Ægir - 01.06.1995, Blaðsíða 36

Loðnurannsóknir og veiðiráðgjöf
1994/1995 og 1995/1996
Sveinn Sveinbjörnsson
1. Vertíðin 1994/1995
1.1 Aflakvótinn á sumar- og haustvertíðinni 1994
Loönan skammlífur fiskur. Aðeins tveir árgangar standa aö
veiði- og hrygningarstofninum ár hvert og þar af leiðandi fer
stærð hans að mjög miklu leyti eftir stærð nýliðunar þessara
tveggja árganga og vaxtarskilyrðum.
Sú vinnuregla hefur verið viðhöfð að ákveða fyrst veiði-
kvóta fyrir tímabiliö júlí-nóvember. Ákvörðunin hefur til
skamms tíma byggst á smáloðnumælingum í ágúst sumarið á
undan. Nýtt líkan sem byggir á haustmælingum á ársgamalli
smáloðnu og tveggja ára kynþroska og ókynþroska loðnu var
í fyrsta skipti notað við ákvöröun á upphafskvóta fyrir ver-
tíðina 1992/1993. Veiðikvótinn á tímabilinu desember-apríl
og þar með á vertíðinni allri hefur svo verið ákveðinn þegar
tekist hefur að mæla stærð stofnsins að hausti eða vetri.
Haustið 1993 mældust um 100 milljarðar af ársgamalli
loðnu og 65 milljarðar af 2ja ára fiski. Þetta svaraði til þess
samkvæmt nýja spálíkaninu að stærð veiðistofnsins yrði
tæpar 2.1 milljónir tonna við upphaf vertíðar 1994 og leyfi-
legur hámarksafli á allri vertíbinni 1994/1995 1400-1450
þús. tonn miðað vib venjulegar forsendur um 400 þús.
tonna hrygningarstofn, náttúruleg afföll og vaxtarskilyrði.
Eöli málsins samkvæmt eru öryggismörk slíkra líkana fremur
víb og í ljósi þess hefur verið talið rétt ab takmarka upphafs-
kvóta á vertíö við um 2/3 af útreiknuðum hámarksafla. Þess
vegna lagði Hafrannsóknastofnunin til að upphafskvóti ver-
tíðarinnar 1994/1995 yrði 950 þúsund tonn þar til stærb
veiðistofnsins hefði verið mæld haustið 1994 og/eða vetur-
inn 1995. Fiskveiðinefnd Alþjóðahafrannsóknaráðsins sam-
1. mynd. Leiðarlínur og togstöðvar í okt.-nóv. 1994.
þykkti þessar tillögur og að loknum fundi með Norðmönn-
um og Grænlendingum í maí 1994 var ákveðið að fylgja
þessari tillögu.
2. Leiðangrar á vertíðinni 1994/1995
2.1 Haustmælingarnar 1994.
Þann 25. október til 16. nóvember voru rannsóknaskipin
Árni Friðriksson og Bjarni Sæmundsson við loðnuleit og mæl-
ingar á stærð loðnustofnsins. Nánast engin loðnuveiði var
seinni hluta sumars og haustið. Að venju hófst leit úti af Vest-
fjörðum og þaöan var leitað austur meb Noröurlandi allt til
Austfjaröa. Ekki var hægt ab fullkanna svæðin á grænlenska
landgrunninu fyrir ís en ekki varb vart við loðnu í nálægð við
ísröndina. Veður var fremur hagstætt og dreifing lobnunnar
og hegöun var talin heppileg til mælinga. Leibarlínur og tog-
stöðvar skipanna eru sýndar á 1. mynd.
Aðal loðnulóðningarnar vom yfir landgrunninu utanverðu
úti af Norðvestur-, Norður- og Norðausturlandi milli 24° V og
12° V. Á þessu svæði voru samfelldar dreifarlóðningar, mis-
þéttar, en ekki varb vart við neinar torfur. Á öllu svæðinu var
mikið af ársgamalli smáloðnu af árgangi 1993 og fannst kyn-
þroska loðnan á blettum innan um hana einkum við land-
grunnsbrún N og NA af landinu Einnig voru mjög dreifðar
loðnulóðningar í Grænlandssundi og var það aö mestu stór
kynþroska loðna.
Eins og áður sagði varð loönu ekki vart nálægt ísröndinni
NV af landinu og leit milli 68° og 69° N austan 20° V bar ekki
árangur. Dreifing loðnunnar var því með svipuðum hætti og
undanfarin þrjú haust. Útbreiðsla og hlutfallsleg mergð loön-
unnar í október / nóvember 1994 er sýnd á 2. mynd og fjöldi
og þyngd eftir aldri kemur fram í 1. töflu.
2. mynd. Útbreiðsla og hlutfallsleg mergð loðnu í okt.-nóv. 1994.
36 ÆGIR