Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1943, Blaðsíða 11

9
með minnstu háskólum í heimi, enda mjög ungur af há-
skóla að vera; þetta eru stofnanir, sem vanalega eiga fyrir
sér að vaxa og verða langlífar í landinu.
Ef við herum saman vöxt háskólans í Oslo og liáskólans i
Reykjavik fyrstu hyrjunarárin, virðist mér við Islendingar
mega vel una þeim samanhurði. Oslóarháskóli er stofnaður
1811, tekur á móti fyrstu stúdentum 1813. Prófessorar voru
5. Kennt var fyrst í gömhi þósthúsi, siðar í stjórnarráðsbygg-
ingu. Háskólahyggingin, sem nú er notuð, er tekin til afnota
1853, eða 40 árum eftir hyrjun skólans. Háskóli íslands byrjar
með 8 prófessorum, verður að notast við nokkrar stofur i
alþingishúsinu, en fær sit't góða hús tæplega 30 árum eftir
stofnunina 1911. Hvort framhaklsþroski háskólans okkar
verður jafnstöðugur og Oslóarháskóla, er auðvitað óvíst. Oft-
sinnis hafa lieyrzt raddir um, að háskólinn fengi of lillar fjár-
liæðir lir ríkissjóði, kennarar of lág laun, og var það rétt,
enda fengin hót á því síðusfu árin; stúdentar of lítinn náms-
stvrk o. s. frv. Mér virðist eiginlega, að þing og stjórn hafi
gert sómasamlega við háskólann á ýmsa lund, þegar litið er
á allar kringumstæður, fámenni, félevsi, tvær lieimsstyrjaldir
og fjárhagskreppur, liverja eftir aðra. Almenningur hefur
sýnt mikinn velvilja að skipta við iiappdrættið, — þótl ein-
liver gróðavon sé þar einníg að verki.
Þessar fjárveitingar liafa allar gefið eins góðan árangur
ög við mátti buást, vegna þess að viðfangsefnin hafa ekki
alltaf verið nógu hugsuð eða rétt skipulögð. Einkum virðumst
við alltaf gleyma því, að raunvísindi verða ekki kennd ein-
göngu hóklega, Iieldur þurfa æfingar og tilraunir nemend-
anna að vera undirstaðan. Við eigum kost á kennaraefni,
stofnum emhætti fvrir hann, en ekkert húsnæði, engin verk-
færi o. s. frv. Þannig missti læknadeild ágætan vísindamann
af þessum ástæðum. Nú eru raddir uppi um að byrja nú
þegar á kennslu í náttúrufræði, og tel ég það æskilegt að
ýmsu levti, en það vantar húsnæði, safn, bækur o. fl. Ég álit,
að við verðum að hugsa þetta mál hetur og leggja svo vel
undirbúnar tillögur fyrir þing og stjórn. Ég er þess fullviss,