Fréttablaðið - 11.09.2010, Qupperneq 78

38 11. september 2010 LAUGARDAGUR
Þ
etta er náttúrulega rosalegt og
maður er í hálfgerðu sjokki.
Ég kveikti ekki strax á því að
þetta væri hennar lína heldur
hélt ég að hún væri í leggings
frá okkur. Þetta er nánast bara
copy/paste,“ sagði Heba Hallgrímsdóttir,
annar eigenda hönnunarmerkisins E-label,
í samtali við Fréttablaðið í síðasta mánuði.
Umræðuefnið var buxur í nýrri haustlínu
tískumerkisins Dereon, sem er í eigu söng-
konunnar heimsfrægu Beyoncé, sem þóttu
afskaplega líkar buxum frá E-label, en Bey-
oncé festi einmitt kaup á slíkum buxum í
tískuversluninni Topshop í London fyrir síð-
ustu jól.
Fréttin um þennan mögulega hönnunar-
stuld Beyoncé fór eins og eldur í sinu um
netheima. Meðal annars fjölluðu netmiðlar
á borð við Daily Mail og Toronto News um
málið og einnig bloggarinn vinsæli Perez
Hilton, sem sagði Íslendingana einungis
vera á eftir peningum söngkonunnar. Mál-
inu lauk þó áður en í hart fór, þegar eigendur
E-label grandskoðuðu myndir af umræddum
buxum og komust að því að nokkur munur
væri á flíkunum. E-label fékk þó í öllu falli
tölverða umfjöllun fjölmiðla fyrir vikið.
Söknuður Jóhanns
Þótt E-label dæmið sé nýlegt er það fráleitt
í eina skiptið sem Íslendingar hafa ýjað að
því að fræga fólkið í útlöndum hafi orðið
fyrir óeðlilegum áhrifum af hugverkum
þeirra.
Skemmst er að minnast þess að Jóhann
Helgason, tónlistarmaður og höfundur lags-
ins Söknuður sem Vilhjálmur Vilhjálmsson
heitinn gerði ódauðlegt á áttunda áratugn-
um, hóf að undirbúa málsókn gegn norska
lagahöfundinum Rolf Løvland árið 2007.
Vill Jóhann meina að lagið You Raise Me
Up, sem Løvland samdi og gerði söngvarann
Josh Groban að stórstjörnu, sé of líkt Sökn-
uði til að um tilviljun sé að ræða og bendir á
ýmis atriði því til staðfestingar. Meðal ann-
ars þess að Løvland hafi fengið kynningar-
kassettu með íslenskum lögum, þar á meðal
Söknuði, í hendurnar þegar hann dvaldi hér
á landi á síðasta áratug.
Jóhann fékk rótgróna breska lögfræði-
stofu, Knight & Sons, til að annast málið og
lögsóknin er enn á döfinni.
Stolið, stælt eða fengið að láni
Hugverkaþjófnaður er flókið fyrirbæri og oft erfitt að greina hvort líkindi með verkum eigi sér eðlilegar orsakir eður ei. Kjartan
Guðmundsson rifjaði upp nokkur dæmi um íslenska sköpun sem ýmsir telja fyrirmyndirnar að verkum hinna frægu í útlöndum.
HÖNNUÐIR Ásta Kristjánsdóttir og Heba Hallgríms-
dóttir, eigendur E-label.
LEGGINGS Hér klæðist Beyoncé hinum frægu
buxum sem eigendum E-label þótti minna grun-
samlega á sína eigin hönnun.
ÍSLANDSVINUR Lag Rolfs Løvlands You Raise me
upp gerði Groban að stórstjörnu. Var lagið stolið?
