Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1941, Page 67
65
dheigh- (WP. I, 833) „lmoða deig“: deig, sbr. egs. dák (e.
dough), þý. teig, deigja „þjónustustúlka“, egs. dæge og sæ.
deja, digr, digni „uxi“ (hinn gildi), digull, deigla, sbr. gr.
tííí/o;, toT/o; „múr, veggur“, lat. fingo, finxi, fictum, fingere,
figura.
dhen-3 (WP. I, 853) „slá, berja“: detta, dentr „höfuðfaldur,
pils“, duttlungr, datta (úr ’dantön) „slá“ (um hjarta), sbr.
sæ. máll. datta „hrista sig“, dyntr, dynta og dinta, sbr. norðure.
dint „högg“, dengja, dunga (ritháttarmismunur í SE„ annars
dugga) „ódugnaðarmaður", danga „veita liögg“, dangla, dingla,
dingull, danka (hjá Hallgr. Scheving dankast „riða fram og
aftur á hesthaki“), sbr. t. d. e. dingle-dangle, þý. tingel-langel,
enn fremur dindill, sbr. alb. g-dent „hegg við, ber“.
dhö- (WP. I, 867) „brýna“: darraðr, dgrr „spjót“ (darraðr,
Óðinsheiti, eig'. „sá, er sveiflar spjóti“, sbr. Gungnir; Falk i
ritgerð sinni um Óðinsheiti hyggur, að darraðr sé úr *darr-
Hoðr, eig. ,,spjóts-guð“), sbr. egs. daroþ „spjót“, gr. ðoó;
„beittur, skarpur“, fornindv. dhá-rá „sker, brýni“.
dhreibh- (WP. I, 872) „hririda, reka“: drífa (sbr. örvadrífa),
drift, drif, dreifa, sbr. e. drive, þý. treiben, skozku drip „flýtir".
dhreu- (WP. I, 872) „brjóta, mola í sundur“ (síðan það,
sem er molað, brotnar, deltur niður): dreyri, sbr. gotn.
driusan „falla“, drjúpa, drúpa, sbr. egs. dryppan (e. drip), þý.
triefen, draupnir, dropi, drjóli, sbr. gr. ttoaóco „brýt, mola“,
fornírsku drucht „dropi“.
dhregh-2 (WP. I, 875) „kvelja, erla“: fornindv. drághaté,
sbr. egs. dreccan „erta, kvelja“.
dhrebh-1 (WP. I, 875) „knosa, evðileggja“: drepa, þý. tref-
fen, dráp, drápa (um drápu =4 drepit (rekit, sett) stefjum,
sbr. t. d. rekstefja, rekstef, sjá Sig. Nordal: Icelandic notes
í AphS. 1930, 144 nn).
dhlas- (WP. I, 877) „knosa, þrýsta“: gr. dÁáco, tékkn.
dlasmati.
3) Indógermanskar rætur, er tákna að þenja, draga:
ten- (WP. I, 722) „þenja, draga“: þenja (einnig þenja,
kvk. ,,öxi“), þina, þinurr, þinull, sbr. no. máll. tinar, tinal
„beygjanlegur viður“, þind, Þundr, Óðinsheiti (guð hins ólg-
andi sjávar, sbr. Olgr og Unnr), þund (í Gríriin. 21 nafn á
fljóti einu bjá Valhöll), þpn (sbr. „vera á þönum“), sbr. þý.
dehnen, egs. þenian, fornírsku tan „tími“, lít. tinstu, tinaú,
tinti „þrútna“, lat. tenére, gr. Tavúco „þen“.
9