Dvöl - 01.04.1942, Side 52
130
D VÖL
inn riðaði og datt um koll með
dynk miklum ... þótt skrítið megi
virðast, alltaf í sama horninu ...
niður í gjallhrúgu, sem brakaði í
við fallið. Karlinn þreif í hálsmál-
ið á treyju hans og lét kné fylgja
kviði,með svohljóðandi yfirlýsingu:
„Ef húsbændurnir færöu mér bara
mat, mundir þú aldrei komast
héðan!“
Á þenna hátt varð það ljóst, að
kröftum karls hafði ekki hrakað,
ef þeir þá ekki beinlínis höfðu vax-
ið. Karlinn hló dátt, brá ekki þeim
vana sínum að gefa smiðnum digr-
an, góðan vindil, og labbaði síðan
hægum skrefum leiðar sinnar ...
í ljómandi skapi.
Þessi saga endurtók sig á hverj-
um morgni.
En fyrr en varir getur það
komið á daginn, að hinn græni
og gróskumikli meiður hamingj-
nnar sé fúinn í sárið, frauðkennd-
ur stúfur. Hamingjuórarnir geta
virzt byggðir á bjargi, en í raun-
inni hangir hamingjan á veiku
hálmstrái ... hún fýkur út í veður
og vind við fyrsta gustinn, og í
staðinn hefst hinn venjulegi sorg-
arleikur lífsins, sem frá alda öðli
hefir farið fram og verið settur á
svið á kostnað þess, sem í hlut átti
... einmitt innan múra þessara
hamingjuloftkastala ....
Örlagastund próventukarlsins í
fornfálega bænum var runnin upp.
Járnsmiðurinn samanrekni
flutti, einhverra hluta vegna, í
annað byggðarlag. Áður en það yrði,
bundust þeir um það fastmælum,
hann og karlinn, að reyna með sér
í síðasta sinn í heyhlöðunni á bæn-
um. Karlinn hugði gott til hólm-
göngunnar, og það var vandi smiðs-
ins á hverjum degi, sem guð gaf,
að eggja hann til þess með minni-
háttar andmælum og eforðum ..
glíma við hann .. fara halloka ..
detta í gjallhrúguna . . og fá svart-
an, ljúffengan vindil. En svo
sveigðist samtalið á þá lund, að á-
kveðið var að þeir tækjust fang-
brögðum einu sinni ennþá.
Það var gengið til hlöðunnar, og
nú bar það við, sem átti sér ekkert
fordæmi: Smiðurinn handsterki
senti próventukarlinum upp á hey-
stabba.
„Nú er kaffið drukkið og vindl-
arnir reyktir!" sagði smiðurinn og
gekk út.
Byltan sú arna braut vitanlega
ekkert bein og marði engan vöðva.
En það, sem var karlinum öllu öðru
dýrmætara og nauðsynlegra, hafði
molast mélinu smærra. Hinir fávísu
gátu hlegið, en eigi að síður hafði
hér einn lokaþáttur lífsins verið
leikinn til enda .. þegar alls var
gætt, engu síður sorglegur og átak-
anlegur en hver annar. Sorgarleik-
ir lífsins eru með ýmsu móti. Karl-
inn var ekki maður til að lifa leng-
ur. Hvort hann hefir kannske,
áður en þetta bar við, efazt um
mikilleik krafta sinna, er ekki vit-
að. En nú hafði hræðilegt, skamm-
arlegt og sundurkremjandi atvik