Dvöl - 01.04.1942, Page 32

110
DVÖl
Snilldarleg staka, sem allir kann-
ast við, barst þannig út í fyrstu
meðal manna, að hún var eftir
skilin í beinakerlingunni á Kalda-
dal. Tildrög hennar voru á þessa
leið:
Systkini ein í Borgarfirdi eystri
henti það ólán að eiga barn sam-
an. Stúlkan var 16 ára, Sunnefa
að nafni; pilturinn hét Jón og var
14 ára. Mál þeirra var rannsakaö,
og voru þau bæði dæmd til dauða
samkvæmt Stóradómi, sem þá var
í gildi hér á landi, því að þetta
gerðist um 1730. Dóminn átti að
staðfesta og framkvæma á Alþingi,
en áður en það yrði andaðist sýslu-
maðurinn, Jens Wíum, og sonur
hans, Hans Wíum, tók við sýslunni.
Tafðist málið við þetta, en Hans
Wíum sýslumaður hafði þau syst-
kinin í varðhaldi um tíma.
Skömmu síðar ól Sunnefa annað
barn, og gaus þá upp sá kvittur,
að Hans Wíum væri faðir þess. En
þegar málið kom fyrir rétt, lýsti
hún Jón bróður sinn einnig föður
að þessu barni. Var það Hans
Wíum, sem framkvæmdi rannsókn-
ina í málinu, og dæmdi þau bæði
til dauða enn á ný. Nú voru þau
send til Alþingis, en þegar þangað
kom, lýsti Sunnefa Hans Wíum
sýslumann föður að barni sínu og
kvað hann hafa ógnað sér til þess
að kenna það Jóni bróður sínum,
áður en réttarrannsóknin fór fram
fyrir austan. Málinu var nú visað
frá til frekari rannsóknar og nýj-
um mönnum fengið það til með-
ferðar. Þá var nýlega orðinn lög-
maður Sveinn Sölvason. Talið er, að
þegar hann reið norður af þinginu,
hafi hann skilið eftir vísu þá, sem
áður er nefnd, í beinakerlingunni
á Kaldadal. Vísan er svona:
Týnd er æra, töpuð er sál.
Tunglið veður í skýjum.
Sunnefunnar sýpur skál
sýslumaðurinn Wíum.
Sunnefumál urðu aldrei til lykta
leidd. Þau systkinin fengu bæði
konungsnáðun fyrir fyrra brotið,
sökum æsku sinnar, og seytján ár-
um eftir að málin hófust, gafst
Sunnefu kostur á að sverja síðara
barnið upp á Hans Wíum sýslu-
mann, og hefði þá dauðadómur
hans yfir þeim systkinum orðið
ógildur. En áður en þetta kæmist í
framkvæmd, andaðist Sunnefa.
Dauðadóminum yfir Jóni bróður
hennar var þá breytt í ævilanga
þrælkun á Brimarhólmi, en hann
andaðist líka, áður en framkvæmd
yrði í málinu.
Beinakerlingin stendur í suður-
mynni Kaldadals. Þar er Okið og
Langjökull sitt til hvorrar handar.
Neðan til í hlíðum Oksins er kletta-
borg, sem heitir Brœðravirki, þar
fyrir ofan hækkar fjallið jafnt og
þétt, og efst uppi er ofurlítil jökul-
hetta. í austri eru hlíðar Langjök-
uls, brattar og hömróttar. Þar
ganga skriðjöklar niður gil og
dældir, og einstöku klettótt fjöll
eru meðfram jökulhlíðunum. Há~
degisfell er þeirra mest, og bak við