Búnaðarrit - 01.01.1977, Page 56
50
BÚNAÐAUKIT
gerða. Tjáðu borgaraðilar sig reiðubúna með land undir yl-
ræktarver, sem og hita og raforku á ákveðnu verði. Þar sein
liér var um að ræða einu áþrcifanlegu kostnaðartölurnar yfir
orku, sem séð höfðu dagsljós í þciiri umræðum, sem á
liöfðu gengið, voru þær lagðar til grundvallar í lokaskýrslu við
gerð kostnaðar- og rekstraráætlunar, er samin var af fyrrnefnd-
uin Hollandsförum. Þykir rétt að þetta komi fram, þar eð
okkur félöguin var síðar legið á hálsi fyrir að hafa gleymt
öllum öðrum hugsanlegum stöðum en Reykjavík varðandi
staðsetningu umrædds fyrirtækis.
í kjölfar þcssarrar skýrslu, voru stofnsett tvö undirbúnings-
félög ylræktarversrelcsturs, annað í Hveragerði og hitt í
Reykjavík, sem síðan höfðu inál þetta til yíirvegunar, sitt í
hvoru lagi, án þess að til ákvarðanatöku náði að koma áður
en frestur sá rann út, sein Hollendingar gáfu. Örugglega yrðu
því Iireytt viðhorf á ýmsum atriðum þessa máls, ef úr ein-
hverju samkoinulagi gæti orðið síðar, hvort heldur það yrði
við áðurnefnda aðila eða einhverja aðra.
Að ekki reyndist gjörlcgt að ganga að tilboðuin Hollend-
inga áður en tímasetningu þeirra laulc, var kannski fyrst og
fremet sakir tveggja eftirfarandi óvissuþátta. í fyrsta lagi var
algjör óvissa um afstöðu stjórnvalda til nauðsynlegra niður-
fellinga á öllum opinberum aðflutningsgjöldum og annarri
meðfylgjandi skattlagningu efnis og búnaðar, sem gróflega
reiknað nema a. m. k. 215—220 milljónum króna. í öðru lagi
var um að ræða þá tvísýnu, sem felst í frainleiðslumagni
græðlinga við raflýsingu að vetri. En ylræktarver af framan-
greindu tagi, staðsett hér á landi, ætti vissulega allt sitt undir
þeirri afurðasemi komið, sem rafljósaorka væri megnug að
knýja fram í skammdeginu.
Tilraunir liafa víðsvegar staðfest, að auðvelt er að viðlialda
góðri sprettu móðurplantna mcð ljósum á umræddum tíma árs,
en starfshópurinn lagði til grundvallar á sínum uppskeru-
reikningum norskar og hollenzkar niðurstöður, sem hand-
bærar voru. Þó skal sagt eins og er, að þessar ályktanir veittu
svo til engar upplýsingar um þann mikilvæga þátt, sem felst
í gæðum græðlinganna, og lieldur ekki út frá þessu reyndist
unnt að dæma öðru vísi en reikningslega, hvort ljósabúnaður