Ægir - 01.01.1913, Síða 13

ÆGIR
11
ur í þrer og þær fyltar af prekli gegn um
sponsgatiö.
Mennirnir sem unnu aö þessari aðgreiningu
sildarinnar höfðu 55 aura i lcau]i um tímann
og varö kostnaðurinn 75 aurar á liverja tunnu
að meöaltali.
Salan ofl flutn- PesAS var getið hjer að fram-
ingur sildarinnnar. a" aö nle°In,ð af ls,enfku stor;
slldinni fren lu Sviþjoðar, þo
hún sje Ivrst flutt lil Kaupmannahafnar eða
Noregs. En allir sjá að sú tilhugun er óheppi-
leg og kostnaðarsöm. Hingað til hefir salan
gengið þannig all oft, að fyrsl liafa útgeröar-
menn lijer sell sildina nýja, einhverjum kaup-
manni, sem látið hefir verka liana og safla. Er
hún svo flutl til kaupmannahafnar og selur
kaupmaður liana þar sjálfur eða umboðsmað-
ur hans, stórverslun i Kaupmannahöfn, sem
aflur selur hana, oft fyrir milligöngu umboðs-
sala sænskum heildsölum. Eeir selja hana til
smákaupmanna víðsvegar um land og þar
kaupa loks bændur og borgarar hana mörgum
sinnum dýrari en hún er á Islandi. Allir
þessir cigendur og umboðssalar reyna að græða
á sinura kaupum, flutningar, húsaleiga og margs
konar óbeinn koslnaður er heldur ekkert smá-
ræði, svo síst er að undra, þótl útgerðarmenn
fái tiitölulega lágl verð fyrir vöru sína. Ann-
ars ætli ekki að þurfa að hafa fjölvrði um þetta
þvi allir sjá, að þessi söluaðferð cr (óhafandi)
ótæk.
Auk þess kemur líka annað til greiná, sem
el' til vill hefur ekki minni þýðingu, það er
vöruvöndunin.
Með þvi að flylja síldina oft úr einum slaðn-
utn í annan, hvort heldur er með skiputn eða
járnbrautum, er hætt við að tunnurnar skemm-
isl í meðferðinni og verði lekar. Við það þrán-
ar sildin og skeramist á þann hátt, sömuleiðis
geltir sildin skemst á því að tunnurnar liggi
úti þcgar heitt er í veðri.
íslendingar geta því ekki húist við að fá það
orð á síidina, sem hún á skilið meðnn þeir
selja hana í löndum sem hennar er ekki neytt
í, og það þvi siður sem þeir hafa ekkert vöru-
merki til að setja á tunnurnar; þvi þó síldartunn-
urnar sjeu merktar einhverjum stöfum áður en
þær eru sendar frá íslandi, sem aðallega er
gert til þess að þekkja frá hverjum hvert »Parti«
er, þegar þvi er skipað upp úr skipunum á
fyrsta álangastaðnum, þá- er það ekki neitt
vörumerki og er heldur ekki skoðað svo af
stórkaupmönnum, sem síldina kaupa I Kaup-
mannahöfn eða Noregi; þeir liafa því fulla
lieimild til að afmá þá stafi, sem á tunnunum
stóðu eftir að þeir gcrðust eigendur og sctja
sitt merki í staðinn ef þeim svo sýnist. Næstu
kaupendur vita því ekki frá hvaða mönnum
sildin er upprunalega og gela því hvorki þakk-
að þeim eða vanþakkað fyrir meðferðina á
henni. Petta vita lslensku kanpmennirnir og
Iiugsa þvi aðeins um, að sildin geðjist þcim,
er þeir selja, i staðin fyrir þeim sem eiga að
borða hana. Pó vörumerki sem sett er i um-
búðirnar (þ. e. tunnurnar) tryggi kaupendur
að varan sje það, sem liún er sögð að vera,
einkum [ef það er selt á af' óvilhöllum mönn-
um, sem gotl skynbragð bera á gæði vörunnar
getur það varla komið að fullum notum nema
þvi aðeins, að síldin sje send beina leið á mark-
aðinn, þvi þó síldin sje góð vara og óaðíinnan-
leg í alla staði, og í góðum tunnuni þegar hún
er send frá Islandi, getur hún skemst á leið-
inni á markað í Stokkholmi t. d. ef hún liefir
legið langan líma — máski 2—3 mánuði í Kaup-
mannahöfn cða Noregi —. Pað sjá allir, að
kaupendur í Stokkhólmi eru langt um ver
trygðir hvað gæði vörunnar snertir, heldur en
ef hún hefði verið send beina leið.
Gautaborg:.
Frá Stokkliólmi hjelt jeg til Gautaborgar og
dvaldi þar i 4 dagn. Innflutningur á saltaðri
síld er litið minni í Gautaborg en Stokkhólmi,
þótt íbúar sjeu þar helmingi færri. Árið 1908
var innflult sild þangað sem bjer segir:
Frá Noregi........... 4,123,364 Kg.
— íslandi........... 2,128,800 —
— Hollandi.......... 2,161,170 —
— Pýskalandi....... 167,047 —
— Englandi............. 45,525 —
Samtals 8,625,906 Kg.
Meðal verð á sildinni var það ár 19 aura pr.
Kg. Hve mikið af síldinni, sem tilfært er að
komið hafi frá Noregi, hafi verið íslenzk sild
(þ. e. veidd við ísland) sjest ekki á »Stateslikk-
en». (Ennþá hefi jeg ekki getað náð í skýrslu
yfir innfluttninginn fyrir árið 1909).
Mjer var sagt að verðfallið á síldinni, sem
verið hefir á hverju ári að enduðum veiðitim-
anum, slafaði mikið af því hvað menn, sem
reka sildveiðar við ísland eru illa efnum bún-
ir, margir liverjirfái láu í bönkum til útgerðar-