Eimreiðin - 01.05.1964, Page 29

EIMREIÐIN
117
í tilefni af jarðskjálftunum miklu í Al-
aska á síðastliðnum vetri birti vestur-ís-
lenzka blaðið Lögberg-Heimskringla eftir-
farandi grein um Jón Ólafsson skáld og rit-
stjóra og baráttu hans fyrir því að íslend-
ingar fengju afhent nýlendusvæði í Alaska,
en Jón var kjörinn ásamt tveim Islending-
um öðrum til þess að fara í landskoðunar-
ferð til Alaska árið 1874, og skrifaði skýrslu
um förina, „Alaska. Lýsing á landi og land-
kostum“, en skýrsla þessi var gefin út í
Washington 1875.
Jón var óvenjulega bráðþroska, bæði að líkamlegu og andlegu
atgerfi; hafði numið mikið af heimilislestri, er hann innritaðist í
Latínuskólann, 1863, aðins 13 ára.
Mikil óánægja ríkti í landinu á þessu tímabili vegna yfirgangs
og ójafnaðar Dana og ekki sízt eftir að fólk tók að flýtja af landi
burt. Jón fylgdist vel með þessum málum og fékk eldlegan áhuga
fýrir því að taka þátt í þeim á virkan hátt.
Hann hætti skólagöngu, fékk nokkra menn til að stofna með sér
blaðið Baldur 1868 og var orðinn ritstjóri tæplega 18 ára gamall
og kom þá fljótlega í ljós, að hann var fífldjarfur og átti skæðan
penna. Hann var haldinn ofsalegu Danahatri svo sem þessi vísa
gefur til kynna:
„Loftið rauðri litar glóð,
ljóminn sunnu skæri.
Fagurt væri’, ef banablóð
böðla Fróns það væri“.
Jón sótti nú fast á Dani í blaði sínu fyrir misgerðir Jreirra og
kúgun, en öllu meir að löndum sínum fyrir að sætta sig við þessa
stjórnarhætti. Stjórnarvöldin fengu Jregar illan bifur á þessu ung-
oienni, ekki sízt Hilmar Finsen stiftamtmaður.
Jón var skáld gott, svo sem hann átti kyn til, en gaf sér lítinn
tíma til að fága sum kvæði sín. Sumarið 1869 birti hann í blaði sínu