Ægir - 01.11.1981, Side 17

'ns. Kostir samstarfs um sölu eru augljóslega
margir, en það má einnig færa rök að því, að því
fylgi nokkrir ókostir. Við þær aðstæður sem ríkja
má telja að kostirnir við samvinnu okkar mörgu,
tiltölulega smáu framleiðenda vegi vel upp á móti
ókostunum og þessi skipan muni haldast af sjálfs-
dáðum, þó að deila megi um það, hvort ein, tvær
eða fleiri samsteypur skuli annast sölu hverrar
ðfurðategundar. En ríkisvaldið hlýtur að þurfa að
hafa hönd í bagga með því, að samkeppnin sé heil-
brigð, að hún örvi sölustarfsemina og hindri
stöðnun, en leiði ekki til undirboða, óheiðarlegra
viðskiptahátta og ábyrgðarleysis.
Þá er rétt að fara nokkrum orðum um iyrsta Uö-
'nn, að fœkka fiskiskipum. í skýrslunni er fjallað
um stcerð skipastólsins á mörgum stöðum, en a
einum stað segir svo: „Öllum, sem hafa heildar-
sjónarmið til viðmiðunar er ljóst orðið að flotinn
er orðinn of stór, enda væri vart þörf á jafnvíð
taekri skerðingu á athafnafrelsi hans og raun ber
vitni, ef það væri ekki staðreynd“. Og á öðrum
stað segir: „Ólíklegt er að aðstæður leyfi jafnmik-
inn samdrátt sóknar og umrædd „hagkvæmasta
sóknarstefna gerir ráð fyrir. Þó er ljóst, að veru-
'ega beri að draga úr sókn og jafnframt að minnka
fiotann þannig, að hann megi fullnýta á hverjum
tíma“.
Það þarf auðvitað ekki að margendurtaka
bessar staðreyndir, en mig langar aðeins til að fara
yfir nokkur skýringadæmi um það, hvernig sér
hver viðbót við flotann étur upp ávinning, sem
menn kynnu að hafa með því að leggja alúð við
aðra liði í töflunni hér á undan. Allar tölur, sem
nefndar verða, eru grófar viðmiðunartölur, og
sjálfsagt má gagnrýna forsendurnar eitthvað, en
bað breytir ekki heildarmyndinni.
Ég gef mér það, að nýr togari kosti 50 milljónir
króna og veiði fyrir 20 milljónir króna á ári og að
Þessa fjárfestingu væri hægt að nota til hagsbóta
fyrir aðra togara og aflanum mætti skipta á þá sem
fyrir eru, en það er ekki lengur umdeilt a.m.k. að
bvi er þorskinn varðar. Síðan er þessi valkostur
horinn saman við ýmsa aðra möguleika á að nota
bessa peninga og afla svipaðra tekna, eða spara út-
gjöld, sem því nema.
Til að hirða slóg og lifur um borð í togurum, er
ól alsjálfvirkur búnaður, sem kominn er í suma
norsku togarana og kostar 360.000 Nkr. Þetta
yrðu um 35 M. íkr. í allan togaraflotann og það
gera góða móttökuaðstöðu í landi fyrir Vi
N V R T 0 (i A R I ; kaupverp ; 50 M kr
AFl AVFRPMÆ TI ; 20HKR/ÁR
l.MÝTING A SLÓGI 05 LIFUR 1 TOGURUM
3JÍLFVIRK SÖ'FNUNARTA= KI UM BORD.SAMT, 35 "1kR
ADSTADA I LANDI TIL MELTUMÓTTÖ'kU 15 —
VERDMAJTI SLÓG-LIFRAR MELTU. ALLS 20 Mkr/a'r
7.01 fllSPARtlADUR I TOGURUNUM
EYDSLUM/£LAR,VARMASKIPTAR,O.FL. 50 I1kR
OL Í US^ARNAfiUR, 10% , SVARTOL ÍA 20 MkR/a'r
v-VAHflÝTTlR " F1SKSTOFNAR FYRIR TOGflP.A
5 KOLMUNNAVINNSLUSTODVAR,SAMT. 50 MkR
20,000 TONN KOLMUNNI,1 KR/KG 20 MkR/AR
milljón hvar sem togarar landa, alls á um 30
stöðum, fyrir samtals 15 M.kr. Þessa slóg/lifrar-
meltu ætti að mega selja fyrir ekki minna en feit-
ustu bræðsluloðnu, ,,nettó“.
Ef við gætum með þessu móti hirt ein 40-50.000
tonn af hráefni og selt það fyrir 40-50 kr./kg„ þá
næðum við kannski 20 milljón króna viðbótartekj-
um á ári Einn nýr togari æti upp þennan ábata.
Því hefur verið haldið fram nýlega, að hægt
væri að spara mikla brennsluolíu, allt að 40%, við
fiskveiðar. Því er ekki að neita að þetta er nokkuð
fyrirvaralaus staðhæfing og mjög há prósentutala.
Við getum varla breytt þeim skipsskrokkum, sem
fyrir eru, tæplega fara menn að breyta hönnun á
vél, öxli, skrúfu o.s.frv. á öllum flotanum upp og
ofa’n eins og hann er nú, landrafmagn er ekki
hreinn sparnaður hérlendis o.s.frv. Svo gleymist
það, að með núverandi, „kapphlaupskerfi“ við
fiskveiðistjórnun, þá er tómt mál að tala um olíu-
sparnað á keyrslu eða við veiðar.
Enn ef við gætum sparað 10% af olíueyðslu tog-
aranna, en hún gæti verið um 100.000 tonn og
segjum að það sé allt svartolía, þá er hér um að
ræða um 20 milljónir króna sparnað á ári (mér er
sagt, að koma megi fyrir eyðslumælum, varma-
skiptum á kælivatn og útblástur, kaupa fljótvirkan
botnhreinsunarbúnað fyrir kafara og etv. fleira,
sem gerði þennan sparnað mögulegan, fyrir svo
ÆGIR — 593