Ægir - 01.07.1983, Blaðsíða 18

ákveðnu afli, eða með öðrum orðum að skoða
„eyðslustuðul“ einstakra véla, og hins vegar að mæla
áhrif breytilegs skrúfuskurðar og breytilegs snúnings-
hraða á olíunotkunina miðað við ganghraða. í þessu
verkefni hafa farið fram fjórar mælingar og hafa
niðurstöður úr tveimur mælingum verið birtar í Ægi.
Athuganir á olíunotkun vegna rafmagnsframleiðslu í
höfn og nýting á landrafmagni:
Það má segja það sama um þetta verkefni og
ísframleiðslu, að þegar unnt er að nýta innlenda orku-
gjafa á kostnað innfluttrar olíu ber að staldra við og
skoða hlutina nánar. Á síðastliðinni vetrarvertíð
(1982) dreifði deildin eyðublöðum til vélstjóra um 36
vertíðarbáta á suðvesturhluta landsins, og söfnuðust
með því móti nokkuð góðar meðaltalstölur um orku-
notkun í höfn, hafnartíma og fleiri áhugaverða þætti
þessu verkefni viðkomandi. Þá hefur verið mæld
olíuntokun nokkurra hjálparvéla við breytilegt rafala-
álag. Við þessar mælingar hefur komið í ljós að vegna
þess að yfirleitt er álagið í höfn mjög lítið miðað við
stærð hjálparvéla, er eyðsla vélanna óhóflega mikil.
Þá má einnig nefna að gerð hefur verið úttekt á
hafnaraðstöðu víðsvegar um landið. Niðurstaðna úr
þessu verkefni er að vænta innan skamms.
Úttekt á reynslu og notagildi rennslismæla um borð í
fiskiskipum:
Að okkar áliti gera menn sér ekki fyllilega grein
fyrir mögulegum olíusparnaði, nema hafa mæli sem
sýnir olíunotkunina með beinum aflestri. Mælar, sem
settir hafa verið í íslenzk fiskiskip nú hin síðari ár,
virðast sumir hafa skilað hlutverki sínu vel, en aðrir
miður. Tæknideild ákvað því að kanna reynslu af
þeim mælum sem í gangi eru og einnig athuga nota-
gildið á þann hátt að spyrjast fyrir um það hjá not-
endum hvaða aflestrarmöguleika menn vilja hafa,
hvað vantar og hverju er ofaukið. Upplýsingasöfnun
þessi er nokkuð á veg komin, en að okkar mati vantar
enn talsvert magn upplýsinga inn í myndina til þess að
niðurstöður gefi sanna mynd af þessu máli.
Kynning, miðlun rannsókna
Mikilvægur þáttur er að sú vitneskja sem fæst í
gegnum slíkar rannsóknir komist til skila út í atvinnu-
veginn svo og skólakerfið.
Til þess að gefa nokkra hugmynd um hvernig staðið
hefur verið að þessum málum í sambandi við Nord-
forsk-verkefnið, þá er fyrst að nefna að nokkrar
greinar hafa birzt í Ægi, tímariti Fiskifélagsins, og
Mynd 4. Nemendur bekkjardeildar i Vélskóla íslands á kynningarf111
hjá Tœknideild.
mun slíkt efni aukast nú á næstunni. Þessar greinjr
eru til sérprentaðar og þeim er nú dreift til velflestr‘'
útgerðaraðila, hagsmunasamtaka og þjónustufyr'r
tækja í sjávarútvegi, ýmissa stofnana, samstarfsaði ■
o.fl.
Þá má nefna að kynning á starfsemi deildarinnar t
einstökum verkefnum hefur verið tekin upp í skólun'
sjávarútvegs, bæði í Vélskólanum, þar sem tel'
hefur verið upp nokkuð fast form, og í Stýrimanm1
skólanum. Full ástæða væri til að beina slíkri k>'nI1
ingu inn í aðra skóla ef áhugi er fyrir hendi, og ma P
nefna verkfræði- og tækninám á sviði skipa- og VL
fræði í Háskóla íslands og Tækniskóla íslands.
Lokaorð
Hér að framan hefur verið gerð grein fyrir ranrl
sóknum Fiskifélagsins á sviði orkunýtingar í flS'cl
skipum í stórum dráttum. Slíkar rannsóknir spanI1‘
í raun allt skipið: skrokkinn; vélabúnað til fral11
driftar og orkuframleiðslu til nota um borð; vel^af
færi og meðhöndlun þess; meðhöndlun og var
veizlu afla; vistarverur o.fl. Þessar rannsóknir slí
ekki aðeins gagnlegum upplýsingum um
orkunýtingu heldur og einnig öðrum mikilvseSu^
upplýsingum. Rannsóknir Tæknideildar bein‘,.t
fyrst og fremst að skipinu sem veiðitæki og sems11
eru margir þættir sem full ástæða er til að rannsak*1
enda er fiskiskipið flókin samsetrting og margbre> ^
leikinn mikill. Þessar rannsóknir ber að efla. el1
eiga þær að skila árangri ef rétt er á málum ham1
354 —ÆGIR