Ægir - 01.04.1995, Page 33

ettsnef
G 5s
ingarnar mælingabát sem breski her-
inn haföi notað á stríðsárunum. Hann
var notaður til sjómælinga allt til árs-
ins 1961 er hann var dæmdur ónýtur.
1962 voru geröar mælingar á Faxaflóa
og Reykjaneshrygg með varðskipum í
samvinnu við bandarísku sjómælinga-
stofnunina. Næstu ár áttu Sjómælingar
ekkert skip en sendu varðskip í ein-
staka leiðangra. Árið 1972 fengu Sjó-
mælingarnar afnot af bandarískum
sjómælingabát og var hann notaöur á
sumrum allt til ársins 1981 þegar hon-
um var fargað, enda talinn ónýtur.
Segja má að þáttaskil hafi orðið í
starfsemi Sjómælinganna árið
1991 þegar mælinga- og eftir-
litsbáturinn Baidur var afhent-
ur Landhelgisgæslunni. Baldur
er sérhannaður til mælinga
á grunnslóð, smíðaður
úr áli á Seyðisfirði
1991. Hann er 51
brúttólest, 20
metra langur
með tveimur
326 ha. Ca-
Drengir terpillar aðal-
vélum og þykir
ganggóður og lipur
og getur snúist nær-
fellt á punktinum (12
gráður á sekúndu). íbúðir
fyrir átta manns og góð
vinnuaðstaða er um borð.
í ársbyrjun 1991 urðu
önnur þáttaskil í starfsemi
Sjómælinganna því þab ár
hófst umfangsmikið sam-
starf við Bandaríkjamenn
um sjómælingar og sjó-
kortagerð á íslensku
hafsvæbi. Sam-
starfið felst í
því að ís-
PCTI |P J Geirsson og Pórður Gíslason kortagerðarmenn hjá Sjó-
: i_ 1 U í i mælingunum halda á handlóði sem fram á þessa öld var hin
viðurkennda aðferð við að mæla dýpi og margar mælingar í íslenskum
sjókortum byggja á notkun lóðs eins og þessa.
lendingar leggja til bát og starfslib en
Bandaríkjamenn mjög fullkominn
tækjabúnab til mælinganna en fá í
staðinn að njóta góðs af þeim upplýs-
ingum sem safnast.
Þetta samstarf stendur enn og þegar
hefur fyrsta sjókortib sem byggir á
þessum nýju mælingum litib dagsins
ljós og annab er í burðarlibnum. Fyrir-
sjáanlegt er að samvinna þessi standi
um árabil og valdi byltingu í íslenskri
sjókortagerð ef ab líkum lætur.
Sjómælingar íslands voru sameinab-
ar Landhelgisgæslunni árið 1982 og
heyra undir forstjóra hennar. Að öðru
leyti starfar stofnunin alveg sjálfstætt
með sérstöku starfsliði og er til húsa á
Seljavegi 32 í sömu húsakynnum og
Landhelgisgæslan.
Markmið stofnunarinnar er ab hafa
ávallt á bobstólum sjókort, leibsögu-
bækur og önnur slík hjálpargögn sem
nauðsynleg eru sjófarendum til sigl-
inga með ströndum landsins og á
landgrunninu öllu.
Auk sjókorta gáfu Sjómælingarnar
út leiðsögubók árið 1991 en slík bók
hafði þá síðast komið út 1951 en
þá var endurútgefin leibsögubók
frá 1932.
Fyrir utan hefðbundin sjó-
kort gefa Sjómælingarnar út
hafnakort af flestum höfnum landsins,
fiskikort, skólakort og kort af hafinu
umhverfis ísland, lista yfir tákn og
skammstafanir í kortum, vita og sjó-
merki, sjávarföll við Island, alþjóðlegt
sjómerkjakerfi og mánaðarlega eru
gefnar út tilkynningar til sjófarenda
sem eru einkum leibréttingar í sjókort,
breytingar á vitum og annað sem sjó-
farendur varðar. í þessu felast einnig
tengsl stofnunarinnar við útlönd því
tilkynningar til sjófarenda fara til syst-
urstofna Sjómælinganna víða um
heim.
í 5. lið 10. greinar reglugerðar um
björgunar- og öryggisbúnað ís-
lenskra skipa nr. 189 frá 21. mars
1994 segir:
„Sérhvert skip skal hafa nýjustu
útgáfu nauðsynlegra sjókorta, þ.e.
yfirsiglinga- og sérkort. Nauðsynleg
tæki skulu vera til að setja út í sjó-
kort svo og vitaskrár, flóðtöflur og
nauðsynlegar leiðsögubækur fyrir
þau svæði sem fyrirhugað er ab sigla
um. Leiðréttingar sem fram koma
eftir útgáfu og birtar eru í tilkynn-
ingum til sjófarenda skulu færbar í
kortin. Abrar leiðréttingar sem birt-
ast skal heimfæra þar sem við á."
ÆGIR APRÍL 1995 33