Eimreiðin - 01.01.1940, Síða 61

eimreiðin
í HAMINGJULEIT
47
þessari skoðun og lífsviðhorfi eins og sjálfsögðum hlut, jafn-
skjótt og hann kom suður, án þess þó að hrífast af því, eins
og sumir gerðu. Ósjálfstæðið hafði lokað augurn hans fyrir
réttmæti gagnrýninnar. Þjóðin var meira en þessir menn, sem
voru í samtökunum. Hún var alt fólkið, sem stóð utan við
samtökin líka. Og hve lengi niundi það fólk geta haldið upp
á afmæli síns langþráða sjálfstæðis, ef framtak þúsunda
manna lýsti sér í því einu að þyrpast saman á vissum stöðum
í landinu og hrópa svo til hinna: — Hér viljum við fá að vera,
hér er gaman að vera, en hér er ekkert að gera. Þess vegna
verðið þið hinir að búa til handa mér atvinnu hér á þessum
stað, eða greiða mér gull og silfur, svo ég geti lifað þar sem
mér sýnist, eins og frjálsbornum manni sæmir. Þessar kröfur
hafði hann gert í skjóli samtakanna, eða þó öllu heldur sam-
tökin í skjóli hans. En voru þessar kröfur honum samboðnar?
Hvernig gat hann samræmt þær því viðhorfi til lífsins, er upp-
runi hans og tilvera bygðist á? Treysti hann sér til þess að
frelsa Selásheimilið og sjálfan sig með þessum hugsunarhætti?
Eða hafði það aldrei verið ætlun hans? Hafði hann aldrei ætl-
að sér annað með brottför sinni að heiman en að fá tækifæri
hl að láta aðra sjá fyrir sér?
Hafði hann gert kröfur til sjálfs sín, að sama skapi og hann
8orði kröfur til annara? Mundi hann hvað faðir hans sagði
við hann síðast orða, er hann gekk með honum á götu: —
»Gerðu miklar kröfur til sjálfs þín, áður en þú gerir kröfur
«1 annara, þvi svo bezt getur þú metið það að verðleikum, sem
kröfur þinar á hendur öðrum kunna að færa þér.“
Eirikur Karlsson staðnæmist \nð gluggann og horfir út yfir
hin myrku húsaþök. Hin fjarlæga strönd, er hafði lokkað
hann úr föðurhúsum, var þessi rykugi bær. Hingað hafði hann
homið eins og „emigrant“ frá ókunnu landi, til að nema land
°8 reyna krafta sína, en var þetta framtíðarlandið?
Prumbýlingar á ókunnum ströndum bíða þess ekki, að tæki-
ferin komi til þeirra á gyltum skóm. Þeir lifa og deyja í bar-
áttunni við að skapa lífi sinu markmið. Það logar á litlu kerti
1 hrjóstum þeirra manna, og þeir flytja ofan úr þröngum dali
°§ utan frá úfinni lá, til þess að halda lífinu í þessum smá-
^elda loga, er brennur þó svo skært. Og þegar þessir menn ná