Ægir - 01.04.1995, Qupperneq 34

Róbert Dan Jensson forstööumaður Sjómælinga:
Brýn þörf á nýjum mælingum
Mikið af mælingum frá síðustu öld enn í kortum
„Þetta samstarf byggir á því ab
Naval Oceanographic Office, sem er
deild í sjóhernum, lætur okkur í té
nákvæmari tæki en vib höfum ábur
haft abgang ab. Vib sjáum um mæl-
ingarnar en þeir fá í stabinn kópíur
af öllum kortum sem verba til vib
þetta."
Þannig iýsir Róbert Dan Jensson,
forstöbumabur Sjómælinganna, því
samstarfi sem komst á milli Sjómæl-
inganna og Bandaríkjamanna árib
1991 og hefur valdib straumhvörfum í
íslenskri sjókortagerb.
„í fyrstu vorum vib meb eldri gerbir
tækja en nú eru notuö GPS-staösetn-
ingartæki af bestu gerö sem sækja staö-
setningar í gervitungl. Ábur var notast
vib þríhyrningamælingar og nákvæma
fjarlægö frá landi."
Hefur þetta samstarf sem hófst 1991
eitthvert ákveöiö markmiö eins og t.d.
aö endurnýja sjókortin hringinn um
landiö?
„Já, markmiöib er þab eitt aö efla
sjómælingar og sjókortagerö. Engin
tímamörk er aö finna í samningnum
viö NAVOCENO, en hann er uppsegj-
anlegur af hálfu beggja aöila hvenær
sem er.
Þaö hefur ótrúlega mikiö veriö unn-
iö í mælingum síðan 1991. Við höfum
notast við okkar mælingabát, Baldur, á
grunnslóðinni, þar sem hann hentar
best, en auk þess var varðskip í mæl-
ingum í hálfan mánuö s.l. sumar."
Baldur er sérsmíöað mælingaskip
sem ristir rúman metra aö framan og
1.70 m aö aftan. Fyrir vikiö er hægt aö
sigla honum afar grunnt og við erfiðar
aöstæöur en á móti kemur aö hann
hentar ekki eins vel til mælinga á
opnu hafi eins og uppi viö ströndina.
Baldri er haldið úti til mælinga yfir
sumarið því til þess aö auðvelt sé aö
eiga við mælingar uppi í landsteinum
þarf aö vera gott veður.
„Við förum af stað í byrjun maí og
verðum fram í september. Á öörum
tímum árs getur verið gott veður en
hætt er viö að margir dagar falli úr."
I áhöfn Baldurs eru að jafnaöi fjórir
menn en skipstjóri á honum er Hilmar
Helgason. Mælingarnar fara þannig
fram aö Baldri er siglt eftir línum með
fyrirfram ákveðnu millibili og ná-
kvæmar dýptarmælingar og staðsetn-
ingar teknar. Þaö talnaflóð sem þannig
safnast verður síðan að sjókorti í tím-
ans rás. Þær nýju mælingar sem gerðar
eru á Baldri leysa stundum af hólmi
danskar mælingar geröar á hinn hefö-
bundna forna hátt meö handlóði með
holrúmi í endanum. í holrúmið var
klesst feiti og það sem loddi við hana
gaf til kynna hvort botninn væri leir,
hraun, sandur eða eitthvað annaö.
Var orðin brýn þörf á að gera nýjar
mælingar?
„Hún var svo sannarlega orðin
brýn. Það er mikið af mælingum í
kortunum okkar ennþá sem eru frá því
um og fyrir síöustu aldamót. Þessar
mælingar voru gerðar með handlóði
og sextant.
Þetta voru góðar mælingar á sínum
tíma en þær standast auðvitab ekki
kröfur tímans."
„Við erum meb 200 mílna efnahags-
lögsögu og 12 mílna landhelgi og vib
höfum gert sorglega lítib í því að kort-
leggja þessi hafsvæði."
Má þá líta á þetta samstarf vib Am-
eríkanana sem byltingu fyrir stofnun-
ina?
„Þetta er gífurleg lyftistöng fyrir
okkar starfsemi, á því er enginn vafi."
Sjómælingarnar eru í þann veginn
að stíga stórt skref inn í framtíöina en í
sumar verbur settur upp fyrsti áfangi
tölvukerfis til kortagerðar. Þetta er
tölvukerfi sem heitir CARIS og er eitt
það besta sem býðst.
„Með tilkomu þessa getum við í ná-
inni framtíð boðið upp á elektrónísk
sjókort sem standast kröfur nútímans.
Þau tölvukort sem nú eru í boði eru
aðeins skönnuð pappírskort og ekki
nothæf til að sigla eftir þeim."
Fyrsti áfangi tölvukerfisins kostar 2
milljónir en fljótlega þarf svo bæta vib
það. Tilkoma þess eykur afkastagetu
Sjómælinganna en áfram verba eldri
abferðir notaðar samhliða tölvukort-
um. En leysir tölvan kortagerðarmenn
af hólmi?
„Nei. Þeirra starf breytist aðeins og í
stað penna og teikniborðs munu þeir
vinna við tölvur."
Voru framlög ríkisins aukin til Sjó-
mælinganna í samræmi vib þessi
auknu umsvif?
„Nei, um það er ekki að ræða. Og
34 ÆGIR APRÍL 1995