Árbók Háskóla Íslands - 31.12.2006, Side 162

Raunvísindastofnun
Háskólans
Raunvísindastofnun Háskólans (RH) ersjálfstæð rannsóknastofnun innan Há-
skóla íslands. Stofnunin er vettvangur grunnrannsókna í raunvísindum. Um síð-
ustu áramót störfuðu 28 akademískir sérfræðingar ásamt 22 verkefnaráðnum
starfsmönnum við rannsóknir. auk 12 tæknimanna og aðstoðarmanna. Níu
manna starfslið vinnur á aðalskrifstofu og annast rekstur fasteigna. Loks voru 62
nemar í framhaldsnámi við stofnunina. Eins og segir í reglum um Raunvísinda-
stofnun er hún rannsóknavettvangur kennara við raunvísindadeild Háskóla
íslands á sviðum stofnunarinnar en þeir voru 48 um síðustu áramót. Raun-
vísindastofnun er því einnig vettvangur rannsóknanáms deildarinnar í ftestum
greinum nema líffræði.
Raunvísindastofnun skiptist í Jarðvísindastofnun Háskólans (JH) og Eðlis-. efna-
og stærðfræðistofnun Háskólans (EH). Þessum stofnunum er skipt í stofur sem
lýst er hér að neðan.
Árið 2006 nam velta stofnunarinnar 776.7 m.kr. sem er um 19.0% hækkun frá fyrra
ári. Þessa hækkun má rekja að stærstum hluta til aukinna rannsóknaumsvifa á
flestum sviðum. Af veltu ársins 2006 komu 282.5 m.kr. af fjárveitingum. 96,5 m.kr.
komu frá Norrænu ráðherranefndinni og 395.8 m.kr. eru annað sjálfsaflafé frá
íslenskum og erlendum rannsóknasjóðum og frá fyrirtækjum.
Markmið rannsókna á Raunvísindastofnun er að afla nýrrar þekkingar, miðla
fræðilegum nýjungum og efla rannsóknir og kennslu. Niðurstöður rannsókna eru
birtar í tímaritsgreinum. bókarköflum. skýrslum og erindum á ráðstefnum. Rann-
sóknir á stofnuninni eru einnig kynntar í fyrirlestrum fyrir almenning. Stofnunin
hefur víðtækt samstarf við aðrar innlendar og erlendar rannsóknastofnanir. Þá
veitir hún fjölþætta ráðgjöf og þjónustu utan Háskólans.
Eðlis-. efna- og stærðfræðistofnun
Eðlis-, efna-. og stærðfræðistofnun Háskólans (EH) skiptist í fimm rannsóknar-
stofur. eðlisfræðistofu. efnafræðistofu. lífefnafræðistofu. reiknifræðistofu og
stærðfræðistofu. Forstöðumenn stofanna mynda stjórn stofnunarinnar. [ árslok
2006 störfuðu við stofnunina 60 manns auk 34 kennara raunvísindadeildar og
fimm kennara verkfræðideildar sem hafa rannsóknaraðstöðu á stofnuninni. Af
þessum 60 eru 10 sérfræðingar sem stunda rannsóknir sjálfstætt. níu
verkefnaráðnir sérfræðingar, fjórir aðstoðarmenn. fimm nýdoktorar og 32
nemendur í framhaldsnámi.
Eðlisfræðistofa
Árið 2006 var eðlisfræðistofa rannsóknavettvangur níu kennara við raunvísinda-
deild Háskóla lslands og eins við verkfræðideild auk fjögurra sérfræðinga við
Raunvísindastofnun. Þarstarfa einnig fjórir tæknimenn Raunvísindastofnunar. þar
af tveir við háloftadeild. Sex verkefnaráðnir sérfræðingar unnu á stofunni á árinu.
Laun þeirra eru ýmist greidd með styrkjum úr opinberum samkeppnissjóðum
eða af fyrirtækjum. Þá höfðu tveir fyrrverandi vísindamenn og einn prófessor
rannsóknaaðstöðu á stofunni. Stúdentar í rannsóknanámi árið 2006 voru átta
talsins. þar af fimm í doktorsnámi. Forstöðumaður eðlisfræðistofu var Hafliði
Pétur Gíslason prófessor. Nöfn stofufélaga og upplýsingar um rannsóknaverkefni
þeirra og ritsmíðar er að finna á vef eðlisfræðistofu á stóðinni
www.raunvis.hi.is/Edlisfr/Edlisfr.html
Á eðlisfræðistofu eru stundaðar grunnrannsóknir í titraunaeðlisfræði og kenni-
tegri eðlisfræði. Á stofunni eru þrír hópar fyrirferðarmestir. Einn þeirra sinnir
rannsóknum á sviði tilraunaeðlisfræði með áherslu á hátæknieðlisfræði og
örtækni. Annar hópur stundar kennilegar rannsóknir og líkanagerð af eigin-
teikum rafeindakerfa á nanóskata í hálfleiðurum og sameindum. Þriðji hópurinn
teggur stund á rannsóknir í stjarneðlisfræði með megináherslu á gammabtossa
og heimsfræði.
Auk þessara hópa stunda einstakir kennarar og sérfræðingar á stofunni rann-
sóknir sínar sem ekki fatla undir ofangreinda starfsemi. Unnu þeir við fjölda
rannsóknaverkefna árið 2006. meðal annars orkurannsóknir. mössbauermætingar.
mætingar á radoni í grunnvatni og endurbætur á tækni tit mælinga á geistakoti í
160