Ægir - 01.11.1981, Page 31

Asgeir Jakobsson:
Sú saga finnst ekki á söfnum. .
Niðurlag.
Það var margvíslegt streðið á togurunum fyrstu
^rin. Rifrildið var óskaplegt. Á Jóni Forseta lágu
Þeir inni fyrsta árið daglega yfir birtutímann við að
tjasla saman vörpunni eftir rifrildi um nóttina.
Þeir vissu fyrstu skipstjórarnir á hvaða bleyðum
fisk var helzt að hafa í Bugtinni og víðar, en þeir
yoru ekki kunnugir því hvernig átti að toga á þeim
Þleyðum. Þeir voru fyrst alfarið með fótreipistroll
°g þau voru mjög viðkvæm fyrir slæmum botni.
Bergur Pálsson sagði, að þeir hefðu reynt nokk-
uð snemma, ekki þó fyrsta árið, trébobbinga á
Forsetanum, en svo undarlega brá við að rifrildið
jókst hjá þeim í stað þess að minnka. Þeir drógu þá
ólyktun af því, að Forsetinn hefði ekki afl til að
óraga trollið með bobbingum, hann træði það.
Theódór Friðriksson (Tjái), sem var á Snorra
Sturlusyni 1908, segir að það hafi verið um vorið,
aö Englendingur nokkur, Martin Olsen að nafni,
hafi gefið þeim á Snorra bobbingalengju af öðru
trollinu hjá sér, þegar hann var búinn með túr og
var að halda heim. Þeir voru miklir vinir, þessi
skipstjóri og Guðbjartur Jóakirn á Snorra. Bobb-
'ngana notuðu þeir svo á Snorra, ef þeir héldu sig á
slæmum botni. Menn voru að þreifa sig áfram með
e*tt og annað.
Ekki fékkst sama verð í fyrstu fyrir fiskinn af
Coot og skútunum. Menn höfðu mikla ótrú á
togarafiski. Það mun hafa verið Thor Jensen sem
kom þessari bábilju fyrir kattarnef. Flann tók að
^aupa togarafisk á sama verði og af bátum og
skútum.
Um sumarið fóru þeir á Coot oftast inná
^eykjavíkurhöfn kl. 7 að morgni og út aftur um
Þrjúleytið Um daginn. í Reykjavík seldu þeir
srnælkið úr aflanum í soðið. Móðir Theódórs
Priðrikssonar leigði um tíma hjá Indriða skipstjóra
á Coot, en Indriði og bróðir hans áttu þá hús í
Vesturbænum og man Tjái eftir Indriða skipstjóra
við að selja fisk í soðið og var Indriði þá á klofhá-
um leðurstígvélum en þannig stígvélaðir voru
togaramenn í þennan tíma. Þessi leðurstígvél voru
feykilega þung og stirð á fæti og ekki var hægt að
brjóta þau niður. Þeir hafa ekki verið til hlaup-
anna, karlarnir í þeim fótabúnaði. Gúmmístígvél
fóru ekki að tíðkast trúi ég fyrr en uppúr 1915. Á
öðrum skipum en togurum voru menn í brókum á
tíma Coots og fyrstu togaranna hérlendis, enda
kölluðu Englendingar okkar sjómenn „bölvaða
skinnfætlingar“ (Fokken skinfeets).
Aðstaða var hin erfiðasta við land, til dæmis
varð að flytja vatn á ketilinn, fleiri tonn, um borð í
belgjum, og allan fisk í land á uppskipunarbátum.
Ef afli var tregur söltuðu Cootverjar aflann um
borð, en ef vel fiskaðist fóru þeir inn til Hafnar-
fjarðar og gerðu þar að aflanum og lögðu hann á
land.
Fæðið á Coot var hið sama og á ensku togurun-
um, te og brauð standandi á borðum alla nóttina,
grautur í morgunsárið, kjöt um hádegið og fiskur
um kvöldið.
Kaup skipverja á Coot var misjafnt, allt frá 35
krónum á mánuði, sem Jóhannes Narfason hafði
sem kolamokari, enda ekki nema sextán ára, og
uppí 100 krónur á mánuði, sem Þorsteinn Þorkels-
son hafði og að auki hafði Þorsteinn l'/4% af
brúttó tekjum, en þess ekki getið af hvaða tekjum
það var í plöggum Indriða. Þorsteinn var úrvals
netamaður, en slíkir voru skiljanlega eftirsóttir á
fyrstu íslenzku togurunum. Þorsteinn Þorkelson
var bróðir dr. Jóns Þorkelssonar (Forna) og var
bráðgáfaður maður svo sem bróðir hans.
Þorsteinn lærði af sjálfsnámi, ensku, þýzku og
frönsku og sagði skipsfélagi hans einn, sem var
ÆGIR — 607