Dýravinurinn - 01.01.1889, Page 3
Formáli.
»ú for |)ri&ja hepti af „Dýravin11 þjófcvinafjelagsins heim til íslands, í fullu trausti þess
aí> því verfei vel fagnaS, engu sííiur enn fyrirrennuruin þess. í því eru ailmargar
sögur af íslenzkum skepnum, sem vert er ab halda á lopti, enda munu þær vera mörgum
kærkomnari enn sögur frá útlöndum.
Glebilegt er þab, ab menn almennt hafa viburkennt, ab þab sje full þörf á því,
ab taka svari málluusu skepnanna, sem ekki geta sjálfar rekib rjettar síns. Margir eru svo
rjettsýnir, ab |)eir telja þab bæbi ósib og viburstyggb, ab fara dmannúölega mob skepnur,
en vaninn og hugsunarleysib valda því, ab þeir opt ekki taka eptir því, ab nokkub sje ab-
finningavert, nema þeim sje bent á þab.
þab sem einna mest glepur fyrir rjettri skoöun gagnvart skepnunum er þessi
hugsun: „Jeg á skepnuna, hún er rjettlaus gagnvart mjer“. þab er eins og
stendur í ævintýrinu, sem hjor for á eptir, þegar maburinn sagbi vib Krist: „Jeg hef rjett
til ab slá ösnuna, hún er mín eign, og jeg hef keypt hana fyrir ærna peninga“, eba eins
og maöurinn sagbi vib kunningja sinn, þegar hann fann ab því vib hann, ab hann berbi
konuna sína: „Hvab kemur þab þjer vib, jeg á hana“, Jeg hef opt sjeb menn berja
skepnur, sem voru ab þjóna þeim og þeir sjálfir áttu, sem þeir ekki mundu hafa libiö
öbrum átölulaust. þab er eignarr j ettu rinn , sem margir misskilja svo hraparlega.
Skepnan er ab öllu leyti komin upp á náb eigandans, og einmitt þab œtti ab vera hverjum
manni hvöt til þess, aö fara vel meb eignarrjettinn. „Slá hana eigi framar, ab þú sjálfur
megir miskun finna“, stendur í ævintýrinu.
Auk þess sem þab er góbum manni óveröugt, ab fara illa meÖ skepnur og svelta
þær, þá Ieibir líka af því mjög mikiÖ efna tjón. f>aÖ er eins og gamall búhöldur sagbi:
„Skepnurnar launa rjettvíslega eptir því sem meb þær er farib; sjeu þær sveltar, svelta |)ær
búib, en sje sældarlega meb þær farib, gjöra þær búsæld“.
í ílestum löndum norburálfunnar hafa verib stofnub fjelög til verndar dýrunum, og
hefur kvenn|)jóbin verib þar fremst í flokki. þess væri óskandi ab líkt færi á Islandi.