Eimreiðin - 01.07.1949, Blaðsíða 20

172
NÚTÍMABÓKMENNTIR FINNA
EIMREIÐIN
deildarforingi í fremstu víglínu, en þar sem honum tekst bezt,
kemur fram háleit samúS með öllu mannlegu. Ljóðlistin í þessu
skáldverki er tildurslaus, jafn sneydd ofsa sem tilfinningasemi-
En hin marglirellda finnska ættjarðarást hefur tæplega nokkru
sinni veitt sársauka sínum og viðkvæmni útrás á jafn áhrifamik-
inn hátt og í sumum erindum þessa verks. Hér sjást dæmd liús,
Hadesar-fljót (dauða-fliót) og njósnaflokkar að næturlagi, —
sama óblíða myndin í ljóðinu sem í landssögunni af þungbærum
vetri. sem finnsk kynslóð liefur lifað. Og í þessari mynd liefur
Jylha sinn Diogenes, sem að næturlagi reikar milli varnarvirkj-
anna og lýsir upp andlit sofandi hermannanna með Ijóskeri sínu
og kannar mannlegt eðli. Mikilleiki ,,Hreinsunareldsins“ er fólg-
inn í því, að hermennirnir, sem þar er lýst, eru stórfenglegir í
einfaldleik sinum. Þeir eru hljóðar, nafnlausar hetjur, sem um-
yrðalaust ganga út í kúlnaregnið til að sækla vatn handa særðum
félaga og sýna af sér sannan drengskap í einu og öllu. Og sjaldan
hefur hlóðugur raunverulciki endurkastað Ijómanum af fegurstu
helgisögn mannkynsins eins og í kvæðinu ,,Pyha yö“ (Nóttin
lielga), þar sem þrír hermenn í óbyggðnm krjúpa á kné í kaf-
aldinu til að hiðja og minnast lieimilisins, eiginkonunnar, móður-
innar, barnsins. Einnig þetta kvæði liefur Lange Fliflet, magister,
þýtt á norsku:
Og sá stod de skjeggede hyrder stille
pá nattevakten, mens kulden stakk,
pá vakt mot hvad som enn konime vilde,
sá ingenting skulde fá ska den lille —
og himlen og jorden sang takk.
Og se, over Finnlands skogmarker blinket
en stjerne nu, storre enn andre;
vi alle vendte oss dit den blinket,
og alle oss var det hjem den vinket,
den stjernen, storre enn andre.
I „Kiirastuli“ gerir Jylha grein fyrir þeim þungu byrðum, sem
örlögin lögðu á kynslóð lians. Jylha, sem eins og Mustapaa telst
til „tulenkantaja" kynslóðarinnar, hefur jafnan reynzt vera fyrst