Eimreiðin - 01.01.1940, Síða 70

56
ARFGENGI OG ÆTTIR
EIMREIÐIN
í æsku, erfiðis eða berkla, taugaskemd vegna slysa o. s. frv.)
ganga ekki að erfðum. En næmi fyrir ýmsum sjúkdómum
getur verið ættgengt. Næmir sjúkdó.mar (t. d. tæring) eru
oft skæðastir fyrst í stað, er þeir koma á nýja staði. Geysa
þeir stundum ógurlega um hríð, t. d. meðal villiþjóða. Siðar
dregur úr þeim, að því er virðist. Skýringin á þessu getur að
nokkru legið í vaxandi þekkingu á veikinni og vörnum gegn
henni, en einnig í þvi, að veikin hafi útrýmt sóttnæmustu
ættunum að mestu. Hörð kjör skapa oft nokkurt úrval. Áður
dó milcið af veiklaða fólkinu, án erfingja, í æsku. Nú lifir
flest af því og eykur kyn sitt. — Nú er mikið ritað og rætt
um áfengisbölið. Talið er, að börn sem getin eru undir áhrif-
um víns eða annara eiturlyfja, verði öðrum fremur veikluð.
Má vera, að áfengisnautnin geti skemt kynfrumurnar, börn-
unum til æfilangrar ógæfu. Um erfðir beinlínis er ekki að
ræða. Eigi að síður verða áhrif ofdrykkjunnar banabiti
margrar ættarinnar. Reykingar og fleiri nautnameðul geta
haft skaðleg áhrif á fóstrið um meðgöngutímann, o. s. frv.
Arfgengir gallar og sjúkdómar eru ýmist ríkjandi eða víkj-
andi. Naglaþykkildi (klaufaneglur) er t. d. rikjandi galli, er
lengi hefur haldist í fáeinum ættum. Verða neglurnar jafn-
vel 1 cm. á þykt og eru ógagnsæjar. Æskuflog (Myoclonus-
epilepsi) er ríkjandi taugasjúkdómur, sem rannsakaður hefur
verið í hinu afskekta Blekinghéraði í Svíþjóð. Þar eru skyld-
mennagiftingar tíðar. Veikin kemur venjulega í Ijós, þegar
börnin eru orðin 7—8 ára. Þau fara þá að fá flogaköst
(krampa) á nóttum, verða smámsaman að aumingjum og ná
sjaldan hærri aldri en 20—25 ára. Þessi veiklun í Bleking-
héraði verður rakin til manns, sem var uppi frá 1721 til 1804.
Hann virtist heilbrigður, en hefur borið i sér leyndan vísi til
sjúkdómsins, samt sem áður. Eiga allar veikluðu Bleking-
ættirnar kyn sitt að rekja til hans og eru þannig í raun og
veru ein stór fjölskylda. Æskublinda legst á svipaðan hátt
í ættir. Börnin verða taugaveikluð um það bil og þau fara
að taka fullorðinstennurnar. Þau verða blind og fávitar, sem1
sjaldan ná háum aldri. Duldu veilurnar eru mjög varasamar,
og ættu skyldmenni aldrei að eiga börn saman, hafi veikl-
unar orðið vaxt í ættinni. Nýtt blóð heldur vikjandi göllum