Nýjar kvöldvökur - 01.10.1959, Blaðsíða 41

N. Kv.
159
Þormóður Sveinsson:
Hugleiðingor út nf skriðufóllam
í Norðurórdnf
Bæirnir Fremri-Kot og Ytri-Kot í Skaga-
íirði hafa undanfarið verið allmjög um-
ræddir, einkum hinn fyrrnefndi, sakir hinna
miklu skriðufalla, sem urðu þar nýlega, og
eignatjóns af völdum þeirra. Hafa sjónar-
vottar lýst verksummerkum þeim allglögg-
lega, og er ekki ástæða til að bæta þar neinu
við. Mun þetta almennt vera talið eitt hið
mesta jarðrask, senr núlifandi menn hafa
um sama stað. Er þeir samferða-félagarnir
komu á slóð þeirra frænda, skildu þeir ekk-
ert í því, að slóðin sýndi spor eftir þrjá sam-
hliða menn. Þeim varð því fyrst fyrir, er
þeir hittu þá frændur, að spyrja: „Hver var
með ykkur?“ Svarið var: „Það var enginn
með okkur.“
Vegna þess, hvernig sjóferð þessari lauk,
leitaði á og læddist í vitund manna trú á,
að hér hefði verið um dulrænan atburð að
ræða. Og að þeir mundú hafa verið einum
fleiri allan daginn, þótt einn þeirra hefði
verið ósýnilegur.
Er atburður þessi síðan tengdur því til-
efni, að nákominn ættingi þeirra frænda
hafði hlotið voveiflegan dauðdaga alllöngu
íyrr.
Samkvæmt framangreindri írásögn um atburð þennan
votta ég undirritaður að rétt sé með farið. •— Arnaldur
Guttormsson.
augum litið í landi hér, og sagnir eru um
nú í seinni tíð. (1954)
Hitt er þó víst að svipaðir atburðir hafa
af og til gerzt í landi voru frá því að sögur
hófust, og sennilega allt frá því að byggð
festist hér, og orðið mun örlagaríkari að
manntjóni. Má þar nefna þá er Langahlíð
hin neðri í Hörgárdal, sem nú heitir Skriða,
grófst undir grjóti og aur haustið 1389 eða
90. Lýsir Lögmannsannáll aðdraganda þess
svo: „Regn svo mikilmnhaustiðnorðanlands
r.g löng, að enginn mundi slík undur, sem
þar gerðust af, vatnagangur og skriðuföll.“
I. sama sinn tók af bæinn Búðarnes í sömu
sveit og Hjallaland í Vatnsdal. Síðar urðu
tvö mikil skriðuföll úr Vatnsdalsfjalli, hið
fyrra árið 1545 en hitt 1720, og tók af sinn
bæinn í hvort sinn. Öll þessi skriðuföll oílu
hörmulegum manntjónum.
Þá má og minna á skriðuhlaup er varð
árið 1730 í afréttarsvæði því er Kleifar
heita í næsta nágrenni Fremri-Kota, eða
upp með Valagilsá, þó eklci yrði tjón á
mönnum þar. Hlupu fram svonefndar Fýls-
mýrar, og fórust þar um 20 folaldshryssur,
sem Eiríkur Bjarnason bóndi í Djúpadal
átti, er síðai var af sumum nefndur Mera-
Eiríkur. Rak skrokkana af þeim niður um
Norðuráreyrar. Og kunnugur maður hefur
sagt mér, að fram á yfirstandandi öld hafi