Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Blaðsíða 16
136
Tímarit lögfræBinga
megi nokkurn veginn vita, hver og hvernig meingerðin
var.1) Það væri ekki nægilegt, þótt A segði B, að C hefði
gert uppdrátt af D, að C hefði verið ókurteis eða óþægi-
legur við D. Það yrði að vera nokkurn veginn ljóst, í hverju
meingerðin hefði verið fólgin. En meta yrði hverju sinni,
hvaða kröfur skyldi gera til frásagnar.
Útbreiðslan verður að vera óréttmæt. Ef A segir B, að
C hafi haft í frammi móðgun um hann (B), þá mundi A
ekki hafa framið refsiverða meingerð, ef frásögnin er í
því skyni gerð, að hann megi koma fram ábyrgð á hendur
meingerðarmanni eða vara sig betur á honum eftirleiðis.
Ef frásögnin er aftur gerð í því skyni að særa B, þá felur
hún í sér sjálfstæða ærumeiðingu. Sama er, ef heimildar
er ekki getið,2) t. d. ef sagi væri, að ónefndur maður hefði
móðgað X með tilteknum hætti eða dróttað tiltekinni at-
höfn að honum. Þá verður að meta útbreiðsluna sjálfstæða
(frurnlega) ærumeiðingu. Svo má vera, að sögumaður geri
meingerðina að sinni, sem t. d. kann að koma fram á þann
hátt, að rétt hafi verið að móðga X með þeim hætti, sem
sagt hafi verið, að aðdróttun hafi verið sönn o. s. frv. Svo
má vera, að sögumaður beri annan mann meingerð vísvit-
andi ranglega, t. d. ljúgi því upp, að A hafi dróttað sauða-
þjófnaði að B. Þá er alveg ljóst, að sögumaður fremur
sjálfur ina upphaflegu meingerð. Ef annar tiltekinn maður
hefur hins vegar sagt honum, að slík meingerð hafi verið
framin gagnvart X, þá breiðir hann þá sögu út.
Ummæli um meingerð, sem ætla má almenningi kunna,
munu að minnsta kosti oft ekki fela í sér saknæma út-
breiðslu á þeim. Ljóst er þetta, ef ummælin fela í sér alvar-
lega meint andmæli gegn aðdróttun eða fordæmingu á
móðgun. En stundum getur þó verið, að slílc ummæli séu
einmitt höfð í því skyni, að meingerðin verði fleirum kunn.
Verður slíkt að meta eftir ástæðum hverju sinni. Það yrði
og ekki refsiverð útbreiðsla meingerða, þótt A tali um þær
!) Sbr. Dómasafn VI. 462, VIII. 736.
2) Sbr. Dómas. IV. 247, VI. 73.