Tímarit lögfræðinga - 01.10.1976, Side 32

vinnulöggjöf, sem Thor Thors og Garðar Þorsteinsson fluttu á Alþingi
1936 og 1937, en dagaði uppi. Árið 1937 bar Framsóknarflokkurinn
fram tvö frumvörp, annað um sáttatilraunir í vinnudeilum, en hitt um
félagsdóm. Bæði döguðu uppi. Hinn 15. desember 1936 skipaði svo
þáverandi atvinnumálaráðherra, Haraldur Guðmundsson, fjögurra
manna nefnd til að gera tillögur til ríkisstjórnarinnar um löggjöf um
réttindi verkalýðssamtakanna, afstöðu þeirra til atvinnurekenda og
meðferð deilumála milli þessara aðila. 1 nefndinni áttu sæti: Guðmund-
ur f. Guðmundsson, formaður, Sigurjón Á. Ólafsson, Gísli Guðmunds-
son og Ragnar Ólafsson. Frumvarp það, sem nefndin samdi, varð síðan
að 1. nr. 80 frá 1938 um stéttarfélög og vinnudeilur, og gilda þau nær
óbreytt, þegar þetta er ritað. Fyrirmynd þessara laga voru hliðstæð
lagaákvæði á hinum Norðurlöndunum, einkum í Danmörku og Norégi.
Einnig voru einstök ákvæði sett með hliðsjón af enskri löggjöf. Frum-
varp þetta samþykktu allir þingmenn, að undanskildum fjórum. Þegar
frumvarpið var borið undir stjórn Alþýðusambands Islands mælti meiri
hluti með samþykkt þess. Einstök stéttarfélög mótmæltu því hins
vegar. Vinnuveitendafélag Islands samþykkti frumvarpið, enda þótt
það bæri fram um 50 athugasemdir við það.
Lögin um stéttarfélög og vinnudeilur skiptast í fjóra mégin kafla:
I. Um réttindi stéttarfélaga og afstöðu þeirra til atvinnurekenda.
II. Um verkföll og verkbönn.
III. Um sáttatilraunir 1 vinnudeilum.
IV. Um Félagsdóm.
Ekki er ætlast til, að vinnulöggjöfin eða einstakir þættir hennar s.s.
um sáttatilraunir í vinnudeilum sé rædd í þessum greinarstúf. Hins
vegar þótti í tilefni af 50 ára afmæli embættis sáttasemjara ríkisins
rétt að minnast þess hér og rifja upp hverjir hefðu skipað það til þessa.
Hinn fyrsti var: Georg Ólafsson (26. des. 1884 — 11. apríl 1941).
Foreldrar hans voru Ólafur gullsmiður Sveinsson í Rvík og kona hans
Þorbjörg Jónsdóttir prests í Dýrafj arðarþingum, Eyjólfssonar. Stúd-
ent 1903 og hagfræðingur frá Kaupmannahafnarháskóla 1909. Aðstoð-
armaður í Hagstofu fslands 1917—1921. Varð þá bankastjóri í Lands-
bankanum og gegndi því starfi til æviloka. Skipaður sáttasemjari rík-
isins 23. september 1925 og gegndi starfinu í tæpt ár. Var riddari af
dbr. og str. af fálkaorðunni. K. 28. okt. 1913: Ágústa, dóttir M. S. Weiss
málarameistara í Kaupmannahöfn. Sáttafundarbækur hans hafa ekki
fundist, enda ekki skv. lögum þeim, er hann starfaði eftir, gert ráð
fyrir, að þær þyríti að halda.
74