Dvöl - 01.04.1942, Qupperneq 56

134
D VÖL
Hver er allt of uppgefinn
eina nótt að kveða og vaka,
láta óma einleikinn
auðveldasta strenginn sinn,
leggja frá sér lúðurinn,
langspilið af hillu taka!
Hver er allt of uppgefinn
eina nótt að kveða og vaka?
Það kemur í ljós síðar í þessu
kvæði, að íslenzk vornótt yngir
St. G. — ást hennar, svo að hann
leikur á als oddi. Og í þeirri andrá
kallar hann á frónskan lækjarnið
til fulltingis rödd sinni.
„Þar hafa þeir „hitann úr“,
sagði álfkona, ef ég man rétt.
Þó að St G. gæti orðið svo söngv-
inn — undir guðvefjar-skikkju-
blaði vordísar í „nóttlausri vor-
aldar veröld“, sem þetta kvæði
sýnir, má með sanni segja, að
hann fer eigi á þessháttar kost-
um að jafnaði. Þegar andvakan
byrjar í húsi hans,
„og jörðin vor hefir sjálfa sig
frá sól inn í skuggana elt“,
hefir hann þá sögu að segja, að
þreytan liggur á honum eins og
mara, milli náttmála og dagmála:
Og lífsönnin dottandi í dyrnar er
sezt,
sem daglengis vörður minn er,
og styggði upp léttfleygu ljóðin mín
öll,
svo liðu þau sönglaus frá mér,
og vængbraut þá hugsun,
er hóf sig flugs
og himinninn ætlaði sér.
Þessi skriftamál verða eigi vé-
fengd. St. G. veit og viðurkennir,
að hann er bandingi vinnulúans og
að Ijóðagerð hann dregur dám af
þeim sessunaut. Hann gerir hana
þunglamalega, heldur henni niðri
— hamlar henni frá háfleygi,
rænir hana léttleik. Þess vegna
verða mörg kvæði hans „milli les-
máls og ljóða“, „blaðagreinar í
rími“, að sjálfs hans sögn.
Þetta er eigi mælt til þess að
varpa skugga á skáldið, heldur til
hins, að gefa mönnum áminning,
sem láta í veðri vaka, að einyrkja-
búsýsla sé til þess fallin að skapa
afreksmenn á sviði bókmennta.
Það munu þeir skilja í gröfum
sínum, Sturla og Snorri, Hómer og
Dante, Goethe og Shakespeare, og
önnur afburða skáld, sem lifðu við
allsnægtir og sluppu við að vera
„kerra, plógur, hestur.“
Hverfleikinn hefur jafnan verið
mönnunum íhugunarefni og skáld-
unum yrkisefni. Á gamlan ask,
sem geymdur mun vera í þjóð-
mynjasafninu, er rist þessi vísa
um fallvaltleik lífsins:
Kalla ég hræri kroppinn önd,
kortur er máti settur,
eins og skerborð, reist á rönd
rambar þar til dettur.