Ægir - 01.11.1981, Síða 19
i fjórða lagi mun ég fjalla í fáum orðum um mark-
aðsmál og þróun fiskvinnslu í því samhengi.
Farandverkafólk.
í kafla 5.2. MANNAFLI, stendur: ,,Þá hefur
myndast stétt manna, sem kallar sig farandverka-
fólk...“ Það er aðeins nafnið á stéttinni, sem
hefur orðið til nýlega. Áður hét stéttin vertíðar-
fólk, síldarfólk og miklu fleiri nöfnum, eftir því
hvar unnið var á hverjum tíma. Þessi stétt hefur
sem sagt ekki verið að myndast heldur hefur hún
niinnkað óðfluga á síðari árum, enda hefur sú
stefna verið uppi að færa vinnuna til fólksins í stað
bess að fólkið elti vinnuna. Þau vandamál sem
skýrslan gerir ráð fyrir að séu að koma upp vegna
bessarar ,,nýju stéttar” eru því gömul og fara
minnkandi. Hitt er svo annað mál að alltat verður
e>tthvað um það að vinnuafl þurfi að færa sig til og
jafnan verða einhver vandamál því samfara.
Vill ekki vinna til langs tíma.
í sama kafla stendur: „Reynslan sýnir, að tólk
V'H ekki vinna til langs tíma i frystihúsum, þótt þar
séu auðvitað margar undantekningar . Þetta er
V£egast sagt hæpin fullyrðing. Hitt er rétt að það
fólk leitar í frystihúsin, sem einhverra hluta vegna
hefur ekki tök á að vera í fastri vinnu. Það leitar til
ffystihúsanna vegna þess að dyr þeirra hafa staðið
°pnar fyrir fólki, sem ekki hefur getað bundið sig
alveg við fasta vinnu. Þetta á sér langa hefð og er
°rsakanna m.a. að leita í því að vinna í fiskverkun
var ákaflega óstöðug og því var það kaup kaups að
v'nnuaflið væri einnig óstöðugt. Nú er þetta að
hreytast, þar sem vinnan er stöðugust er vinnuatlið
bað einnig.
Færibandakerfi í frystihúsi.
í kafla 5.4. segir: „Vinnuframkvæmd
^rystihúsi er nú nær alfarið með færibandakerfi .
^etta er rangt. Færibönd eru að vísu til í
^rystihúsum og eru notuð til þess að létta vinnuna í
ýmsum verkþáttum. En það sem kallað er vinna
ttteð færibandakerfi er alls óþekkt í frystihúsum
^ér á landi.
^hipan sölumála.
í skýrslunni stendur þetta í kafla 4.2.: „Kostir
sarnstarfs um sölu eru augljóslega margir, —
tföguleikar að kynna og selja merkjavöru í
ttt'klum mæli, innbyrðis samkeppni úr sögunni,
Mvnd 6. Að lokinni síldarvertíð (Ljósin. K. Magnússon).
framboð fjölbreyttara vöruúrvals, mótun
markaðsstefnu til lengri tíma o.s.frv. Á hinn bóg-
inn má einnig færa rök fyrir því, að ýmsir ókostir
séu einnig samfara slíku samstarfi, kerfið verður
g^g^iTci og þyngra t vöfumj framleiðandinn er
fjarlægur markaðnum og skortir þekkingu á eðli
hans og upplysingar um markaðstækifæri.....
Tvær siðustu setningarnar í þessari tilvísun vil ég
taka til nánari athugunar.
í fyrsta lagi verðum við nú að gera okkur grein
fyrir því að íslendingar eru fremur fámennir og
litiar líkur eru á því að nokkuð sem hér er gert geti
orðið það stórt að það verði þungt í vöfum. Þvert á
móti, hér er margt þungt i vöfum af því að það er
svo smátt. Það er ekki ýkja þungt í vöfum að senda
skip umhverfis landið að taka fisk úr 20 — 30
frystihúsum. Hins vegar væri það þungt í vöfum ef
hvert þessara frystihúsa seldi sína vöru sjálft og
þyrfti að útvega skip til þess að annast útflutning-
inn. Komi fram ósk frá einum kaupanda um aukið
magn af einni pakkningu en minna magn af
annarri, er það ekki mikið mál fyrir sölusamtök að
sveigja framleiðslu margra frystihúsa lítillega til
þannig að auðvelt sé að verða við þessum óskum.
Þetta er það sem alltaf er að gerast. En það er
þungt í vöfum og nánast óframkvæmanlegt fyrir
eitt frystihús sem skiptir við einn erlendan
kaupanda að mæta slíkum sveiflum.
Sölustarfsemin þarf þess vegna einmitt að ná
ákveðinni stærð til þess að vera létt í vöfum.
ÆGIR — 595