Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Side 32

152
Tímarit lögfræOinga
þess að leiða sannleikann í ljós, sem einstaklingur hefur
ekki eða dómari í einkamáli.
Ákvæði 242. gr. 2. c. eru ekki bundin við neina sérstaka
tegund manna eða tiltekið efni aðdróttana, eins og 108. gr.
og 242. gr. 2. b, og geta því allir notið fyrirmæla c-liðar,
hverrar stéttar sem þeir eru, og í hverju sem ærumeiðandi
aðdróttun er fólgin. Og auðsætt er það, að aðiija er alger-
lega frjálst að færa sér í nyt réttinn til kröfu um íhlutun
ákæruvaldsins eða ekki. Svo getur hann sjálfsagt undan-
fellt kröfu til opinberrar málssóknar, þó að rannsókn hafi
leitt brotamanninn í Ijós, og höfðað einkamál á hendur
honum.
Aðiljar samkvæmt 240. sbr. 25. gr. hegnl. hljóta og að
geta notið góðs af ákvæðum 240. gr. tölul. 2 b.
Um varnaraðilcl er ósjaldan vafi. Um ærumeiðingar í
prentuSu máli tekur 3. gi'. tilskipunar 9. maí 1855 þó fyrir
margan vafa. Höfundur, sem nafngreinir sig nægilega í
inu prentaða máli, ber jafnan ábyrgð á efni þess máls, ef
hann annars fullnægir lögmæltum skilyrðum, en annars
koma aðrir ábyrgðarmenn í tiltekinni röð. Jafnvel þótt
ónafngiæindur höfundur hafi játað sig hafa skrifað grein
í blað, verður hann ekki aðili, heldur ábyrgðarmaður blaðs-
ins.1) Ef höfundur hefur aftur á móti nafngreint sig í
riti eða blaðgrein, þá verður sækjandi að sanna það, ef
hann vill gera annan mann ábyrgan, að höfundur fullnægi
ekki skilyrðum laga um varnaraðild. Maður gaf út með
nafni sinu undir níðgrein um embættismann nokkurn, en
var alfarinn af landi burt, er mál var höfðað gegn prentar-
anum, og varð prentarinn því að sæta málssókn og refsi-
dómi fyrir „útbreiðslu" illmælanna.2) Ef nafngreining er
óglögg, þá verður prentari eða einhver annarra, sem nafn-
greindur er á riti, að gera fulla grein á höfundi, ef þeir
vilja mæla sig undan ábyrgð, en dómari verður að meta
það, hvort nafngreiningin verði þá talin nægileg. Ef svo
i) Dómasafn I. 307, Hrd. II. 250.
-) Dómasafn II. 493.