Kirkjuritið - 01.11.1958, Blaðsíða 39

KIRKJURITIÐ
421
þessar gestakomur eyddu nokkrum tlma frá séra Birni, munu þær þó hafa
orðið honum til ánægju, því að ýmsir þessara ágætu erlendu gesta urðu
bréfavinir hans og bundu við hann tryggð og vináttu. Þannig var það
og um ýmsa Islendinga, er kynntust séra Birni á heimili hans, að þeir
hófu bréfaskipti við hann. Má þar til nefna Þórhall biskup Bjarnarson
og séra Matthías skáld Jochumsson.
Séra Björn var mikill sögu- og málamaður.' Islenzk fræði og norræn
voru honum einkar kær. Hann hafði hinar mestu. mætur á Islendinga-
sögunum, Eddunum, Biskupasögunum og Þjóðsögum Jóns Árnasonar.
En mestu ástfóstri, hygg ég, að hann hafi tekið við latneska og íslenzka
tungu. Og um dáleika séra Bjöms á islenzku máli farast dóttur hans, frú
Sigriði Björnsdóttur, þannig orð: „Tvo menn hefi ég þekkt, sem með
mestri lotningu, næstum tilbeiðslu, hafa talað um og farið með íslenzkt
mál, það em þeir dr. Björn Bjarnason frá Viðfirði og faðir minn. Ég
er ekki með því að halda því fram, að þeir hafi verið meiri íslenzku-
menn, en svo ótal margir aðrir, bæði fyrr og siðar, en það var bara
hvernig þeir fóru höndum um það, hvemig túlkun þeirra lét að minnsta
kosti í mínum eyrum“x). Auk þessa var séra Björn prýðilega að sér í
grisku, frönsku og þýzku. Þessi mál las hann og skildi viðstöðulaust.
Eitt af verkum séra Björns var það að setja á stofn lestrarfélag í Mikla-
bæjarsókn, skömmu eftir komu sína að Miklabæ. Var hann lífið og sálin
i þessu félagi, meðan hans naut við, annaðist um val bókanna og lét
í té geymslu handa þeim, svo að sem bezt færi um þær. í sambandi við
lestrarfélagið var gefið út sveitablað, sem hét „Viljinn". Bitstjóm blaðs-
ins annaðist jafnan einn i senn, en allir máttu skrifa í það, sem vildu.
Gekk það um sveitina, bæ frá bæ, og var alls staðar vel fagnað.
Skömmu eftir andlát séra Björns, 3. febrúar 1924, var gefið út eitt ein-
tak af „Viljanum", sem einvörðungu var helgað minningu hans. Þar
skrifuðu um séra Bjöm sveitungar hans ýmsir, sem þekktu hann bezt.
Stefáni Vagnssyni, þáverandi bónda á Hjaltastöðum, farast þannig orð:
„Mér er i minni fyrsta skipti, þegar ég fór i kirkju. Við vomm mörg
saman í hóp úr Akratorfunni, og þegar við komum upp á þjóðveginn,
stönzuðu allir. Karlmennirnir tóku ofan, og allir gerðu bæn sina og
buðu að því loknu hver öðmm „góðar stundir". — Með slikum hug fóru
menn á stað til kirkju sinnar í þá daga, og til séra Björns sóttu þeir
áreiðanlega það, sem þeir þörfnuðust til viðhalds og eflingar trú sinni.
— En menn sóttu fleira en guðsorð að Miklabæ. Á eftir messunni var
að jafnaði nokkurs konar málfundur, meðan setið var yfir hinum rausn-
arlegu veitingum þeirra hjóna, þar voru rædd stjórnmál og sveitamál,