eru t.d. 15 ára, verða
a efri ár eftir 50-60 ár. Þetta
virðist kannski langur tími en í rauninni
eru það ekki nema 438-526 þúsund
klukkustundir.
Það eru til ágætar kennslubækur í
skólunum og þær ættu allir skólanem-
endur að lesa með athygli. Þar finna all-
ir eitthvað við sitt hæfi, bæði þeir sem
eru í barnaskóla og framhaldsskóla, og
þar er að finna afar dýrmætan lærdóm
um það hvað við getum gert sjálf svo að
okkur líði vel alla ævi.
verð til að fá sterkan og fagran líkama,
líklega eins nauðsynleg og öll vítamínin
samanlögð. Styrkur líkami er ónæmari
fyrir hvers konar sjúkdómum og vesöld
og hæfilegt erfiði á uppvaxtarárum eflir
hann og þroskar. Það er einhver dýr-
mætasti heilsubrunnur þegar fólk fer að
reskjast að hafa stundað hæfilega og al-
hliða erfiðisvinnu á æskuárum.
Öll vímuefni eru líkamanum fjand-
samleg, bæði þau sem eru kölluð „lög-
Besta ráðið til að svo megi verða er heilsusamlegt líferni á æsku- og fullorðinsárum.
Mig langar t.d. til að minna á það
sem þar stendur um heilsusamlegt mat-
aræði. Það er fátt sem er jafnmikilvægt
fyrir heilsuna og hollt fæði. Það er mik-
ill sannleikur í þeim orðum að maður-
inn sé það sem hann etur. Líkamleg
hrörnun, æða- og hjartasjúkdómar og
jafnvel sálrænir sjúkdómar eru að veru-
legu leyti sprottnir af því hvað við höf-
um borðað eða drukkið um ævina allt
frá bernskuárum. Þá má minna á hvað
heilsurækt og líkamsþjálfun eru mikils-
leg“ og „ólögleg“, föst og fljótandi. Þau
veikla líkamann og valda fjölmörgum
sjúkdómum.
Ef við höfum þetta allt í huga á upp-
vaxtarárunum og breytum samkvæmt
því eignumst við nokkur ár til viðbótar
síðar á ævinni full af vellíðan og ham-
ingju. Og af því að við teljum okkur
vita svo margt um það hvað sé heilbrigt
líf er það í rauninni okkar val hvort við
viljum eignast þessi ár.
ÆSKA2T 7