Sjómannadagsblaðið - 01.06.1995, Qupperneq 23

útgerðarmönnum heldur eða ekki.
Fari svo að hún haldi ekki verðum við
að grípa til aðgerða gegn þeim
útgerðarmönnnum sem ákveða
hskverð einhliða á þennan hátt.
Þannig sáum við það hjá Granda-
skipunum sem komu inn eftir
jólastoppið að fyrstu landanirnar, sem
venjulega hafa farið í eigin vinnslu
Granda, lönduðu nú hér á
Faxamarkaði. Sýndi sig að út úr
þessum túrum voru menn að fá rúm-
lega helmingi meira en venjulega - eða
yfir 100%. Þetta varðar kjör mann-
anna nákvæmlega á sama hátt og
vinna þeirra upp á hlut.
Að mínu viti er þetta stærsta málið nú
því fyrirkomulagið er með þessum
hætti um allt land núna. Því verðum
við að bretta upp ermarnar og gera
eitthvað - því sjái vinnuveitendur ekki
fiam á yfirvofandi vinnustöðvun er
ekkert við okkur rætt. Löngum hafa
utgerðir bæði fiskiskipa og farskipa
getað treyst á lagaboð frá ríkisstjórn-
lnni, en við verðum að sjá svo til að
því verði ekki lengur við komið. Til
þessa má segja að við höfum verið
áskrifendur að gerðardómsúrskurðum
eða bráðabirgðalögum og samnings-
fetturinn meir í orði en á borði. Þessu
verður að linna. Þetta er höfuðmálið
nú þótt fleiri bíði úrlausnar. Þegar um
nýjar veiðigreinar er að ræða þá er rétt-
Ur manna ótryggur, því engir
samningar eru fyrir hendi. Þar má
nefna humarfrystingu og fleira. Þá er
°rðið nokkuð um loðnufrystingu um
horð í skipum sem ekki eru veiðiskip
°g þessu urðum við vitni að í fyrsta
skipti í hitteðfyrra. Skipunum er þá
kgt við bryggju og þau notuð sem
fiystihús."
Málefni farmanna
»Ffvað farmennina varðar þá er búin
að vera stöðug vinna að þeirra málum
°g deilur út af mönnun skipanna. Við
höfum ekki verið á háum launum
fyrir, en útlendingarnir eru þó varla
hálfdrættingar á við okkur. Því höfum
við lagt mikla vinnu í samstarf bæði
við Skandinava og Alþjóðaflutninga-
sambandið til þess að ná betur utan
um þessi mál. Sem betur fer hefur nú
aðeins miðað í áttina, enda var þetta
hálfgerður Fírunadans um tíma.
Fannst okkur skrýtið þegar
Eimskipafélagið tók að vera með skip í
langtímaverkefnum sem mönnuð
voru útlendingum. Eimskipafélagið
hefur ekki þá afsökun að aðrir séu að
bjóða niður fyrir þeim fragtina, því
þeir eru með 90% af stykkjavöru
héðan frá landinu. Þessi slagur um
mönnunina hefur því einkum strand-
að á því að ekki hefur náðst samkomu-
lag um mönnun skipanna og hækkun
á launum. Launataxtarnir á far-
skipunum eru lágir og það sem menn
fá byggist að mestu á yfirvinnu.
Minnist ég þess frá því er ég var til sjós
að meira en helmingurinn af
árstekjunum var yfirvinna - og svo er
víða enn. Lítum við á skip í
Ameríkusiglingum þá er háseti þar á
hæsta taxta með um eina og hálfa
milljón í árslaun. Þetta er langt frá því
að vera í samræmi við önnur launakjör
í landinu. Ekkert tillit er tekið til
fjarverunnar og einangrunarinnar og
ég heyri það á okkar mönnum að þeir
vilja fá verulega meiri kauphækkun en
samið var um nú síðla vetrar. Menn
ræða um að fá minnst tíu þúsund
krónur á grunninn. Þetta virðist mikið
í prósentum en þegar miðað er við svo
lág launakjör er þetta ekki mikið.“
Ný atlaga að farmanna-
stéttinni
„Þá langar mig að geta um mál sem
mikið var rætt hér nýlega og snertir
áhafnir íslenskra kaupskipa en það
snýst um það að sjómenn gangi að
meira og minna leyti í störf stýriman-
na og vélstjóra þegar þörf krefur. Um
þetta hafði nefnd verið að fjalla frá
1992 án þess að við hefðum hugmynd
um það, enda aldrei kallaðir til sam-
ráðs. Niðurstöður nefndarinnar ganga
í berhögg við okkar samninga um
vinnutilhögun og mönnun skipanna.
Höfum við gert okkar athugasemdir
en hart hefur verið barist á móti þeim.
Erum við ráðnir í að bregðast ákveðið
við þessu, enda hefur ekki verið grófar
að farmannastéttinni vegið lengi.
Útgerðarmenn höfðu að vísu verið að
ámálga þetta við okkur og til þess að
kanna viðbrögð okkar manna efndum
við til leynilegrar atkvæðagreiðslu um
málið fyrir réttum tveimur árum
meðal félaga okkar. Kom þá í Ijós að
aðeins einn félagsmaður var þessu
fyrirkomulagi fylgjandi. En nú átti
semsé að koma þessu í gegn bakdyra-
megin á Alþingi og vitum við að
höfuðsmiðir frumvarpsins voru starfs-
menn útgerðanna."
Fráleitlega lágar greiðslur í
félagssjóði
„Sjómannafélag Reykjavíkur annst
samninga fyrir fleiri stéttir en fiski-
menn og farmann, þótt ég hafi gert
kjör þeirra að meginumræðuefni mínu
hér. Kjarasamningar fiskimanna eru
líka nokkuð flóknir að því leyti að þeir
skiptast í tvær greinar. Þar er um að
ræða bátakjarasamningana sem megin
þorri flotans er á og svo samningana á
stóru togurunum sem nú gilda á
aðeins tveim eða þrem skipum. Auk
þess semjum við fyrir Landhelgis-
gæsluna, Hafrannsókn og sanddælu-
skipin. Þótt samningar við hina ýmsu
aðila taki mið hver af öðrum þá er þó
alltaf um ýmsa sérkjarasamninga að
ræða.
Um fjárhag Sjómannafélagsins er það
að segja að lífeyrissjóðurinn er sjálf-
stæð stofnun og flest sjómannafélög á
landinu greiða til hans, þótt Vestfirðir
séu að vísu utan hans, Austfirðingar og
Vestmannaeyingar. Því miður hefur
staða lífeyrissjóðsins verið slík að
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
23