Eimreiðin - 01.07.1949, Síða 46

198
ÍSLAND OG GRÆNLAND
EIMREIÐIN
mála. Það er sjálfsagt, að slíkur sáttmáli tók yfir allt hið íslenzka
þjóðfélag. 1 sáttmálanum finnast einnig merki þess, því fyrir-
mælin urn Grænland í sáttmálanum frá 1016—’23 eru tekin upp
í Gamla sáttmála, og í Gizurarsáttmála og í eiðstafnum við liaim,
svo og í flestum textum og eiðstöfum þessara svörðu skjala, sverja
Islendingar konungi lönd og þegna, er tekur öll tvímæli af um
það, að hér sé um meira en Island eitt að ræða. Hið sama kemur
fram í einvaldsskuldbindingunni í Kópavogi 1662. Þar lætur
Friðrik III. Islendinga sverja sér „hans erfðarétt til Islands og
þess undirliggjandi eylanda og eyja“, og er Grænland eitt af þeim.
Aldrei hefur nokkur konungur á Grænlandi liylltur verið og
því aldrei komizt þar til valda, nema konungshyllingarnar á ís-
landi hafi Iiaft gildi fyrir Grænland. Norskar konungshyllingar
höfðu ekki gildi lengra en vestur á mitt haf í átt til Islands.
Fyrir einveldið töldu konungarnir sig ótal sinnum erfðakon-
unga Grænlands. Þá eru þeir að stagast á því, að þenna rétt
hafi þeir samkvæmt réttarheimildum, en þær voru og geta engar
aðrar verið en Gamli sáttmáli, konungserfðatalið í Jónsbók og
hyllingar þær, sem þeir höfðu fengið á Islandi. Konungarnir eru
með öðrum orðum að stagast á því, að Grænland sé nýlenda Is-
lands.
Er konungarnir mýmörgum sinnum eftir 1662 kalla sig erfða-
og einvaldskonunga Grænlands, er erfðatilkall þeirra óbreytt, en
einveldið hafa þeir og geta aðeins liaft úr íslenzku einvaldsskuld-
bindingunni, er hlaut, sem öll önnur íslenzk lög, að gilda fyrir
Grænland, jafnvel þótt ekkert innskot um undirliggjandi eylönd
og eyjar hefði verið í liana sett. Úr norsku einvaldsskuldbind-
ingunni gat konungur ekki liaft þenna einvaldsrétt, þar sem engin
norsk lög hafa nokkru sinni gilt fyrir vestan mitt haf, og norskt
löggjafarvald hefur aldrei náð lengra en vestur að miðju hafi.
Auk þess var norsku einvaldsskuldbindingunni aðeins ætlað að
gilda í Noregi sjálfum, svo árið eftir var sérstök einvaldsskuld-
binding send til Færeyja.
Þessu íslenzka einveldi yfir Grænlandi hefur konungur enn
ekki afsalað sér í hendur íslenzku þjóðarinnar, og er þó mál til
komið.
Hinum íslenzka yfirráðarétti yfir Grænlandi hefur sífellt verið
haldið við. Það verður ekki sannað, að íslenzka bændabyggðin