Eimreiðin - 01.10.1944, Blaðsíða 60

284
FÖLNUÐ BLÖÐ
EIMREIÐIN
Lónssveit eðia Bæjarhreppur er fögur sveit, umlukt mikilfeng-
legum fjöllum á þrjá vegu. Fjallgarðarnir, sem lykja um hana,
enda í sæbröttum fjallnípum, Yesturhorni vestan sveitarinnar og
Austurhorni að austan. 1 faðmi þessara fjallarma livílir sveitin,
stór skeifumynduð hvilft inn í liálendið, framundan langt íbogið
sandrif meðfram sjónum, en innan þess tvö stór lón, Papa-
fjörður og Lón, sem sveitin dregur nafn af. Byggðarliolt er um
það bil í miðri sveit, þar er samkomuliús Lónsmanna og þar
um liggja vegir um sveitina. Fjalllendið upp af Lóni er eitt-
hvert hrikalegasta, sem til er liér á landi. Úr Lóni liggja fjall-
vegir um Lónsheiði í Álftafjörð og um Norðlingaveg eða Víði-
dalsveg og Hraun til Fljótsdals. Meðal fjalla, sem sjást frá sum-
um stöðum í Lóni, eru Goðatindar í austurbrún Vatnajökuls,
með Goðaborg, þar sem goöin áttu að eiga ból og margar sagnir
eru um. Rögnvaldur hefur ort um stað þenna langt kvæði.
Kvæðið heitir Goðaborg og hefst á þessu erindi:
Þar stendur hún í storknum jökulsæ
með stafna háa, sorfna klakahríðum,
á tindaegg í tærum himinhlæ
með tinnusvarta veggi á frera víðum.
Þar syngur aldrei fugl um sumarstund,
þótt sólin hiti vegginn, ísinn bræði.
Þar réttir eilífð augnabliki mund,
því allt er sofið, þar er helsins næði.
í þetta „helsins næði“ hafa hin norrænu goð flúið fyrir
Hvíta-Kristi, og þar dvelja þau í höllu liins dapra dauða, sofa
þar fast og rótt, og svefnsins fjötur fellur aldrei af þeim nema
aðeins örstutta stund hverja Jónsmessunótt, „er jörðin hvíhr
sæl í daggar baði“. En sú lausn er skammvinn, því áður en
varir hefur sólgullinn hamraveggurinn, sem opnazt liafði fynr
ofurveldi sólar, lokazt aftur og „lieilt sem fyrr er klettaþihð
svarta“. 1 kvæði þessu kennir geigs við kulda og ís frerabreið-
unnar miklu, en þegar liöfundurinn tekur að lýsa sjálfri sveit-
inni sinni, hverfur allur geigur og allt er vafið unaði og fegurð,
enda þótt Jökulsá sé „tröllvaxin, straumliörð og stynjandú
um stórgrýtið öslandi, sogandi, lirynjandi“, þar sem liún „váleg