Árbók Háskóla Íslands - 31.12.2006, Page 216

sinna bæði þjónustu- og grunnrannsóknum í veirufræði. sem er ásamt kennslu
heilbrigðisstétta hlutverk deitdarinnar. Erstarfsfólk úrýmsum greinum, þ.e.
tæknar. náttúrufræðingar, efnafræðingur. lífeindafræðingar og annað rannsókna-
og skrifstofufólk. Tveir starfsmenn hættu störfum á árinu og voru aðrir ráðnir í
staðinn.
Rannsóknir og önnur starfsemi
Gerðar voru yfir 50.000 rannsóknir á sýnum frá sjúklingum sem er nokkur
aukning frá fyrra ári en rannsóknum hefur fjölgað smátt og smátt. Einnig fléttast
grunnrannsóknir inn í starfsemina eftirföngum. Meðat helstu rannsóknarsviða
má nefna eyðni- og lifrarbólgurannsóknir. Nærsami fjöldi HlV-sýktra greinist nú
ár frá ári og nú greinast nær jafnmargar konur og karlar. Farið er að bera á
ónæmi gegn þeim andveiruiyfjum sem notuð eru við meðferð gegn HlV-sýkingu.
Þarf flóknar rannsóknir á veirunni þessu til staðfestingar og hefur Rannsókna-
stofa í veirufræði ekki tekið þær upp enn. Lifrarbólguveira C breiðist enn hratt út
meðal þeirra sem neyta fíkniefna í æð. Þeir yngstu sem greinast nú sýktir af
völdum lifrarbólguveiru C eru fæddir á árunum 1987-1989. Ljóst er að forvarnir
gegn eiturlyfjum ættu að verða eitt af aðalforgangsverkefnum heilbrigðismáta-.
fétagsmála- og menntamálakerfanna þar sem mikið er í húfi. Mikitvægt er að
greina tifrarbólguveiru C sem fyrst þar sem oft tekst að ráða niðurlögum veir-
unnar ef meðferð er hafin stuttu eftir smit. Samstarfsverkefnum varðandi tifrar-
bótguveiru C. aðrar tifrarbólguveirur og einnig varðandi ýmsar itla skilgreindar
veirur var haldið áfram við Háskólasjúkrahúsið í Málmey. Annað stórt rann-
sóknarsvið eru greiningar á öndunarfærasýkingum. þar á meðal á svonefndri
„respiratory syncytial'-veiru (RS) sem á hverju ári herjar hérlendis og er vel
skrásett faraldsfræðilega. Sama gildir um inflúensuveirur. en inftúensufaraldrar
ganga árvisst. Fjöldi tilfella greindist af svokötluðum caliciveirusýkingum sem er
uppkasta- og niðurgangspest sem kemur oft upp á sjúkrahúsum. etliheimitum.
öldrunardeildum og víðar. Hófst faraldur þessi á haustmánuðum 2002 og stendur
enn. þótt miklu færri tilfelli hafi fundist miðað við fyrstu árin. Greining á veirunni
var tekin upp fyrir fáum árum.
Vegna mikillar umræðu og hræðslu við sýklahernað eftir árásirnar 11. september
2001 í Bandaríkjunum er eitt einangrunarherbergi á Rannsóknastofunni sérstak-
tega útbúið til þess að vera í stakk búið að greina torkennitegar sýkingar sem
gætu verið af vötdum sýklaárásar. Þessum viðbúnaði og undirbúningi var haldið
áfram. Samstarfi við Smittskyddsinstituttet í Stokkhótmi varðandi hugsantega
sýklavá var haldið áfram. Jafnframt voru sett upp próf fyrir veirum sem taldar eru
líktegastar að notaðar yrðu í slíkri sýklaárás.
Nú hefur mikið verið rætt um fuglaflensu en hún hefur herjað á fugla í nokkrum
heimshtutum, þar á meðal í Evrópu. Fáir menn hafa þó tekið veikina.
Rannsóknastofa í veirufræði hefur komið sér upp greiningaraðferð fyrir
fuglaflensu. skyldi hún stinga sér niður hértendis, en það verður að telja ólíklegt.
Á árinu var tekið upp nýtt tölvukerfi á Rannsóknastofunni. Er því ætlað að auð-
vetda alla vinnu við skráningu og svörun sýna jafnframt því að gera rannsóknar-
gögn auðveldari í t.d. faraldsfræðilegri vinnslu. Jafnframt er gott tölvukerfi
nauðsynlegt til þess að Rannsóknastofan fái faggitdingu fyrir starfsemi sína en að
því er stefnt.
Kennsla var á árinu viðamikilt þáttur í starfsemi Rannsóknastofunnar eins og fyrr.
Starfsfótk hennar hélt fræðstufundi víða um ýmis efni innan greinarinnar. Skipu-
leggur starfsfótk deildarinnar námskeið í veirufræði við Háskóla íslands fyrir
læknanema. hjúkrunarnema og tyfjafræðinema og einnig fyrir lífeindafræðinema.
Einn meistaraprófsnemi var skráður við Rannsóknastofuna og annar nemandi
útskrifaðist frá Karotinska Institutet í Stokkhótmi en aðalhluti verkefnis hans var
af íslenskum toga og yfirlæknir Rannsóknastofunnar var einn leiðbeinenda.
Sem fyrr situr yfirlæknir í sóttvarnaráði og er formaður nefndar tit útrýmingar
mænusótt á íslandi.
Rannsóknastöðin í Sandgerði
Rannsóknastöðin varsett á laggirnar 1992 til að þjóna rannsóknarverkefninu
Botndýr á ístandsmiðum (BIOICE). Rannsóknarverkefnið er unnið á vegum
umhverfisráðuneytisins í samvinnu Hafrannsóknastofnunar. Náttúrufræðistofn-
unar íslands og Líffræðistofnunar Háskólans í samstarfi við Sandgerðisbæ og
214