Eimreiðin - 01.07.1949, Síða 81
eimreiðin
RADDIR
233
að segja fyrir ókomin tiðindi. Að
nísu skjátlaðist honum oft um
hluti, sem lágu fjser í tíma og
rúrni, en hann sá allt réttar um
athurði, sem fram komu í ná-
grenni hans og innan árstíma.
Andarnir birtust honum venjulega
fótgangandi í veiðimannsgervi, með
horn hangandi um háls, enda voru
/>eir víst á veiðum, ef ekki eftir
dýrum, þá sálum. Helzt rakst hann
a Þá i nágrenni klaustra og ein-
Setumannakofa, því þar sem lifir
1 kolum uppreistar, þar er mest
þörf hers og liðs. Hann vissi óðara
ef einhver talaði ósatt, því hann
sá há djöfulinn dansa og bregða
a leik á tungu lygarans. Og ef
hann leit l bók, sem var slæm, eða
ef eitthvað var rangt í henni, þá
gat liann strax bent á staðinn með
fingrinum, þótt hann kynni ekki
aá lesa. Er menn spurðu hann,
hvernig hann færi að vita þetta,
sagði hann, að fingur púkans benti
ser a staðinn. Ksemi hann í svefn-
hús munka, gat hann bent á rúm
þeirra, sem ekki voru heilir í
irúnni. Hann kvað púka ofáts og
°fdrykkju í alla staði Ijótan og
dlilegan í sjón, en anda óhófs og
losta kvað hann miklu fegurri
synum en aðra, og þó fúllegan.
hinir illu andar lögðust of
Iningt á hann, var Jóhannesar-
guðspjall lagt á brjóst honum, brá
lla svo við að púkarnir flugu burt
sem fuglar. En er sú blessuð bók
vnr burttekin og Bretasögur
(Historia Britonum) eftir Geoff-
rey Arthur (af Monmouth) voru
lagðar þar í staðinn, þa flykkt-
ust að fleiri djöflar en nokkru
sinni áður og dvöldu venju lengur
á líkama lians og bókinni.
Þess er og vert að geta, að
Bamabus lagði Mattheusar-guð-
spjall á sjúklinga, og fengu þeir
bata, en af því — og af hinu,
sem áður segir -— má ráða, hve
mikla virðingu menn eiga að bera
fyrir hinum helgu guðspjallabók-
um og hve hættulegt muni vera
og líklegt til eilifrar glötunar að
sverja rangan eið við þær“.
Þýtt úr Giraldus Cambrensis:
Itinerarium Kambriæ, Liber I, cap.
V., i Giraldi Cambrensi Opera,
vol. VI (Rolls Series 21) 1868, pp.
57—59. Ensk þýðing i The Histori-
cal Works of Giraldus Cambrensis.
Transl. by Thomas Forester, ed.
by Tliomas Wright. London, Bohn,
1863, pp. 37i—75.
Gröndal nefnir ekki Giraldus
Cambrensis meðal bóka þeirra, er
hann hafi lesið á Klausturbóka-
safninu l Kevelaer, og þótt nóg
væri þar af latneskum bókum,
sem Gröndal reif í sig, þá þarf
hann ekki að hafa verið þar á
meðal. En ég hef tilfært þetta
dæmi til að sýna á hve gömlum
erfðavenjum aðferð Gröndals var
reist.
Stefán Einarsson.
The Johns Hopkins ZJniversity.