Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1941, Page 15
13
norrænu menn liafi liafl langskalla alveg eins og Steinlieim-
maðurinn, sem er frá næstsiðasta tímahili ísaldar og því eldri
en Neanderthalsmaðurinn. Allt hendi í þá átt, að fulikomið
samhengi sé i þróun liins norræna manns frá ísöld og fram á
vora daga. Þá hefir og enn verið bent á (af Reche), að nor-
ræni maðurinn liafi aðeins getað þróazt og fengið sín sérkenni
um útlit í loftslagi og landslagi Evrópu, eins og j)að liafi verið
frá ísöld og rannsóknir hafa leitt í ljós. Þetta er lífeðlisfræði
kynstofnsins, líkt og stuttskallar liafa skapazt og þróazl undir
öðrum skilyrðum.
Þá koma enn fram menn, er ræða þetta mál frá þjóðfræði-
legu (ethnologisku) og trúarsögulegu sjónarmiði eins og t. d.
Koppers i Anthropos 1929 og 1935, er hallast að kenningun-
um um austrænan uppruna, og Fritz Flor í liátiðarriti til
Herm. Hirts, er kemst að gagnstæðri niðurstöðu og heldur
fram norrænum -uppruna. Enn aðrir lialda því fram (t. d.
Brandenstein 1936 í ritgerð sinni „Die erste indogermanische
Wanderung“, Klotho 2, í Vín), að liafa verði i huga jurla-
gróður, dýralíf og loftslag á þessum elztu tímum, en einmitt
loftslag liafi hrevtzt stórkostlega ekki aðeins á tímahilinu frá
lokum ísaldar, lieldur einnig löngu á eftir. Má af þessu ljóst
vera, að ein fræðigrein getur ekki leyst liina miklu.gátu, heldur
verða margar vísindagreinir að leggja hér til málanna, saman-
bnrðarþjóðfræði (etlmologi), kynstofnafræði, fornfræði,
samanburðarmálfræði og fræðigreinir um loftslag', jurta-
fræði og dýrafræði. En einmitt af því, að enginn vísindamaður
hefir svo vfirgripsmikla þekkingu á öllum þessum sviðum, að
hann geti rannsakað þessi mál með jafnmikilli nákvæmni,
eins og þörf gerist, ligg'ur aðalliættan í því, að liver sérfræð-
ingur líti á þessi mál frá sjónarmiði sinnar fræðigreinar. Loks
her enn að gcta þess, að á forsögulegum tímum liefir verið
samneyti milli óskyldra þjóða og menningaráhrif hafa getað
Ijorizt ýmist austur á hóginn, frá Evrópu til Asíu, eða í öfuga
átt, eða í suðurátt, til Egypta og annarra þjóða eða frá þeim
norður á við, og liggur þá liætta í því, að aukaatriði verði gerð
að aðalatriði og rangar ályktanir dregnar af staðreyndum, sem
kunna að vera lítilsvirði í samanburði við sjálfa höfuðdrætt-
ina í þróuninni. Hér verður ekki vikið að þeim mörgu rann-
sóknum, er gerðar hafa verið um trúarhugmyndir og fórnar-
siði meðal ýmissa þjóða bæði í Evrópu og Asíu með saman-
burði á trúarhugmyndum og siðvenjum ýmissa villiþjóða
annarsstaðar, heldur aðeins lauslega minnzt á þær rann-