Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Qupperneq 43
MeiöyrBi og meiöyröamál.
163
meiðinga, eftir því sem við getur átt, t. d. ef brotamaður
biður inn ærumeidda fyrirgefningar, býður honum bætur
fyrir tjón eða hugraun, sem hann hafi bakað honum o. s.
frv.
En ákvæði 4. tölul. 74. gr. hegnl. hafa ekki þótt nægileg.
1 239. gr. hegnl. (sem svarar til 225. gr. hegnl. 1869) segir
svo: „heimilt er aö láta refsingu samlcvæmt 23U. og 235.
gr. falla nióur, ef tilefni æruvieiSingar var ótilhlýðilegt
háiterni þess manns, sem telur sér misboóið, eða hann hefur
goldið líku líkt“. Varnaraðili getur samkvæmt ákvæðum
greinarinnar borið fyrir sig þá vörn sér til sýknu eða lin-
kindar annars, að sóknaraðili hafi haft í frammi ótilhlýði-
legt hátterni. Þess er ekki krafizt, að það hátterni hafi ver-
ið haft í frammi gagnvart varnaraðilja sjálfum. Nægilegt
væri, að það hefði verið haft í frammi gagnvart nánum
venzlamanni varnaraðilja, t. d. maka hans, niðjum, for-
eldri, systkinum o. s. frv. Verða þar engin ákveðin mörk
sett. En þau skipta ekki öllu máli, því að hvert ótilhiýðilegt
hátterni, sem sært getur siðferðiskennd óspillts manns, get-
ur auðveldlega orðið tilefni ærumeiðingar, t. d. ili meðferð
sóknaraoilja á barni, gamalmenni eða skepnum, sviksemi
eða jafnvel óskilsemi í viðskiptum, einkum þar sem sóknar-
aðili hefur átt skipti við mann sér minni máttar. Hátterni
þarf alls ekki að vera refsivert, enaa mundi ýmislegt refsi-
vert hátterni af hálfu sækjanda alls ekki geta á nokkurn
hátt valdið varnaraðilja linkind, ef hann meiðir æru hans
ax þeim sökum. Varnaraðilja mundi t. d. ekki koma það að
haldi, þó að sóknaraðili hefði fengiö áminningu eða smá-
sekt fyrir að fara skakt yfir götu eða leggja bíl sínum á
óleyfðan stað. Slíkt munai venjulega ekki afsaka ærumeið-
ing í garð sóknaraðilja. Ið ótilhlýðilega hátterni á að veita
tilefni ærumeiðingar. I þessu felst það, að nokkurt sam-
band sé milli þess og ærumeiðingarinnar. Ef sóknaraðili
hefur t. d. með einhverjum hætti bætt fyrir það ótilhlýði-
lega hátterni, sem hann hefur framið, þá eru ekki lengur
efni til að bera honum það ábrýn. Ærumeiðingin verður
að varða ið ótilhlýðilega hátterni. Það væri t. d. tilefnis-