Búnaðarrit - 01.01.1977, Page 228
222
BUNAÐARRIT
á vantar, að l>ændur fái sambærileg laun og viðmiðunar-
stéttirnar.
Ymsir óttuðust, að ákvæðin um útflutningsbætur myndu
leiða til offramleiðslu cinstakra búvörutegunda, svo að lög-
ákveðnar uppbætur nægðu ekki til að bændur fengju fullt
verð fyrir afurðirnar. Þyrfti því skipulag og aftur skipulag
til að koma í veg fyrir slíkt. Bændur liafa sýnt, að þeir kunna
furðu vel að stilla framleiðslunni í hóf án fyrirmæla frá stjórn-
völdum, nefndum eða ráðum. Flest ár hefur ekki þurft að
nota nema hluta af lögheimiluðum útflutningsliótum, en
aðeins tvisvar sinnum Jiurfti að flytja út meira en svo, að
útflutningsbæturnar nægðu til að bæta að fullu bið skráða
verð á útfluttum búvörum. Einnig eru bændur furðu snjallir
í ]>ví að framleiða sein minnst umfram innanlandsþörf af
J>eim búvörutegundum, sem óhagstæðast er að flytja út.
Einu sinni inyndaðist smjörfjall, sem ekki var unnt að selja
á erlendum markaði. Bændur fækkuðu ]>egar kúm og einnig
var aukin ostaframleiðsla svo að smjörfjallið hvarf eins og
snjóskafl í Júðviðri. Hefur ekki verið talað um smjörfjall
síðan. Nú fyrir nokkrum árum var fjasað um J>að eitt sumar,
að ekki væri nóg frainboð af nautalunduin eða öðru úrvals
nautgripakjöti. Yið sem leiðbeina áttum bænduin hvöttum J>á
til aukinnar framleiðslu ungneytakjöts. Bændur fóru eftir
]>cim leiðbeiningum illu heilli, og }>egar gripir J>eir, sem aldir
voru upp vegna ]>essa áróðurs, koinu til slátrunar, reyndist
engin eftirspurn umfrain venju innanlands og offrainleiðsla
var ]>að árið um allan liinn velmegandi vestræna heim. Fékkst
því hraksmánarverð fyrir það nautgripakjöt, sem flytja ]>urfti
út. Rekið var upp rainakvein og bændur ásakaðir fyrir skipu-
lagsleysi í frainleiðslu sinni. Bændur sáu að við svo liúið
mátti ekki standa og slátruðu flestum kálfuin sínum ný-
fæddum. Síðan er ekki offrainleiðsla á nautgri]>akjöti. Bænd-
um er ljóst fyrir löngu að forðast þarf, eftir því sem unnt er,
að framleiða nautgri]>aafurðir umfrain ]>aríir, vcgna þess að
þær gefa mun lægri hundraðshluta af innanlandsverði en
sauðfjárafurðir ef flytja þarf þær út. Nú þegar mjólkurfrain-
leiðslan liefur dregizt svo saman, að hún er næstum því ná-
kvæmlega sniðin við innanlandsþarfir, þá er hrópað til bænda,
þið eigið að framleiða meiri mjólk, en fækka sauðfé, svo