Tímarit lögfræðinga - 01.10.1956, Page 52

Brezkir dómar
Réttur Engilsaxa er á margan veg frábrugðinn íslenzk-
um rétti og rétti annarra norðurlandaþjóða. Ymis megin-
sjónarmið eru þó hin sömu. Eiga þau rót sína að rekja
til sögulegrar réttarleifðar á aðra hlið en á hina til sí-
vaxandi viðskipta þjóða í milli og margvíslegra samtaka
þeirra.
Það er því langt frá því að nánari kynni af erlendum
rétti, heldur en flestir okkar hafa sé óraunhæf, enda er
það löngu viðurkennt að svo er ekki að því er snertir norð-
urlandarétt og þýzkan.
Þekking á engilsaxneskum rétti — og er þar átt við nú-
timarétt Breta og Bandaríkjamanna — er hinsvegar minni,
en vera bæri einkum af því að Engislaxar eru meðai hinna
á'hrifaríkustu þjóðaheilda á vettvangi alheimsmála og við
Islendingar á ýmsan veg í nánum tengslum við þá. Má því
telja eðlilegt, að við þekkjum eitthvað til réttar þeirra og
réttarframkvæmdar. Það er að vísu ekki á færi mínu að
rita né heldur innan verksviðs þessa rits að birta langar
fræðilegar ritgerðir um engilsaxneskan rétt. Oft er og
erfitt um vik, er gera skal stutta kerfisbundna grein fyrir
erlendum rétti en hvergi þó erfiðara heldur en þegar um
engilsaxneskan rétt er að ræða. Þar eru það dómstólarnir,
eins og ýmsum er kunnugt, sem móta réttinn eða a. m. k.
réttarframkvæmdina meira en víðast annarsstaðar og
dóma-fordæmi eru þar mjög í heiðri höfð.
Mér hefur því þótt tímabært að þýða — eða öllu held-
ur endursegja fáeinar brezkar dómafrásagnir. Má vera
að sumar þeirra varpi nokkru ljósi á ýmis fyrirbrigði
242
Tímarit lögfræOinga