Heimir : söngmálablað - 01.12.1938, Blaðsíða 15

H E I M I Ií
91
arinnar. Ég hef ofl lesið, að hann hafi orðið að leggja
svo mikið á minnið, vegna þess live liann er nærsýnn,
hann geli ekki notað nóturnar nema að vera með nefið
niðri í þeim. En þvilikt minni þroskast þó ekki ein-
göngu úl úr neyð. Hann fær t. d. Partitur af nýju verki
á föstudagsmorgni og les það i rúminu eins og liverja
aðra bók. Næsta mánudag kemur hann á æfingu og
kann þá allt verkið utanbókar, hverja einustu nótu,
livert einasta merki. Með þvi að renna augunum yfir
vcrkið getur hann á augabragði benl á þá kafla, sem
erfiðir eru, og venjulega veit hann einhver ráð lil
bjargar.
1 þessu sambandi er sögð ein sniásaga, sem fræg er
orðin. Konlrabassa-leikari nokkur kom einu sinni áður
en æfing byrjaði til Toscaninis og bar sig illa. Iiann
kvarlaði undan því, að hann hefði skemmt liljóðfærið
sill svo, áð liann gæti nú ekki spilað tóninn Es. Tos-
canini hélt höndunum um höfuð sér nokkur augnablik
og sagði síðan, um leið og hann klappaði vingjarnlega
á hcrðar mannsins: „Það gerir ekkert, tónninn Es kem-
ur ekki fyrir í því, sem þér eigið að spila í dag.
Jafn óskiljanlegt og minni lians er eyra hans. Það
er svo ótrúlega næmt, að hann getur greint hinar marg-
víslegustu og nákvæmustu tónbylgjur. Það er sannleilc-
ur, að hann lieyrir, ef einum aí' lians (50 fiðluleikurum
skeikar á erfiðum köflum. Haim veit nákvæmlega
livaða hljómblæ liver hluti hljómsveitarinnar á að hafa,
og jafnvel á erfiðiustu stöðum heyrir hann greinilega,
hvort hin ýmsu hljóðfæri skila þeim tóngæðum, sem
hann heimtar.
Toscanini er áreiðanlega hæverskastur allra núlifandi
tónlistarmanna; hann þjónar tónlistinni eins og æðsli-
prcslur trúarbrögðunum, með auðmýkt og undirgefni.
Þegar honum finnast fagnaðarlætin lijá áheyrendunum
eins og beizkur drylckur, þá er það aðeins af því að
lionum finnst, að honum sé sýndur sá lieiður, sem tón-