Morgunn - 01.06.1928, Blaðsíða 145
MORGUKN
139
hafa ekki af ]>eirri þrá að segja, en yfirleitt má
helzt álíta, að sú tegund bölsýni (Welt-Schmerz), sé
tímabundinn vottur um þroskaleysi með kynslóð vorri,
eða það sem læknarnir nefna „neurosis of development“.
Það má staðhæfa, að lífið hefir ekki leikið við þann
niann, sem finst það lítils virði, og að efasemdir um verð-
mæti lífsins og elskunnar hafa átt sterkastan þátt í
hnignun, svo að segja allra menningarþjóða. Að lifa er
æðsta takmark lífsins. Fræðarinn mesti átti það erindi
til vor að auðga líf vort og gera það fyllra. Heilbrigð
hetjusál, sem finst himneskt að lifa, er í beztu sam-
ræmi við tilgang lífsins.
Það þarf því ekki að gera ráð fyrir, að rannsókn
vorri stafi hætta af skorti á áhuga hjá oss; hitt er
fremur að óttast, að ásköpuð þekkingarþrá á þessum efn-
um kunni að trufla dómgreind vora. Eg get að minsta
kosti ekki sagt það um sjálfan mig, að mér liggi árang-
ur rannsóknanna í svo litlu rúmi, að eg get talist alveg
hlutlaus í þeim efnum. Frá því er eg var í bernsku — jafn-
vel frá því eg man eftir mér — hefir þráin eftir eilífu
lífi yfirgnæft óendanlega allar aðrar óskir mínar og von-
ir. En þráin gerir mann ekki að sjálfsögðu auðtrúa. Eg
hefi sannfærst um það, af lífssögu minni — þótt eg
geti ekki ætlast til, að hún sannfæri aðra — að óskir
mínar gera ekki mikið til þess, að rugla dómgreind mína
-— Stundum getur jafnvel innilegasta þrá gert oss hik-
andi við að trúa því, sem vér vonum heitast.
Kristin trú var mér mikil fagnaðarlind unz eg,
fyrir aukna þekkingu, neyddist til að viðurkenna, að
sannanirnar fyrir höfuðatriði hennar, framhaldslífinu,
voru ekki nægilegar, út af fyrir sig, til að byggja á
þeim fullvissu; þá varpaði eg ]æim fögnuði frá mér,
enda þótt sá missir bakaði mér meiri sársauka en alt
annað, sem fyrir mig hefir komið á æfinni.
Þá var það með hálfgerðu ógeði, en alls ekki með
neinum björtum framtíðarvonum, að eg sneri mér að