Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1921, Page 10

6
OLAFUR S. THORGEIRSSON
PáskatímabiliS.
Kirkjuþing'iö í Nicæa, er lialdið vnr áriB 325 ettir
Krists fæSing, ákvað og leiddi í lög kirkjunnar, aö páska-
hátíöin skyldi ætiö lialdin vera hinn fyrsta sunnudag eftir
lyrsta tungl, er springi út næst eftir 20. niaizmán. Sam-
kvæmt ákvæöi þess getur páskahátíöin átt sér stað á 35
daga tímabili, nefnilega á timabilinu frá 22. marz til 25.
apríl, að þeim dögum báöum meÖtöldum. Þetta tímabil
er nefnt páskatímabilið. Af þessu leiðir, aö ef tungl væri
fult 21. marz, og 22. marz bæri upp á sunnudag, þá yrði
sá dagur (22.) páskadagur. Fyr á ári ge'a pAskar aldrei
oröið. Þetta átti sér staö áriö 1818. En sé tungl fult 18.
apríl og 18. april bæri upp ásunnudag, yiði næsti sunnu-
dagur páskudagur, nefnil.25. april. Það kom fyrir síöast
áriö 1886.
Sóltími.
Sólarhringur er sú tímalengd, er líöur á milli þess, e-
sólin gengur yfir ákveöna hádegislínu, og er þaö hin eðli-
legasta skifting tímans. En sökum hiunar mismunandi
hreifingar jaröarinnar umhverfis sólina og sökum bugsins
á sólargangslínunni (Ecliptic), er aldrei nákvæmlega jafn-
langur tími milli þess, er sól gengur yfir ákveðna línu. Af
því leiöir, aö þaö er lítt mögulegt að setja stundaklukka
eftir sól. Til aö ráða bót á þessum mismun, setja menn
svo að önnur sól sé til, og að hún gangi meö jöfnum hraöa
þvert yfir miöjaröarlínuna. Er sú ímyndaöa sól þá stund-
um á undan og stundum á eftir hinni einu virkilegu sól.
Er sá mismunur mestur 16 mínútur. Réttur sóltim er
miöaöur viö hina virkilegu sól, en hinn svo kallaði “meðal
sóltími“ aftur á móti, er miöaður viö hina ímynduöu sól.
Til skýringar má geta þess að þaö er að eins á tveimur
dögum á árinu—á jafndægrum haust og vor—að “meðal
sóltíma” og réttum sóltíma ber saman, því á þeim tveiui
dögum aö eins er buglínan eöa sólargangslínan yfir
miöjaröarlínunni.