SÖKNUÐUR Jóhann Helgason hyggur enn á lögsókn
á hendur Rolf Løvland. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Á síðasta ári hugðu aðstandendur íslensku kvik-
myndarinnar Astrópíu frá árinu 2007, meðal annarra
þeir Ingvar Þórðarson, Júlíus Kemp og Gísli Gíslason,
á málsókn á hendur NBC-sjónvarpsrisanum vegna
meintra höfundarréttabrota í hinum vinsælu sjón-
varpsþáttum Heroes. Töluverð umræða skapaðist
um málið, bæði hér á landi og á kvikmyndatengdum
netsíðum á borð við imdb.com og Twitchfilm.net.
„Við sáum að eitt atriði í þættinum var nákvæm-
lega eins og ein sena í Astrópíu, þar sem stúlkan
kemur inn á myndbandaleiguna. Það var í raun
með ólíkindum hversu lík atriðin voru og í kjölfarið
sáum við í tilkynningum frá fyrirtækinu að atriði sem
svipaði mjög til Astrópíu voru á döfinni í næstu þátt-
um á eftir,“ segir Gísli Gíslason, einn aðstandenda
Astrópíu. „Við réðum okkur lögfræðinga í New York
sem vildu fá að sjá næstu þætti, en þá kom í ljós að þessi atriði sem líktust Astrópíu höfðu verið
tekin út. Við vitum ekki nákvæmlega hvað gerðist en framleiðendurnir virðast hafa endurskoðað
hug sinn. Þar sem málaferli af þessu tagi eru dýr mátum við það þannig að eitt atriði sem apað
er eftir væri ekki nóg til að byggja á og hættum þess vegna við. Við önduðum bara djúpt og
vorum þægir.“
Málið kom einkar illa við aðstandendur Astrópíu þar sem þeir höfðu unnið að því að láta end-
urgera myndina í Hollywood. Gísli segir slíkt enn á döfinni, viðræður hafi átt sér stað við ákveðna
aðila sem báðu um frest vegna fjármögnunar, en svör þurfi fljótlega að berast frá téðum aðilum í
draumaborginni.
Önduðum djúpt og vorum þægir
ASTRÓPÍA Pétur Jóhann Sigfússon og Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir í hlutverkum sínum.
HEROES Leikkonan Hayden Panettiere
hlutverki Claire Bennet í Heroes-atriðinu sem
þótti minna mjög á atriði í Astrópíu.
Stuttu eftir útkomu hljómplötunnar Blur með
samnefndri hljómsveit árið 1997 fóru þær
raddir að heyrast hér á landi að viðlag eins laga
plötunnar, Song 2, væri sláandi líkt viðlagi eins
vinsælasta lags hljómsveitarinnar Botnleðju úr
Hafnarfirði, Þið eruð frábær, sem komið hafði út
árinu fyrr. Var, og er, þá aðallega vísað til þess að í
báðum lögunum reka söngvararnir upp gólið „Vú-
hú!“ þegar leikurinn stendur sem hæst. Þá þótti
samband hljómsveitanna tveggja renna stoðum
undir þá kenningu að Blur hefði ýmist stolið,
fengið að láni eða orðið fyrir áhrifum af lagi Botn-
leðju, því Damon Albarn, söngvari Blur, dvaldi
langdvölum hér á landi og Hafnfirðingarnir hituðu meðal annars upp fyrir Bretana heimsfrægu á
tónleikaferðalagi undir nafninu Silt.
„Þetta var auðvitað stuldur af verstu sort,“ segir Heiðar Örn Kristjánsson, söngvari og gítarleik-
ari Botnleðju, alvarlegur þegar hann er inntur eftir skoðun sinni á málinu, en skellir svo upp úr.
„Nei, ég er bara að grínast. Meðlimir Blur heyrðu lagið okkar með þessu fræga „Vú-hú“-viðlagi,
urðu fyrir áhrifum af því og fengu það lánað, á því leikur enginn vafi. En við höfum aldrei nennt
að stressa okkur neitt á því. Okkur finnst bara skemmtilegt að Blur hafi orðið fyrir áhrifum af
Botnleðju, enda urðum við fyrir heilmiklum áhrifum af þeim á sínum tíma. Við töluðum aldrei
neitt um þetta við strákana í Blur, það hefði bara verið hallærislegt,“ segir Heiðar.
