Sjómannadagsblaðið - 01.06.1995, Page 126
nákvæmlega hvar sökudólgarnir voru
að veiðum. Mældist Van Dyck hálfa
aðra mílu innan við fiskveiðitak-
mörkin, en hinn reyndist kominn út
úr landhelginni. Og þá er liðinn var
hálftími frá því að Snæfaxi kom á
vettvang, fór Van Dyck út fyrir tak-
mörkin.
Þarna voru að veiðum átta togarar,
flestir belgiskir, en Snæfaxi sinnti
aðeins þeim tveimur sem oftast höfðu
verið staðnir að landhelgisbroti. Flaug
hann oftast í þrjúhundruð til
fimmhundruð metra hæð, en annað
veifið renndi hann sér yfir skipin
aðeins fimmtíu metrum ofan við
siglutoppana. Einkum var flogið lágt
yfir Van Dyck, og sáu þeir félagar
fiskinn á þiljunum og gátu greint
hásetana á þilfarinu hvern frá öðrum.
Þeir tóku þetta háttarlag flugvélar-
innar sem storkun, réttu báðar hendur
upp yfir höfuð sér og skóku hnefana
að flugvélinni. Ahöfnin á Snæfaxa hló
dátt að þessum aðförum hásetanna og
hugsaði skipstjóranum belgíska
þegjandi þörfina.
Þarna út af Ingólfshöfða var nú komið
hægviðri. Sló andvara sitt á hvað, en
öðru hverju var austan gola með
skúraleiðingum. Skyggni var ekki sem
best, en þó sæmilegt milli skúranna.
Ekki sáust tindar Öræfajökuls, en
annað veifið sá lýsa af snæbreiðunni
gegnum létta móðu. Austur með landi
sást allgreinilega. Lengst í austri gat að
líta fjallatinda Suðursveitar og Tvísker
sáust og sömuleiðis Firollaugseyjar. Þá
mátti og oftast greina bæinn á
Fagurhólsmýri. En þeir félagar á
Snæfaxa sinntu lítt útsýninu. Þeir
beindu athygli sinni af þráakenndri
þrautsegju að lagabrjótunum tveimur
og töluðu öðru hverju við Pétur
Sigurðsson forstjóra og skipherrann á
Þór.
Einn af belgisku togurunum sem voru
að veiðum suður af Ingólfshöfða hélt
af stað vestur með landi, þegar
klukkan var hálfníu. Fimmtán mílum
vestan við Höfðann mætti hann Þór.
Þá var klukkan tíu. Þremur mínútum
síðar tók Van Dyck að draga inn vörp-
una og fóru hinir togararnir að dæmi
hans. Þóttust þeir þá vita, Snæ-
faxamenn, að togarinn sem mætt hafði
varðskipinu mundi hafa sent
svohljóðandi skeyti:
„Djúp lægð fimmtdn mílur vestan við
Ingólfshöfða á hraðri hreyfingu austur
efiir. “
Þegar Van Dyck hafði innbyrt vörp-
una, sneri hann til hafs og fór mikinn.
Fór hann fyrst krákustíg, eins og skip-
stjóranum reyndist örðugt að ráða við
sig hvaða stefna skyldi tekin. En loks
var stefnt í hásuður og hraðinn aukinn
að mun. Togarinn sem merktur var O-
294, tók stefnu í suðaustur, þegar
hann hafði dregið inn vörpuna. Hann
hraðaði einnig för sinni sem mest
hann mátti.“
Svifblysum skotið yfir Van
Dyck
„Þessi tvö skip fjarlægðust óðum
hvort annað, og varð nú að taka
ákvörðun um að hvoru þeirra Snæfaxi
skyldi halla sér. Ahöfn hans hafði
ávallt samband við Þór, og Pétur
Sigurðsson skipaði svo fyrir að Van
Dyck skyldi meira metinn en hinn
þrjóturinn, sem ekki hafði áður
komist í kast við Landhelgisgæsluna.
Þar sem Þór var nú staddur var
hægviðri, og jók hann skriðinn og
æddi áfram með átján mílna hraða á
klukkustund. Snæfaxi lét honum í té
með stuttu millibili stefnuna á Van
Dyck og klukkan 23.00 tók Snæfaxi
að skjóta svifblysum yfir togarann, svo
að Þór gæti miðað stefnu sína sem
allra nákvæmast, og var sex slíkum
blysum skotið fram til klukkan eitt.
Togarinn kom hraðanum upp í þrett-
án mílur á klukkutíma, en aðeins
tiltölulega stutta stund. Féll hraðinn
niður í ellefu mílur, og mun þó skip-
Arni Valdimarsson stjórnaði leitinni um
borð í Sólfaxa.
stjórinn ekki hafa látið draga af getu
vélanna.
Nokkru eftir að eltingarleikurinn
hófst, tilkynntu þeir Snæfaxamenn
Pétri Sigurðssyni að svo væri nú
tekinn að minnka bensínforði flug-
vélarinnar að nauðsynlegt væri að hún
mundi leyst af hólmi upp úr miðnætti.
Forstjórinn brá þegar við og náði sam-
bandi við Reykjavík og klukkan tutt-
ugu og þrjár mínútur yfir ellefu hóf sig
til flugs af Reykjavíkurflugvelli
Katalínuflugbáturinn Sólfaxi TF-ISJ
— með fimm manna áhöfn. Frá
Landhelgisgæslunni voru Árni
Valdimarsson fyrsti stýrimaður á Óðni
og Hörður Þórhallsson aðstoðarmaður
við fluggæsluna. Flugstjóri var Bragi
Norðdahl og aðstoðarflugmaður
Ingimundur Þorsteinsson. Fimmti
maðurinn var Gunnar Valgeirsson, en
hann er einn af vélstjórum Flugfélags
Islands. Sólfaxi flaug austur yfir
Reykjanessfjallgarð og síðan með
ströndinni allt til Hjörleifshöfða, en
þaðan tók hann stefnu á Van Dyck,
hafði haft samband við Snæfaxa og
fengið hjá honum upplýsingar um
stað og stefnu skipsins.“
126
SJÓMANNADAGSBLAÐjP