Heilbrigðismál - 01.12.1984, Blaðsíða 22

leysa mál aldraðra með því að safna
þeim inn á stofnanir.
Er fólk hittist á förnum vegi er
það nánast regla að spurt er um
hvernig fjölskyldan hafi það og
hvernig heilsan sé. Fyrr er ekki byrj-
að á samræðum. Flestir leggja mikið
upp úr snyrtilegum klæðaburði og
hreinasta unun er að sjá fólk koma
úr sínum hefðbundnu leirhúsum í
hreinum hvítum fötum.
Trúarlíf Guineanna er einnig at-
hyglisvert. Flestir eru á kafi í nokk-
urs konar „spíritisma" og hafa góð
sambönd við ýmiss konar anda í
stokkum og steinum. Múhameðstrú
er all útbreidd, en ber þó ýmis sér-
kenni afrískra hefða. Lítill hópur
landsmanna telur sig kristinn. Um-
Skráning þyngdar er eitt af lykilat-
riðum i ungbamaeftirliti. Hér er
vigtin hengd upp i tré í þorpi í
nágrenni Bissau. Skólinn er í bak-
sýn.
burðarlyndi gagnvart mismunandi
siðum og trúarbrögðum virðist þó
mikið.
Það vekur athygli að mikið er um
að menn reyki sígarettur, sérstak-
lega þeir betur menntuðu. Er það
nánast sem stöðutákn og merki þess
að fólk sé að brjótast undan alda-
gömlum hefðum. Eru margir sem nú
óttast að lungnakrabbameinið verði
næsti faraldur þróunarlandanna.
Verður að segjast að framleiðendur
sígaretta gera sitt til að slíkt gangi
fram.
í>ví er ekki að neita að mörg eru
vandamálin í landi sem búið hefur
við fimm hundruð ára nýlendustjórn
lands, Portúgals, sem sjálft á við
ýmis vandamál að stríða. Vonir eru
þó bundnar við að smám saman tak-
ist að sigrast á erfiðleikum líðandi
stundar. Þó er augljóst að það tekur
Guinea-Bissau mannsaldur ef ekki
mannsaldra að manna hinar ýmsu
lykilstöður samfélagsins með vel
menntuðu fólki.
Hvernig liefur þér líkað að starfa
meðal fólks sem okkur vesturlanda-
búum hœttir til að líta niður á?
Mér hefur líkað mjög vel að starfa
í Guinea-Bissau. Starfið er skemmti-
legt, verkefnin óþrjótandi og auð-
velt að láta þau ná tökum á sér.
Fólkið sem þarna býr er mjög vin-
gjarnlegt.
Starfið hefur opnað mér nýjar
víddir og ég skil betur en áður um
hvað læknisfræðin snýst fyrir meiri-
hluta mannkynsins. Einnig tel ég
mig skynja betur en áður gildi fyrir-
byggjandi starfs.
Það er leiður misskilningur sem
stundum ber á að íbúar þróunarland-
anna séu annars flokks fólk og
læknisfræðin sem þar er stunduð sé
af sama sauðahúsi. Híns vegar verð-
ur að hafa það í huga að þar henta
ekki sömu lausnir og í iðnríkjunum.
Telur þú, Geir, að íslendingar
œttu að leggja meira að mörkum til
þróunarhjálpar, t.d. á sviði heil-
brigðismála?
Já, enn skortir mikið á að einu
prósenti af þjóðarframleiðslunni sé
varið til aðstoðar við þróunarlöndin,
eins og Sameinuðu þjóðirnar hafa
hvatt iðnríkin til að gera. Viö verð-
um þó að gera okkur grein fyrir því
að gott heilbrigði fæst ekki eingöngu
með því að efla heilsugæslu, ef efna-
hagsástand, menntun og aðbúnaður
eru óviðunandi. Því verðum við að
taka á með þróuðum þjóðum að
hjálpa þessu fólki til að hjálpa sér
sjálft.
Hins vegar höfum við nokkra sér-
stöðu á sviði heilbrigðismála. Þjóð
sem býr við hæstan meðalaldur og
lægsta barnadauða í heiminum
hlýtur að hafa eitthvað að gefa öðr-
um. Við eigum að stefna að því að
senda fleiri starfsmenn íslensku
heilbrigðisþjónustunnar til starfa í
þróunarlöndum. Þannig getum við
lagt öðrum þjóðurn lið og kennt okk-
ar fólki að bera meiri virðingu fyrir
þeim fjármunum sem veittir eru til
þessara mála.
Síðast en ekki síst ber okkur að
stuðla að hinu yfirlýsta markmiði
Sameinuðu þjóðanna að allir þegnar
heimsins megi búa við sem besta
heilsu um næstu aldamót.
-jr■
Allar myndimar em úr safni Geirs
Gunnlaugssonar og Jóninu Einars-
dóttur.
Bömin í höfuðborginni, Bissau, em
ekki öll af sama kynstofni. Sum
em dekkri á hörund en önnur.
22 HEILBRIGÐISMÁL 4/1984