Þrátt fyrir að Song 2 sé ekki dæmigert Blur-lag varð það engu að síður langvinsælasta lag
sveitarinnar á heimsvísu. Smellurinn hefur selst í milljónum eintaka, hljómað í óteljandi kvik-
myndum, auglýsingum og tölvuleikjum og aflað höfundum sínum gríðarlegra tekna.
Vúhú-að víða um heim
BLUR Damon Albarn og félagar í Blur.
BOTNLEÐJA Rokkararnir úr Hafnarfirði nenntu ekkert að stressa sig á líkindum laganna Þið eruð frábær
og Song 2 með Blur.
„Auðvitað er það þekkt í tónlistarheiminum
að hljómsveitir taki lög annarra sveita og setji
í sinn eigin stíl, en ég myndi segja að þetta
sé óvenju gróft dæmi,“ segir Magnús Ágústs-
son, söngvari hljómsveitarinnar Búdrýginda,
en meðlimir sveitarinnar voru enn nánast
barnungir þegar lag þeirra Ósonlagið kom út á
annarri breiðskífu sveitarinnar, Juxtapos, árið
2004. Fyrr á þessu ári var meðlimum
Búdrýginda bent á mikil líkindi með
Ósonlaginu og nýlegu lagi Papa
Roach, hinnar vinsælu bandarísku
rokksveitar, sem heitir Change or
Die. „Gítarriffið og keyrslan í laginu
eru svo lík að það er útilokað að
þetta sé tilviljunin ein,“ segir
Magnús.
Búdrýgindamenn
könnuðu málið og segir
Magnús að strax hafi ýmsar
samsæriskenningar farið í gang.
„Líklegasta skýringin er sú að Papa
Roach hafi uppgötvað þetta stórgóða
lag okkar og hugsað með sér að þeir
gætu alveg stolið frá einhverjum Jónum
Jónssonum á Íslandi. Þeir gera sér ekki
grein fyrir hversu goðsagnakennt
bandið er hér,“ segir hann og
hlær. „Svo má auðvitað ekki
gleyma því að hljómsveitin Mínus var að túra
með Papa Roach á sínum tíma. Frosti, gítar-
leikari Mínus, hefur til dæmis sagt að ekki sé
ólíklegt að meðlimir Papa Roach hafi brugðið
sér yfir í rútuna hjá Mínus, heyrt þar dynjandi
Búdrýginda-músík og ákveðið að nota lagið. En
þetta eru auðvitað bara kenningar.“
Benedikt Smári Skúlason, gítarleikari
Búdrýginda, er lögfræðimenntaður og Magnús
segir að til standi hjá Benedikt að setja sig í
samband við STEF, Samband tónskálda og
eigenda flutningsréttar, til að kanna hvort
Búdrýgindi eigi einhvern rétt í þessu máli. „Ég
segi ekki að við hyggjum á einhverja „die-
hard“-lögsókn en við ætlum að þreifa fyrir
okkur og sjá hvort mögulegt sé að lenda
þessu máli með sátt. Mér dettur til að
mynda í hug sú sátt að Papa Roach
myndi skuldbinda sig til að hita
upp fyrir okkur á næsta heimstúr,
en annars myndu nokkrir hundrað
þúsundkallar líka koma sér vel í
kreppunni, sérstaklega ef upphæð-
in yrði greidd út í dollurum,“ segir
Magnús, og bætir við að vitanlega
sé Búdrýgindum heiður að því
að risarokksveit á borð við Papa
Roach taki lag þeirra upp á sína
arma.
Papa Roach gæti hitað upp fyrir Búdrýgindi
HLJÓMSVEITIN
BÚDRÝGINDI
Gaf út Ósonlagið
sitt árið 2004.
FR
ÉTTA
B
LA
Ð
IÐ
/A
N
TO
N
CHANGE OR DIE
Jacoby Shaddix,
meðlimur
bandarísku
rokksveitarinnar
Papa Roach.