Eimreiðin - 01.01.1940, Qupperneq 119

eimreiðin
DEILDIR ALÞINGIS eflir Bjnrna Benediktsson. Fijlqir Árbók Háskóla
ÍsUmds 1934—1935 og 1935—1996. Regkjavík MCMXXXIX. Þetta rit próf.
D.jarna Benediktssonar cr stærsta lögfræðiritið, sem hingað til hefur verið
ntað á íslenzka tungu. Það fjallar lió aðeins uni einn þáttinn í stjórn-
arskipun iandsins, skiftingu löggjafarjiingsins í deildir. Deildaskifting
Rljiingis á sér ekki langa sögu. Hún komst fyrst á með stjórnarskránni
1874. Skipulag aijiingis hins forna var gerólíkt ]>vi, sem nú tíðkast á
l'’Sgjafar])ingum, og gætir þar ekki ncinnar deildaskiftingar svipaðrar
I'ví, er nú gerist, og meðan alþingi var aðeins ráðgjafarþing, á árahil-
inu 1845—1874, var ]iað aðeins ein málstofa. En ]iótt deildaskifting
hingsins eigi sér ekki lengri aldur en nú var sagt, ]iá er saga þcssa at-
nðis stjórnskipunarinnar Jiegar orðin allmikil. Fyrst og fremst hafði
I’Rtta mál verið á dagskrá um aillangt skeið fyrir 1874. í stjórnar-
skrármálinu fram að þeim tíma höfðu komið fram ýmsar tillögur um
sWftingu hins væntanlega löggjafarliings í deildir. Þótt þær tillögur
næðu ekki fram að ganga þá verða þessu efni ekki gerð fullnægjandi
s*tl> ef ekki er grein fyrir þeim gerð. Síðan deildaskiftingin komst á,
l'efur grundvöll hennar að sjálfsögðu verið að finna í ákvæðum sjálfra
stjórnskipulaganna. En ákvæðum þeirra til fyllingar, hæði um ]>etta
efni 0g ýms önnur, hafa önnur lög verið sett, lögin um þingsköp al-
Iiingis. Hvorutveggju, stjórnarskránni og þingsköpunum, hefur verið
l'reytt hvað eftir annað á þeim liðugu sex áratugum, sein nú eru liðnir
s'ðan stjórnarskráin var sctt 1874. Þar með liefur ýmsu því, er varðar
'leildaskiftingu þingsins, verið breytt, og er þvi á margt að líta, ]iótt
•'ðeins ætti að lýsa lagaákvæðunum, sem um þetta efni hafa gilt hér á
Wndi. En við JiettaTiætist svo það atriði, sem ef til vill ekki skiftir hvað
■ninstu máli. Ilvorki stjórnarskráin né þingsköpin hafa að geyma tæm-
•indi reglur um þetta efni. Er þar eins og hvarvetna annarstaðar, að
'eynsla lifsins er auðugri og margbreytilegri cn svo, að hugvit löggjaf-
‘*nna geti séð fyrir öli þau málsefni, sem úr þarf að ráða. Hefur því
fa>'ið svo, að á hverju einasta alþingi, sem háð hefur verið síðan fyrst
Var farið að skifta þinginu í dcildir, hafa risið ýmsar spurningar, er
"irðað hafa deildaskiftinguna og lögin liá annað hvort alls ekki haft
neina lausn á þéim spurningum eða ákvæði þeirra ekki verið svo skýr