Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1941, Síða 139
137
um, sem skolað er í burt“, sbr. no. skuler, sæ. skulor, no. máll.
skol, sbr. enn fremur no. skvala „rigna, streyma, skvampa“,
skvelja „vella“, sæ. skvala (um liellirigning); skolpa og skolp.
livk., sbr. no. máll. skolpa „ana í blindni“ og skolp „vellandi
vatn“; skvolp og skvolpa „skvampa“ sbr. dö. skvalpe (og
skvulpe) „skvampa“, sæ. skvalpa og jio. máll. skvalpa og'
skvelpa (skvalp), 1]). schulpen; i nýmáli skúlka „bólgna,
þrútna“, sbr. no. máll. skulk, kk. „skvamp“ og j)ý. scholken
(um bylgjur, er rísa hátt), enn fremur skúlpa „þrútna,
bólgna“. Frumrótin sést í lít. skaláu-ju, -ti „skola, þvo“, enn
fremur skalbiú „slá með jivoltafjöl“.
sqom- (\VP. II, 601); skvampa, no. skvampa, sæ. máll.
skvamga; skvamp, bvk., no. máll. skvamp, kk., sbr. sæ. máll.
skvimp, kk. skvettur“; skvompa, kvk. „dæld“ og skvompur,
kk„ sbr. skvompaður, sbr. no. skvampla og skumpla. Frum-
rótin sést i gr. öxo(.iPQÍoai og fornbúlg. skomlja, skomati
„gemere“.
Germ. skvak-: skvakka, skvaka (og skvak, hvk.), sbr. no.
skvakka, skvakla, enn fremur skvaka (skveka, skvikta,
skvækja, skvækta), sæ. máll. skváka (um froska), c. squeak,
sbr. enn fremur norðure. squack „skrækja hátt“. Er mjög
svipað og svak- i svakka, sukka.
sten-, ten-1 (WP. II, 626): stynr, kk. einnig stuna, kvk., sbr.
egs. geslun, hvk. „hávaði, hvirfilvindur“; stynja, sögn, dö.
stönne, sæ. stöna, no. stynja, mlþ. stonen (jjý. stöhnen), mlþ.
(með hljóðskipti) stenen (úr ’stanjan), holl. stenen, sbr. cgs.
stenan, st. s. „stynja“; stanka „stynja“, sbr. egs. stenecian
„andvarpa". Enn fremur (án s): Þórr, þrumuguðinn, sbr. no.
máll. tór „þruma“, egs. þunor (e. thunder), jiý. donner o. s. frv.,
sbr. no. tóra „þruma“, sæ. máll. lora, egs. þunrian, jiý.
donnern (fhþ. donarön); sbr. enn fremur dö. torden, fdö.
tordun, tordön, sæ. tordön, sbr. ísl. þórduna; þyn, kvk. (í þul-
um aðeins í hdr. 748 og 757) „brynja", eig. „hljómandi, endur-
ómandi“, einnig nafn á fljóti (í Grí. 27). Frumrótin sten-,
ten- „þruma, stynja“ sést í fornindv. stánali, stániti, stanáyati
„þrumar“, nýpersn. tundar, gr. ötévco „dryn, kveina“, ötóvo;
„stuna“, lít. stenú, -éti „styn, kveina“.
sp(h)er(e)g-, sp(h)eré-g- (nefkveðið spreng-) (WP. II,
672): þessi rót, sem virðist vera gómhljóðsviðbót frumrótar-
innar sp(h)er- (í sperna, sparka, sprgkla o. fl. orðum, sbr.
WP. II, 668), er merkir aðallega „sparka, titra, sprikla“,
hefir grcinilega táknað liljóð það, er myndast við brak eða
18