Heimir : söngmálablað - 01.12.1938, Blaðsíða 18

94
H EIM I R
kórsönginn í þjónustu sína og varð hann mikilvægur
þáttur í allri guðþjónustugerð. Tíðasöngurinn var vixl-
söngur milli prests og sai'naðar, þar skiptust á einsöng-
ur og kórsöngur, og voru kirkjulögin ekki eingöngu
sungin innan veggja kirknanna á helgum dögum, held-
ur einnig utan hennar í mörgum hæjum, svo að segja
dag og nótt, en sagan segir að Gregorius mikli páfi hafi
látið safna þessum lögum og fyrirskipað að þau skyldi
syngja við guðþjónustur í gjörvallri lcaþólskri kirkju.
Kórsöngur var einnig iðkaður utan kirkjunnar. Jafnt
í liöllum aðalsins sem hreysum almúgans var dansinn
stiginn eftir þjóðlögum. Góður raddmaður söng kvæð
ið, en allir dönsuðu og tóku undir viðkvæðið. Efnið
var margvislegt, stundum um þung örlög, vonsvikna ást
eða um ættjörðina á hættustund — eða um gleði og
glaum. Forsöngvarinn söng frásögnina, en kórinn tók
undir í viðlaginu, sem venjulega var ein hending þrung-
in skáldlegri speki (sbr. „Mfnar eru sorgirnar þungar
sem l)lý“ o. fl. o. fl.).
Öll þessi kirkjulög og þjóðlög voru einrödduð. Það
var ekki fyrr en um árið 1000, að menn komust að
raun um, að ekki var nauðsynlegt að allir syngju sömu
röddina. Kórnum mátti skipta í þrjá eða fjóra hópa
og liver liópur söng sína rödd eða sitt lag — og þetta
hljómaði vel og fallega. Sagnaritarar á miðöldum segja,
að margraddaður söngur sé upprunninn á Norðurlönd-
um, þ. e. a. s. í Skandinavíu. Enskur sagnaritari hefir
sagt frá þvi, sem hcr fer á eftir, og er frásögn hans
frá því um árið 1180: „Á Norður-Bretlandi hinu meg-
in við Humberfljótið nota íbúarnir eins konar hljóma-
sambönd í söng sínum; þeir syngja nefnilega tvíradd-
að og liggur dýpri röddin á sama tóninum, en efri rödd-
in er mjúk og þægileg. T’eir skoða þennan söng ekki
sem neitt sérstakt listfyrirbrigði, heldur líta ])eir á liann
sem sjálfsagðan og eðlilegan hlut, sem þeim er runn-
inn í merg og blóð. Þar cð Englendingar sjálfir syngja