Sjómannadagsblaðið - 03.06.1945, Page 28

hve skaðleg stefna það væri og spor aftur á bak,
sem miðaði að því að gera sem mest af útgerð
landsmanna aftur að smábátaútgerð í þeirri trú
að það veitti fleirum atvinnu. Sjómennimir sækj-
ast ekki eftir puðinu eintómu. Það er ekki nóg
að sjá einhvem sæg af sjómönnum „dorga dáð-
laust upp við sand“, ef þeir fá ekkert til hlutar.
Þessi smábátatfans, sem menn nú eru keyptir
til að koma sér upp, verður ekkert samkeppnis-
færari í væntanlegri samkeppni eftir stríðið en
árabátar okkar voru fyrir aldamótin. Jatfnvel
stærri bátarnir eru hvorki fugl né fiskur í þessu
tilliti, þeir verða of stórir og dýrir sem landróðra-
bátar fyrir íshúsin, en of litlir til að stunda veiðar
á djúpmiðum að staðaldri og tæplega færir um
að taka upp báta við síldveiðar. Það er því of
mikil bjartsýni að búast við að þeir veiti meira
en 4—5 mánaða atvinnu úr árinu á venjulegum
tímum.
Aukning skipastólsins hefur mjög verið rædd á
málfundum sjómanna svo sem á þingum Far-
manna- og fiskimannasambandsins, og kom þar
skýrt fram að sjómenn erú andvígir smábátaút-
gerð fram yfir það allra nauðsynJegasta. Þeir þvo
því hendur sínar af því, sem hér er verið að gera,
um leið og þeir harma það, að fjármagni og fram-
tíðarmögulei'kum þjóðarinnar skuli ekki vera
betur varið en verja því til smábátakaupa.
Þeir hafa fengið meir en nóg af því að hrekjasf
á hafinu á ófullnægjandi og úreltum fleytum, og
að hýrast í fúlum og heilsuspillandi vistarverum.
Þeim er vel ljóst hvað samkeppnin á veiðisvæð-
unum verður hörð eftir þessa styrjöld, og hvað
keppinautar þeirra munu mæta þar vel útbúnir,
og að þar muni ekkert nægja annað en full-
komnir nýtízku togarar.
Hér í landinu hafa oft verið uppi raddir, sem
hafa viljað vekja ótrú á togaraútgerð, og þegar
það ekki lánaðist, var reynt að telja mönnum trú
um að smátogarar eða svonefndir „tappa-togar-
ar“ væru miklu hentugri, að minnsta kosti alveg
fullnægjandi.
Þeir hinir sömu virðast furðu gleymnir á það,
að vér Íslendingar byrjuðum á smáum og van-
gæfum togurum, en höfum sífellt fundið ávinn-
inginn af því að auka stærð þeirra, þótt vanefni
hafi áður hamlað, því reynslan 'hafði þráfalt
kennt oss, að því minni sem togaramir voru, því
minni eftirtekjur voru af þeim bæði fyrir eig-
endur og áhafnir.
Rannsóknasf'öð
fyrir sjávarútveginn
Á meðal hinna mörgu og athygilsverðu fram-
faramála, er fram komu og rædd voru á 8. þingi
Farmanna- og fiskimannasambandsins, var þörfin
á því að reist yrði hér á landi fullkomin rann-
sóknastöð fyrir sjávarútveginn, þar sem meðal
annars yrði látin fara fram rannsókn á sjóhæfni
skipa. Samþykkti þingið áskorun til alþingis og
ríkisstjórnarinnar upi fjárframlag í þessu skyni.
Það má segja að við hér á landi höfum rennt
blint í sjóinn hvað snertir vísindalegar rann-
sóknir á notagildi þeirra skipa og tækja, sem við
höfum notfært okkur fram á þennan dag.
Þrátt fyrir margendurtekið og síaukið tjón á
mönnum og skipum og veiðarfærum hefur aldrei
verið gerð nein gangskör að þvi að athuga á
fræðilegan hátt hvað það er, sem veldur misfell-
unum, eða hvemig búa mætti bezt um hnútana.
Rannsóknir á sjóhæfni skipa og öðrum útbúnaði
þeirra er sérstök fræðigrein, þar sem viðfangs-
efni eru hvert öðru flóknara. Hinar helztu sigl-
ingaþjóðir hafa komið upp hjá sér dýrum og
margbrotnum tilraunastöðvum í þessu skyni. I
Bretlandi eru t. d. sex slíkar stöðvar.
Þótt við íslendingar höfum að sumu leyti óbein-
línis notið góðs af þessum tilraunum, þegar við
höfum keypt skip og tæki erlendis frá, hafa engar
sérstakar tílraunir verið gerðar til að rannsaka
sjóhæfni skipa, sem breyting hefur verið gerð á
Það væri fróðlegt að láta fara fram nákvæma
athugun á úthaldstíma íslenzkra fiskiskipa, borið
saman við stærð þeirra, hér á árunum fyrir átyrj-
öldina, svo og meðalafla þeirra á hvern úthalds-
dag, ásamt tekjum þeirra, sem höfðu af þeim
tífsviðui'væri. Ætti þá að fást úr því skorið svart
á hvítu hvaða skip það voru, sem veittu stöðug-
asta atvinnu allt árið um kring, færðu skipverj-
um mest úr býtum og skópu mesta velmegun í
kringum sig.
Ætli því verði þá ekki slegið föstu, að það hatfi
verið togararnir.
8 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