Ægir - 01.03.1979, Síða 39

er að fá fullnægjandi heimtu alinna gönguseiða í
axveiðiár, sem liggja í næsta nágrenni eldisstöðv-
arinnar, þar sem seiðin alast upp.
2- Árangur í laxlausum ám.
hað er undirstöðuatriði fyrir laxahafbeit við
sland að hægt sé að koma laxagöngunum í lax-
ausar ár, sem oft hafa ekki lífsskilyrði fyrir lax.
nxeldisstöðin í Kollafirði er lifandi dæmi um að
Þetta er hægt að gera ef eldisstöð er staðsett á
'ntnasvæðinu, en slíkt verðurað vera framkvæman-
e§t þar, sem sleppitjörn er eina mannvirkið á
staðnurn. Þær spurningar vakna hvaða þýðingu
e nainnihald og lykt af laxaungviði hefur þegar
ax.inn leitar aftur í ána. Ef það sýnir sig að þessi
ntriði eru nauðsynleg, er mögulegt að treysta
natvísi laxins með sérstökum lyktarefnum sem sett
eru í ána við sleppingu og endurkomu.
a) Ártúnsá.
Heildarheimta seiða sem sleppt var í Ártúnsá
yar 2,4% en um það bil fjórðungur þeirra villtist
1 axeldisstöðina í Kollafirði. Líklegasta skýringin
er su, að laxalykt svo og/eða efnainnihald Ártúns-
a^Vatps>ns sé ekki nægilegt fyrir góða ratvísi a.m.k.
e ki í nágrenni eldisstöðvarinnar.
b) Súgandafjörður.
Sleppiaðstaðan í Súgandafirði er eina fiskeldis-
jttannvirki á íslandi sem eingöngu sleppir að-
eVPtum gönguseiðum. Síðan það var tekið í
a°tkun árið 1972 hefur 1000-3000 gönguseiðum
. Ið sleppt á hverju ári. Endurheimta hefur yfir-
e,tt verið á bilinu frá 1-2%. Eitthvað má bæta
vetta hlutfall með betri sleppiaðferðum, en aðal-
^ndamálið er sennilega skortur á laxastofni, sem
tiintar a svæðinu. Upplýsingar frá Kanada benda
því • S’ be*mta aðHuttra gönguseiða minnki
hu', 5*ær Sem Þau ^ara ^ra heimaánni. Einnig er
§sanlegt að skortur á laxalykt sé mikið vandamál.
'lfaunir Veiðimálastofnunar.
r'^ 1977 fékkst styrkur frá Norðurlandaráði
þ ah framkvæma hafbeitartilraunir á íslandi.
kanS* St^r^ur var fyrst °g fremst ætlaður til að
ísl 113 hafbeitar sem aukabúgrein fyrir
síðu bæn<fur a afskekktum stöðum við sjávar-
þó i*13 er að smáár renni um lönd bænda,
ár nnd S^r er^'tt l>) búskapar. Ef nýta má þessar
Svæð' ^nstcaPar með )ax getur það treyst búsetu á
Valdir voru 3 staðir, sinn í hverjum landshluta,
fyrir sleppitilraunir, fyrir utan Laxeldisstöðina í
Kollafirði, þar sem áætlað var að sleppa sambæri-
legum hópum. Staðirnirsemvaldirvoruerusemhér
segir:
a) Berufjarðará (Austfirðir)
b) Fossá á Skaga (Norðurland)
c) Botnsá í Súgandafirði (Vestfirðir)
Sleppitjarnir fyrir laxaseiði voru byggðar haustið
1977 og vorið 1978, en þá voru 6000 örmerktum
gönguseiðum sleppt á hverjum stað. Þarsem sleppi-
staðirnir voru dreifðir um landið var álitið æski-
legt að sleppa mismunandi laxastofnum. Voru því
fengin seiði af sunnlenzkum stofni úr Kollafirði
og norðlenzkum stofni úr Laxá í Aðaldal. Sleppt
var bæði eins og tveggja ára gönguseiðum.
Þessar tilraunir eru stærstu hafbeitartilraunir sem
framkvæmdar hafa verið utan Kollafjarðarstöðvar-
innar og búist er við fyrstu heimtum sumarið
1979. Vonast er til að einhver vísbending fáist
um það, hvaða stofnar henta á hvaða landssvæði um
sig, og mögulegt er að það þurfi að ganga mun lengra
í því að fá stofn af nærliggjandi svæðum, en
slíkt hefur verið mjög erfitt vegna skorts á lax-
eldisstöðvum í nágrenni sleppistaðanna.
Eitt afbrigði hafbeitar er starfsemin á Lárósi
á Snæfellsnesi. Hún er þó frábrugðin að því leyti
að náttúran er látin sjá um eldi gönguseiðanna
í stöðuvatni í stað þess að framleiða þau í eldis-
stöð. Seiðum hefur ýmist verið sleppt í vatnið
Framleiðsla góðra gönguseiða i nýlisku eldisstöðvum eru
undirstaða góðs árangurs í hafbeitartilraunum.
ÆGIR — 155