Samtíðin - 01.09.1947, Page 8

4
SAMTÍÐIN
aðeins, að lesið sé í þessum tilgangi, sé
um list að ræða .... Hver sá maður, sem
les bók einungis af skyldurækni, ber eng-
in kennsl á listina að lesa .... Lestur, sem
miðar að því að skapa persónulegan ynd-
isþokka í ytra útliti mannsins og raddblæ
hans, er þá að skoðun Huangs sú eina teg-
und lestrar, sem til greina kemur, að menn
eigi að tileinka sér. Þessi yndisþokki í út-
liti er auðvitað allt annað en líkamlcg feg-
urð. Það, sem Huang á við með orðunum:
„viðurstyggilegur á að líta“, er ekki.lík-
amlegur Ijótleiki. Það eru til ófríð and-
lit, sem eru gædd töfrandi yndisþokka,
og falleg andlit, sem eru næsta sviplaus
á að líta. Höfuðið á einum af vinum mín-
um í Iiína er eins og sprengja í lögun, og
samt er alltaf gaman að sjá hann .... Það,
sem Huang mundi kalla fallegt andlit, ei
ekki fegrað með dufti eða roða, heldur
einungis mótað af hugsanaorku. Að því
er snertir raddhreiminn, er hann einungis
undir því kominn, hvaða lestraraðferð
menn temja sér. Það er einvörðungu liáð
lestraraðferð manna, hvort ræða þeirra er
gædd „litblæ“ eða ekki. Ef lesari tileinkar
sér hljóm bókanna, mun hann opinbera
þau áhrif í samræðum, og ef viðræður
hans eru blæauðugar, getur ekki hjá því
farið, að slíks gæti einnig í ritum
hans .... Ég tel, að sú uppgötvun, hver
sé þér kærastur allra rithöfunda, sé mikil-
vægasti viðburður á andlegri þroskabraut
þinni. Til er það, sem nefnist andlegur
skyldleiki, og meðal höfunda að fornu og
nýju verða menn að reyna að finna þann,
sem er þeim andlega skyldur. Með því einu
móti geta þeir vænt sér nokkurs ábata af
lestrinum. Þeir verða í því efni að fara
sínar eigin götur og leita meistara sinna.
Enginn getur spáð neinu um það, hver sé
uppáhaldshöfundur manns, jafnvel ekki
hann sjálfur. Það er eins og ást við fyrstu
sýn. Ekki er unnt að skipa lesandanum
að elska þennan eða hinn. En samkvæmt
eins konar eðlishvöt skynjar hann sjálfur,
hvenær hann hefur fundið þann höfund,
sem hann elskar.
Áskriftarsími Samtíðarinnar er 2526
icfóljur ^jbavíL
óáon
HEKLUGOSIÐ
Eftirfarandi kvæði orti Ingólfur Davíðs-
son magister, er liann sá aðfarir
Heklu fyrsta gosdaginn,
29. marz s.l.
Rammlega hrikti,
rofnaði gnípan.
Sprakk sundur jörðin
og spúði ösku.
Hraunflóðið brauzt upp úr djúpunum
dunandi,
dró fyrir sólina gosmekki brunandi.
Dimmrauðum björgum úr bálinu þeytandi
blikuðu eldstrókar, himinsins leitandi.
Fljótshlíð var svört
og falin í vikri,
ruddi sig Rangá,
rökkvaði’ í Eyjum,
grúfðu þar yfir
geigvænleg ský.
Römm ertu, Hekla.
Hví rann þér í skap?
Glampa á fjalli
geystir logar,
bifast foldin,
og brenna hamrar.
Streyma úr gígunum eldhrannir æðandi,
ísinn í fossandi stórflauma bræðandi.
Vel er kynt undir í Heklufellshlóðunum,
hálfstorknuð björg fljóta’ á kvikandi
Reið ertu jörð, [glóðunum.
og reið eru goðin,
þrymur í fjarska
þungur niður.
Hryllir byggðum
við heljarstraum.
Hamförum hættu
í hundrað ár, tröll.